3 Relacion de Chimalpahin
folio: 134-v. párrafo: 2
yn yehuatl yn quitocayotiaya tetzahuitl Huitzillopochtli quicaquia yn tlatohuaya yn Azteca auh yhuan quinanquilliaya auh yn amo quittaya auh yn în Tetzahuitl Huitzillopochtli oquinotz yn inteyacancauh yn intepachocauh yn inquauhtlatocauh yn Azteca yn oncan catca onoya yn ipân yn itic huey altepetl ciudad Aztlan yn quauhtlahto ytoca Yztac Mixcohuatzin auh quilhui yn yehuatl Huitzillopochtli yn Iztac Mixcohuatzin tlaxihuallauh Yztac Mixcohuatze yn axcân ca monequi cenca huel totech monequi nimitznahuatia ma nimân xontlatecpana yn iuh ônyez yn iuh onmochihuaz auh ihuan ynic tiquinmonhuicaz miyec tlacatl motlaonyazq yn Azteca Auh ma ixquich chicome calpolli yehuântin yn huel tlapa ltique yn chicahuaque yn huehueyntin tlaca ma hualca yxachintin ynic miyequintin yn macehualtin Auh ca yehica ypampa ca tiazq yn axcan ca titotecatihui ca titotlallitihui yhuan titepehuatihui tiquinpehuatihui yn ipan nohuian cemanahuatl yn ye onoque macehualtin auh yehica ypampa yn nehuatl ca neltilliztica nelli namechilhuia ca namechihuatiuh antlahtoq anpipiltin antetecuiyohuân anyezque yn ixquichica nohuianpa cemanahuac auh ynic antlahtoque anpipiltin anyezque ca anquînpiazque anquintzitzquizque amo çan quexquichtin atzonquizque atlanque yezque yn amomacehualhuan yezque yn amechtlayecoltizque yn amechtlacallaquilizque yn amechmacazq yn amo çan achi yn amo çan quexquich yn hualca tlapa nahuia yn chalchihuitl yn coztic teocuitlatl auh yn quetzalli yn quetzalliztli yn tapa chtli yn tlapa ltehuillotl auh yn tlaçotli tlaquentli
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 135-v. párrafo: 3
Auh yhuan yn amotlacahuan miyec onyezque quinnemiltizque auh y nepapa yhuitl yxiuhtototl yn tlauquechol yn tzinitzca yn ye yxquich yn tlaçoyhuitl auh ytlapa palcacahuatl yn tlapa pal ychcatl ca mochi anquittazque canel notequiuh yc onihuallihualloc Auh ca yehuatl ica ynin yn itlatol Huitzillopochtli ca nimân oquinquixti yn Iztac Mixcohuatzin teuhctli ye chicome calpoltin yn onpa onoya Aztlan auh yehuantin ynin chicome calpolli y macehualtin yn quihualquixti auh no ceceyaca quinpieya ce ce ynteohuan ynic mitohua motenehua ca oc no cequintin yn quihualhuicaq yn inteohuan auh no yhuan ynic mitohua motenehua yn chicome calpolli yn Mexica yn huallaq ompa Aztlan auh ynic ce calpolli Yopica ynic ome calpolli Tlacochcalca ynic ey calpolli Huitznahuac ynic nahui calpolli Cihuatecpaneca ynic macuilli calpolli Chalmeca ynic chiquacen calpolli Tlacatecpaneca ynic chicome calpolli Yzquiteca yhuan quihualhuicaq y mochintin hualcepayaque yn ihueltiuh yn Huitzillopochtli ytoca Mallinalxoch yn oncân quihualcauhtiquizque Michhuacân yn oncan Pazquallo ynic çatepan oncan huallehuac ynic motlallico yn oncan Malinalco quinhualhuicac yn ixquichtin yn imacelhuahuân yn motenehua Malinalca Auh yc niman ya huallehua ye huallolini yn huehuetq Chichimeca Azteca yn chicome calpoltin ye omito tlacpac ontzon xihuitl ypan matlacpohualxihuitl ypan matlactli onnahui xihuitl ynic catca onca anepantla aytic yn ipân hueyaltepetl ciudad ynitocayocan Aztlan yehica yn oncân ycac yn huey azquahuitl ynic yehuatl ypampa motenehua Aztlan auh yhuan ye o yuh nepa ya chiuhcnauhpohualxihuitl ypan onxihuitl ya qui ynic nemico nican Tollan yn Topiltzin Acxitl Quetzalcohuatl ynic ya ca ye omito tlacpac ca huey apa n callaquito yquac
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 136-r. párrafo: 7
Auh nimân no quitoque in Azteca ca ye qualli ma tamechtohuiquillican Auh in Colhuacan yn iuh quitohua quin oncan huel quihuallantiquizque yn diablo yn Tetzahuitl Huitzillopochtli yn oquimoteotiaya yn Azteca yn huallaque yhuan ce cihuatl itoca Chimalma ompa quihualhuicaque yn Aztlan Chicoccân hualquiztiaque yn Azteca ynic hualnenenque auh no yhuan yn chicuey altepeme yn Chichimeca Teocolhuaque çan ic mochintin ônmocetilica yn Azteca oncan quihuallantiquizq yn Teocolhuacân ca quihualhuicaya ca hualcepanhuia auh ynic hualquizque oncan Teocolhuacân ynic hualnenenq çân ya yehuatl yn ipan ce tecpatl xihuitl yn tlacpac omoteneuh auh ynic hualleuhque yn oncan Teocolhuacân ca nahuintin yn quihualmamaque yn diablo yn itoca Tetzahuitl Huitzillopochtli yn ye quimoteotia Azteca auh yzca yntoca yn omoteneuhque Nahuintin teomamaque yn quihualmamaque Huitzillopochtli ynic ce tlacatl ytoca Quauhcohuatl ynic ome ytoca Apa necatl ynic ey ytoca Tezcacohuacatl ynic nahui ytoca Chimalma yc ye huitze yehualnenemi yn ipan ce tecpatl xihuitl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 137-r. párrafo: 10
V Tecpatl xihuitl Nican ypan in yn acico yn Azteca in itzintla huey quahuitl auh in yehuantin yn teomamaq yn itoca Quauhcohuatl yhuân yn itoca Apa necatl yhuan yn itoca Tezcacohuacatl yhuân yn itoca Chimalma yn oacico yn quahuitl ytzintla nimân noncan motlallique ynin cenca tomahuac yn quahuitl niman noncan contlallique ytztintla ynin tlalmomoz ypan contlallique yn diablo Huitzillopochtli yn ocôntlallique niman concuique yn imitac auh yc niman ye tlaquazquia yn Azteca yniquac niman yn ynpan poztec yn huey quahuitl auh nimân nic quicauhque yn quiquazquia cenca huecauhtica yn oc totoloticatca yn Azteca Auh nimân quinnotz oncan yn diablo yn Huitzillopochtli quimilhui xiquinnahuatican yn amech huica yn chicuey altepeme yn Colhuaq xiquimilhuican camo tiazq yn campa otiazquia ca çân nican titocuepazque auh niman oquinnahuatique yn Colhuaq yn chicuey altepeme auh yn oyuh quimilhuique cenca yc tlaocoxque yn chicuey altepeme ynic oquinnahuatique auh niman oquitoque yn chicuey altepeme Totecuiyohuane campan tiazque ca ça tamechtohuiquillizque Niman no ceppa oquimilhuique camo huelitiz ca ça hanyazque auh yn oquicacq yn Colhuaque niman yc achto hualpeuhque ynîn yn omoteneuhque chicuey altepeme yn Colhuaque quimoncauhque yn oncan huey quahuitl ytzintla yn inpan poztec auh huecauhtica yn ompa
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 140-r. párrafo: 105
VI Tochtli xihuitl Nican ypan in yn omomiquilli yn Qualtzin Tlayllotlac teuhctli yn quipacho Tenâncayotl onpohualxihuitl onmatlactli ypan on xihuitl Auh ça niman yquac motlahtocatlalli yn ipiltzin yn itoca Quauhuitzatzin tlayllotlac teuhctli Chapa ntica ynic motlahtocatlalli in iuh quitohua huehuetque auh no yhuân yquac motlahtocatlalli yn Itzquautzin Huehue Atlauhtecatl teuhctli yn imomextin quipachoque Tenancayotl ynin ça ya oc oncan yn Cuitlatetelco
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 140-v. párrafo: 113
I Tochtli xihuitl Nican ypan in yn tlahtohuani Quauhtlix oquimilhui yn Mexica ximocaltican yn oncan Tiçaapa n auh yn omocaltique mochi yn ipan ce Tochtli xihuitl auh yn oconchiuhque yn incal Mexica Niman no ceppa oquimilhui yn Quauhtlix yn Mexica ximoteocaltican tamechmacazque yn iyollo yez auh niman oquipehualtique yn inteocal Mexica auh ye tlatlaco quinemiltia yn oquinyollotilique yn înteocal yn ica cuitlatl poxaqua yhuitl quimichme auh yn oquittaque Mexica yn amo qualli yn oquiyollotillique yn inteocal niman oquiquixtique oquimayauhque oquitoque amo yehuatl monequi yn ca huitztli ca yyetl ca acxoyatl yn iyollo yez auh yn iquac yn oquipantlazque
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 141-v. párrafo: 135
yn iteyccauhtzin Atonaltzin Chichimeca teuhctli yn ihuan momimihque yn Atonaltzin yn Quahuitzatzîn Tlayllotlac teuhctli auh yn çatepan yn omottaque yn omonenehuillique yneneuhque ynic Chichimeca nimân quimotlapa nique yn tepetl Amaqme ynic nimân quitlallique yn altepetl Amaquemecan yn ipan în xihuitl yhuan quitlallique yn ixquich quaxochtli yc ye cate ye tlahtocati
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 141-v. párrafo: 137
XIII Acatl xihuitl Nican quinhualtocaq yn Mexica yn colhuaque yc motlallico yn Atiçapa n oxiuhtica
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 143-v. párrafo: 195
{Auh çan chitatli yhtic matlac yn quinhuapa huaya ynpilhuan Chichimeca Tetzcuca auh yn quihuapa uh Colhuacan ychan yn cihuapilli ytoca Papa loxuchitzin nahuatlacatl yeuatl coçolco qui ¨¨¨yancuican quimachti nahuatlatolli yn tultecatlahtolli yhuan quitilmahti quimaxtlati achtopa auh yn intlatol achtopa catca yn Tetzcuca ca chichimeca tlahtolli popolocaya auh quin yehuatl in achtopa onahuatlato yn Techollalatzin Coxcotzin Auh quin chiuhcnauhxiuhtia yn momiquillico ytatzin Tlaltecatzin Quihnatzin momiquilli }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 146-r. párrafo: 213
ytoca Calpilcatl ytoca Tolnahuacatl ytoca Matlaomi ytoca Acaten ytoca Tolnex yn itoca yn Apepetz ompa mic yn Apepetzpan motenehua Auh oc cequintin yzcate cihua ytoca Tolxochcihuatl ytoca Atencatzincihuatl ytoca Tequixquipanecatlcihuatl ytoca Quetzalmoyahuatzin yehuatl in y nican mixihuico yn motenehua Mixiuhcan çan no yehuatl yn quitemato yn oncan motenehua Temazcaltitlan auh yn iconeuh ytoca Contzalân oc cequintin quitohua ytoca Cohuatl ycue Auh yn Xiuhxahual niman ye quitohua ma titotlatlamallican auh ye omito yn tlacpac in iquac yn ohuacico yn Chichimeca yn Azteca yn Colhuaque yn iquac yn otlachichiuhque yn tenochtli ytzintla ca çan oc tolxacaltzintli yn inxacal yn oncân mochantique Auh niman yc conpehualtique in ye motlatlamallia yn ipan în omoteneuh yey tochtli xihuitl y nican toltzallan yn acatzallan auh chicue xihuitl yn çan oc motlatlamalliaya auh yn quiyahuallotoque yn tlalhuactli ypan tlaca yn huallachiya ye tlapopotztoque yn atlitic {auh ca} yuhquîn in tzoyac yehuatoc yn quihuallinecui ca mieyequintin ynic micque {yhuan} popoçahuaque auh yhuan miecpa yn quinpehuazquia ahuel quinchihuaya cenca tlapa ltique catca yn Mexica
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 147-r. párrafo: 224
yn Chalca yn Yacapichtlan ocuel quinahuati yn Quetcanauhtli yn diablo quilhui Quetzalcanauhtle ye huitze techanazque yn Chalca cenca techtlatlauhtizque auh ye ticeyaz ma tihuiyan auh onacique in Yacapichtlan in Chalca ye choca yn ixpan Tlacatecolotl ye quinotza ye quitlatlauhtia auh quimilhui yn Quetzalcanauhtli ohuaquimocnellilique yn amoteouh yn amotlahtocauh ma tihuian niman ye huitze oncan quiçaco yn diablo yn oncan tzaqualtzintli ytic auh quen quicac quen quimol yn itoca Temizteuhctli yn in ipiltzin yn tlahtohuani yn Huehue Teuhctli Chichimeca teuhctli oncan quinamiquito yn tzaqualtzintli ytic yn diablo ynic quinamiquito yn quimacac chalchiuhquauhyahuallolli ynic quitlatlauhti quilhui noteohue notlahtocahue otontequitito otontlacotito tel ca matzin ipa ca motepetzin ipa auh quilhui yn teomama yn Quetzalcanauhtli yn diablo tla xictlatlani yn Temizteuhctli cuix itla quinequi Nimân ye quilhuia yn Quetzalcanauhtli yn Temiztzin cuix itla ticmonequiltia Yc quinanquilli quito yn Temiztzin cahamo ca ç nicnotlapa lhuico ca çan ntlatlauhtillico ÿn nh yn notlatocauh ahu ¨¨¨çân yehuatzin quin ¨¨¨hiltia yn acitla nechm ¨¨¨lliliz
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 147-v. párrafo: 226
yn tlatquicayotl ca çan nantiz ca çan tatiz yn quemanian ypampa yn amo quimacac yn amo cez yn tlacatecolotl çan yehuantin quinmacac in itoca xochpoyo yhuan yn itoca Tetzauhquacuilli yhuan yn itoca y nauhtene yn itahuan yezque auh yaqui yn diablo auh yc motlallico yn ipetlapa yn icpalpa yn Temiztzin ye teohua teuhcti yc chiquacen in mochiuh yn tlahtoque yn quipachohua altepetl Amaquemecan
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 153-v. párrafo: 291
mononotzque quihtoque ma quicaqui yn totlatol ÿn teuhctli yn Huitzillihuitl yn Quatlecohuatl yhuan yn Tlacateuhctli yn Itzcohuatl ma yc hualmotlalli ma yhuihui ma mitica ma chimaltica yn techitta yn tahuaq yn titepehuaque O yhui n yn quallanque yn Anahuaca yn ipampa yn Chalco tlahtoque auh quicacque yn Huitzillihuitzin yhuan Quatlecohuatzin yhuan yn Itzcohuatzin yn iuh quitohua yn Anahuaca in ye quinyaoyahuallozque in yaoyotica cênca momauhti yn Huitzillihuitzin yn ihuân Quatlecohuatzin yhuan yn Itzcohuatzin quitoque camo ticmati yn queni ynic oyaque yn tlahtoq ca çan otechiztlacahuico maço huillohua ma quimanati yn tlahtoque ma motlalliqui yn ôncan yn inchantzinco auh in yehuantin yn onechiztlacahuico yn tlapa lpopol ma quinmictiti yn quexquichtin yn i mochintin yn omotenmacaq ma mochintin quimmictiti ayac mocahuaz auh niman quicaque yn Anahuaca yc moyolcehuique ayocmo quichiuhque yn yaoyotl yn quitohuaya yn quichihuazquia yn îpan Mexica auh niman yc onehuaque in Mexica yn achcacauhtin yn quinmictizque yn cuezconpixque auh yn cacalloc yn quinquatetzotzonaco mochintin yn pipilhuan yn inhuayolq auh in yehuatl yn tlahtohuani yn Toci teuhctli anoto caxitico yn Mexico Tenochtitlan auh quilhui yn tlahtohuani yn Huitzillihuitzin yhuân
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 154-r. párrafo: 293
ma yehuatl teohua teuhctli mochihua auh conmacaque yn Aoquantzin yn tlahtocayotl yn teuhctzontli yhuan yn xihuitzolli conaquique ynin ontlamantli yuhqui corona ypan pohuia yhuan yn ixquich ynic netlahtocatlalliloya yxquich comamacaque auh in yehuatl yn Cohuaçacatzin ca oc cenca piltzintli yn iquac ayamo yehuatl quichichiuhque çan yehuatl quichichiuhque yn cihuapilli yn inantzin yn Cohuaçacatzin ytoca yn cihuapilli Tlacocihuatzin contlallilique yn teuhctzontli yhuan yn xihuitzolli yhuan yn ixquich tlamantli tlahtocayotl conmamaque ÿn cihuapilli auh in yehuatl yn itoca Cohuatzin teuhctli yn Mamalhuaçocan ychan yn xochipixqui no quinahuatique yn Huitzillihuitzin yhuan yn Itzcoatzin quilhuique ynic quinahuatique Cohuatzin momac motepozteco ticcahua tictlallia yn piltzintli yn Cohuaçacatzin oc tiquizcaltiz tichuapa huaz auh ÿn tle ÿn tequitl oc tehuatl tiquitoz tixiptla oc motech ticahua yn teohuateuhcyotl auh yn quenmanian yn oyxtlamatito yn piltzintli ticcahuilliz yn ipetl yn icpal auh yz ca yn cihuapilli timitzmaca ye mocihuauh yuhquin mopiltzin ticchihuaz yn Cohuaçacatzin auh yuh quinnanquilli y nican Mexico Tenochtitlan tlahtoque yn Cohuaçacatzin teuhctli yniuh quichihuaz
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 155-r. párrafo: 293
yn Cohuaçacatzin yhuan yn Toci teuhctli auh yn yehuântin yn cuezconpixque yhuân yn oc cequintin yn quimotenpotica yn an amo micque cenca momauhtique quitoque ye huitz yn tequachcauhtli yn Toci teuhctli auh yn Amaquemecan yn Aoquantzin yhuan ÿn Cohuaçacatzin yhuan yn inantzin yn cihuapilli yn Tlacocihuatzin teyacapa n yn tlahtoque yn iuh momatque quinmictitacizque ynic acitihui auh yn Tlalmanalco ytoca Toçanteuhctli yn oquinmotenpotica yn cuezconpixque yn oquihualmatque in ya hui yn Chalco tlahtoque yc cenca tlaltecuin yxquich tlacatl momaquixti yn Chalca yn Amaquemeque yn pipiltin yn tiyacahuân yn achcacauhtin yn tequitlahtoque yn ixquichtin yn quinmotenpotica yn cuezconpixque mochintin momaquixtique yn ompa yaque motecato yn itocayocan Huitzillac yn Amomollocco auh onyaque acito yn tlahtoq ye cate auh in yehuantin yn Amaquemeque yn Chalca yn momaquixtito yn ômpa yn Amomollocco yn iuh momatque ye quinyaotlatlalhuia yn Amaquemeque yn Chalca ompa ye quinpehuatihui yn ônpa cate in Amomolloco nimân ye mononotza ye quimolhuia campa in tiyazq yntla ticallaquican tetlan in Huexotzinco ca toyaopan auh yntla noce tocuitlahuic titocuepacân yntla tihuiyan in Amaquemecan cuix amo ça temac tihuehuetzitihui auh oncan in momoyahuaque yn canpa yayaque auh oc cequintin hualyaque hualmocuepque yn ôncan Amaquemecan O yuhqui yn ynic momoyahuaque yn Chalca yn Amaquemeque ynic axcan mitohua motenehua yn Amomollocco Nexexelloloyan ca ypampa
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 156-r. párrafo: 302
IV Tochtli xihuitl Nican ypan in yn momiquillico Huitzillihuitl tlahtohuani Tenochtitlan ynîn ypiltzin yn Acamapichtli yn tlahtocat cenpohualxihuitl ypan chiquacen xihuitl auh çân niman iquac motlahtocatlalli yn ipiltzin yn itoca Chimalpopocatzin auh yn Itzcohuatzin tlacateccati ytlan quinanamiqui auh yn ipilhuan quincauhtia yn tlahtohuani Huitzillihuitl yn tlahtocapipiltin macuiltin ynic ce ytoca Teotlatlauhqui ynic ome ytoca Huehue Cuitlahuatzin ynin ompa tlahtocatito yn Itztapa llapa n ynic ey ytoca Huehue Moteuhcçoma Ylhuicaminatzin ynic nahui cihuatl ytoca Yaocihuatl ynin ompa quihualmitlani yn Cohuatlychan tlahtocapilli ytoca Toyaotlancatzin ynîn ipiltzin yn Huehue Cuixtecatl tlahtohuani Cohuatlychan auh yc ompa tlacatito yn itoca Huehue Tepollomitzin auh macihui yn ompa quichihuato yn inântzin y Cohuatlychan camo ma ompa ne ca çan nican Mexico nemico ytlan yn itlatzin
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 156-r. párrafo: 305
Auh çâ no ypan in yn IV Tochtli xihuitl y motlahtocatlalli Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli tlahtohuani Tzaqualtitlan Tenanco Amaquemecan ynin ypiltzin yn Itztlotzin Tlayllotlac teuhctli auh yehuatl tlahtocatizquia yn inyacapâ yn itoca Huehue Chimalpahintzin auh çan mocauh ynic mitohua motenehua Huehue Chimalpahintzin Mocauhqui {auh no yquac yn ipan in motlahtocatlalli ÿn Totequixtzin tlahtohuani Opochhuacan Chalco }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 156-v. párrafo: 313
{yn in neltiliztli} Nican ypan in yn miquico yn Huehue Teçoçomoctli tlahtohuani Azcapotzalco yn tlahtocat epohualxihuitl auh quincauhtia yn ipilhuan macuiltin ynic ce ytoca Acolnahuacatl Tzaqualcatl ynin oncan quihuallatocatlalli yn Tlacopan ynic ome ytoca Quaquapitzahuac ynin oncân quihuallatocatlalli yn Tlatillolco ynic yey ytoca Epcohuatzin ynin ompa contlahtocatlalli yn Atlacuihuayan ynic nahui ytoca Maxtlatzin ynin ompa contlahtocatlalli yn Coyohuacan ynic macuilli ychpoch ytoca Ayauhcihuatl ynin /¨¨¨/ conmitlani yn Huitzillihuitl yn Tlahtohuani nican Tenochtitlan yn iqu iz quichihuaco yn tlahtocapilli Chimalpopoca in yehuantin in yn nican omoteneuhque tlahtoque ca oc yehuatl quintlahtocatlallitehuac ÿn omoteneuh yn inttatzin Teçoçomoctli auh çâ niman ipan in yn xihuitl motlahtocatlallico yn Maxtlatzin yn Azcapotzalco ynin cenca tlahuelliloc catca ynic ya Azcapotzalco çan temiccatlapa lloto ynic ompa motlahtocatlalli yxiptla mochiuh yn ittatzin omomiquilli ompa onehuac yn Coyohuacan yc ye tlahtocati yn Azcapotzalco
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 157-v. párrafo: 314
Auh ca yuhqui hin yn oquipehualtique yaoyotl ynic peuh çan quihuallitlan chinamitl yn Maxtlaton tlahtohuani yn Azcapotzalco conilnamiqui yn iuhqui tlayecoltique Mexica yn ittatzin catca Teçoçomoctli yn quinequia çan no yuh quichihuazguia yn iuh quichiuh yn pan Mexica yn Teçoçomoctli yn quihuallinque chinamitl yn conmacaya yn ompa Azcapotzalco ca yuhqui hin in ye quitohua Maxtlaton aquique y notlalpa yn omotlallico yn oncân ye onoque ma hualhuian ma oc cepa quihualhuicacan chinamitl yc hualtecpancallaquizque auh oncan huallapa chotiaz ypan yn canauhtli yhuan yn quachilli yhuan yn cîncohuatl yhuan cenpohualxochitl yn izquitlamantli mochihua chinanpa yzquitlamantli ypan hualmochiuhtiaz auh yhuan yn aztatl {auh} yhuan quinhualhuicazq yn incihuahuan nican mocehuiquihui yn oquinnahuati yn ittahuan Maxtlaton niman quimonilhuico yn Mexica yn oquicaque nimân ye choca yhuân yn Itzcohuatzin niman ye quitohua can ticcuizq
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 158-r. párrafo: 315
niman yc ye tetlahuizmaca quimilhuia yn itahuan camo tlaca ca yz popollihuizque auh niman ye quimilhuia yn diablo Huitzillopochtli yn Mexica yn axcan ye techmictizque xiccuitlacoyonican yn calli ompa xiquiçacan auh niman yuhqui quichiuhque yn Mexica quitlacoyonique yn calli niman n ompa mochquizque yn Mexica auh yn oquimittaque aoc aque niman ye yc tlacahuaca yc niman ye quitohua Tlacopanecaye Atzcapotzalcaye ye onquiça yn totetzanhuan xonnenemicân xiquintzitzquiti auh yn Mexica niman iqu intech motlapa lloque yn Tlacopaneca yn Azcapotzalca çan oc yncaltenco yn quimoncahuato miyec in mic macehualli auh yn o ymellelquiz niman ye yc huitze omotlallico yn in xacalco auh niman quimhuallihua yn ittahuan yn Maxtlaton quimilhuico yn Mexica moztla anpopollihuizque auh yn oquicaque yn Mexica niman ye yc momitia quichiuhq yn tlatzontectli yhuan cueptli yn quimohuitique yc quitocayotique yn Cuepopan ynic axcan motenehua Cuepopan auh ynic moyaochichiuhque yc tlamico in xihuitl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 158-r. párrafo: 316
I Tecpatl xihuitl Nican ypan in in yequene huel cocoltic yaoyotl in Tepanohuayan yn Azcapotzalco yquac pehualloque yn Azcapotzalca auh yn yehuantin Mexica yn ipan in xihuitl in ye yuhqui yn omocencauhque yn iyaotlatquitica auh niman ye ic huitze yn Tepaneca yn Azcapotzalca yn quinpehuazque Mexica oncan huitze oncan tlamatihuitze yn Cuepopan auh in ye huallacia yn oncan mamani yn ixacal Mexica auh niman n ic quintepotztique onca ye micalli {Ynin neltiliztli oncân tlapa lehuico micalico Neçahualcoyotzin tlahtocapilli }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 162-r. párrafo: 335
Auh no yquac yn ipan in xihuitl yn iuh quitohua cequintin huehuetque Mexica ypan in yn chiquacen tochtli yn tzintic yaoyotl y peuh yn momah ynic quinpeuhque Chalca yeomito ipan VI Tochtli xihuitl yn tzintic yaoyotl auh cenpohual xihuitl yn tzauhticatca yn Chalco auh ca yuhqui in yn opeuh yaoyotl yn quimoni/¨¨¨/huaque nahuintin yn Mexica pipiltin yn Chalco yzca yntoca yn moteuhctitlanque ynic ce ytoca Tezcacohuatl ynic ome ytoca Huitznahuatl ynic ey ytoca Huecamecatl ynic nahui ytoca Mexicatl teuhctli yn moteuhctitlanito yn tencopa ÿn Huehue Moteuhcçoma Ylhuicamina yhuan ÿn Tlacayelel Cihuacoatl /¨¨¨/ onmocnoytohuaya huehuey quahuitl yn tictocayotia huepantli yhuan huapa lli yn itech monequiz ynic motlapa choz yn ical yn Huitzillopochtli auh achto quimôncaquiltitiquizque yn Tlalmanalco tlahtoque yn itoca Quateotl tlahtohuani Ytzcahuacan ynic ome ytoca Toteoci teuhctli
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 162-v. párrafo: 335
tlahtohuani oncan yn Acxotlan Calnahuac auh yn Amaquemecan tlahtoque yehual yn itoca Huehue Aoquantzin Chichimeca teuhctli tlahtohuan Amaquemecan Ytztlacoçauhcan ynic ome ytoca Cohuaçacatzin Teohuateuhctli oncan tlatocati yn Teohuacan Amaqmecan auh ÿn Tzaqualtitlan Tenanco Amaquemecan tlahtohuani ytoca Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli auh yn Atlauhtlan Tenanco tlahtohuani ytoca Popocatzin Atlauhtecatl teuhctli auh yn Tequanipan Amaquemecan tlahtohuani ytoca Quetzaltototzin yehuantin in yn Chalco tlahtoque yn quincaquiltito yn inteuhctlatol yn Mexico tlahtoque auh ynic çan omocnoyttohuaya yn Huehue Moteuhcçoma yn ihuan Cihuacoatl Tlacayeleltzin yn Chalco yehica ca ycohuapa n catca yn iquaquin in ayemo ytepehualpan auh yn oqu ic ayamo quimonihuaya yn inteuhctitlanhuân yn Chalco yn Moteuhcçoma yhuân Cihuacohuatl Tlacayeleltzin ca achtopa quinnotzque y nohuiân altepetl ypan tlahtoque in ya yntepehual in ya ytech pohui altepetl Tenochtitlan ca huel yhyoma yn huallaque yn omoteneuhque altepetl ypan tlahtoque quicaquico yn inteuhctlatol yn Moteuhcçoma yhuan Cihuacoatl Tlacayeleltzin auh yz ca yntoca yn tlahtoque y nican huitza Mexico ynic ce Neçahualcoyotzîn tlahtohuani Tetzcoco ynic ome Acolnahuacatl Tzaqualcatl tlahtohuani Tlacopa yn iqu ey Ytztlollinqui
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 163-r. párrafo: 335
tlahtohuani Coyohuacan ynic nahui Xillomantzin tlahtohuani Colhuacan ynic chiquacen Tepanquizqui tlahtohuani Tepetenchi Xochmilco ynic chicome Quequecholtzin tlahtohuani Tecpan yn çan ya ompa Xochmilco ynic chicuey Tzompan Teuhctli lahtohuani/ tlahtohuani Cuitlahuac ynic chiuhcnahui Xochitlollinqui ynîn çan no Cuitlahuac tlahtohuani ca ometicatca yn tlahtoque ynic matlactli Quetzaltototzin Mizquic tlahtohuani o ca yehuantin in yn altepetl ypan tlahtoq yn quicaquico yn inteuhctlatol yn Moteuhcçomatzin yhuan Cihuacohuatl Tlacayeleltzin nican quinnahuatique nicân quinmacaque yn intequiuh yn tle yn quichihuazque yn itech monequiz yn inteouh yn Huitzillopochtli auh ca yuhqui hin ynic tequimacoque altepetl ypan tlahtoque auh ca ça no yehuatl {yca} yn Chalco ynic omocnoyttohuaya tlahtoque Mexico auh çan ic quallanque yn Chalco tlahtoque ynic quintequitlalhuito auh ca yehica ypampa ca ayemo ytepehualpan yn Mexicatl Tenochcatl ca çan oc ycohuapa n catca auh ca yehuatl in ynic peuh yaoyotl ynic hualmotzauhc Chalco ynin quallantli yaoyotl yc motlalli ca oc yehuatl ytlapehualtil ytlatzintil yn Quateotl tlahtohuani Chalco Tlalmanalco y nehuan yn Toteoci teuhctli Tequachcauhtli tlahtohuani Acxotlan Calnahuac auh yn oyuh peuh yaoyotl Niman ipan in VI Tochtli xihuitl yn momiquilli yn omoteneuh Quateotl tlahtohuani Ytzcahuacan Chalco Tlalmanalco yn tlahtocat
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 166-v. párrafo: 360
IV Tochtli xihuitl Nican ypan în polliuhque yn Cuetlaxteca oc ypan yn in peuh yaoyotl yn Huehue Moteuhcçomatzin Ylhuicamina auh yehuatl quitlamico in Axayacatzin auh ça no yquac yn ipan in xihuitl yn tepeuh yn Axayacatzin yn itocayocan Totonacapa n Quaxoxouhcan {Ynin nelli ypan }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 167-v. párrafo: 363
VII Calli xihuitl Nican ypan in ipan yn pehualloque Chiapa n tlaca Auh no ypan in yn xihuitl yn iquac polliuhque Tlatillolca {yn in nelli ypân} amo huecauh yn quimonpeuh Axayacatzin ca moquichnenequia yn Moquihuixtli tlahtohuani Tlatilolco ynehuan yn itoca Teconal ÿn tlacamo yehuatl Quaquauhtzin yn ipan tlato ca huel popolihuizquia auh yn oyuh pehualloque Tlatilolca yc no poliuh yn tlahtocayotl auh çan tlaquallizpan quihuallalique yn onpoliuhque ya yquac ÿn quin yacac in tlatoltique Tlatilolca auh in yehuatl Moquihuix y teocalticpac tlecoque yhuan yn itepotzo yquetzalpatzac yn comaquiticaca ycpac yn ical yn intlacatecolouh ÿn quimoteotiaya Tlatillolca yhuân yn itepotzo auh ynic ompa ycpac tlecoque yn inteocal ompan tlecohuayan ynic tlayxnamiquia auh ompa ynpan tlecoque yn Mexica Tenochca ompa quinhualmimilloto quihualmayahuito yn Moquihuixtli yhuan itepotzo auh çan no Tlatillolco ychan ytoca Quetzalhua
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 167-v. párrafo: 367
IX Acatl xihuitl Nican ypan in quinpeuhque Tollocan tlaca Matlatzinca yehuatl tepeuh yn tlahtohuani Axayacatzin yhuan yquac tlallolin cênca totocac miyec yn tepetl xixitin yn huihuiton auh moch papa chiuh yn calli {tlallolin}
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 168-r. párrafo: 374
tlalli quixotlac yn Axayacatzin yn Chalco Amaquemecan ytocayacân Xocoyoltepec yhuan Oztoticpac yntech pouhqui yntonal yn Mexico tlahtoque catca auh no yquac tlamato Ahuilliçapa n yn Neçahualpilli tlahtohuani Tetzcoco yn cacito ça no tlahtohuani auh ça no ypan in yn xihuitl in momiquilli yn Tlaçolyaotzin tlahtohuani Huexotlan auh çan niman n iquac motlahtocatlalli contlallique yn itoca Cuitlahuatzin tlahtohuani Huexotlan
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 170-r. párrafo: 379
ynin amo español amo huel oncan ychan yn España auh ca ye ompa chane ompa huallehua yn itlahuillanalpa ym apa n yn altepetl yn motenehua Genova yn altepetl ytoca Neruy yn in huel oncan ychan yn Christoval Colon ynin huey tlalmatini in yhuan hueyamatini ynic mitohua motenehua cosmographo ca mochintin quinmachtiaya yn atlan nemia yn marineros Auh ypan in yn xihuitl yn oquipehualti in ye quinmitlanillilia inhuellitzin yhuan yntepallehuillitzin yn tlahtoque Don Fernando yhuan Doña Isabel ynic huallaz nican ypan Nueva España ynic quinextiquiuh yancuic tlalli yn intechtzinco pohuiz tlahtoque España auh yece amo niman iciuhca quimomaquilliq yn inhuellitzin maço nellihui yn tetech quimocahuilliaya tlahtoque ynic quittazque quinemillizque yn tle yn quitlani yn aço huel mochihuaz auh yece amo no huel quittaya quinemilliaya yn intech quimocahuilliaya ÿn tlahtoq ynic ça no ye quitlacohuaya quitzaqua ÿn tlatollli auh ynic on tlamantli ynic amo yciuhca quimomaquilliq yn inhuellitzin tlatoque ynic huallaz nican ca yehica ypampa no yquac mania yaoyotl yn ipan in xihuitl yn ompa Granada ynic çan quilhuiq ma oc tlami ma oc tzonquiça yn yaoyotl Granada auh niman mitoz mottaz yn monetequipachol yehica ypampa oc cenca pollihui yn tomin auh ynic moyolleuh ynic cenca quinec
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 170-v. párrafo: 379
huallaz yn quinextiquiuh tlalli nican auh yuhqui in nenemia {ce tlacatl} yn ipan hueyapa n yn quinenemiltia huey acalli {calachixqui} auh yece yn itoca amo huel momati yhuan campa tlacat amo huel mellahuac momati auh cenca chicahauc yn ipan hualla yn ahehecatl huallitztia tonatiuh yquiçayampa auh cenca huecauhtica yn manca yn ahehecatl ynic amo huel omotzicoque cana auh yca yn inemachilliztica yn oquinhualhuicac acico yn oncan ycallaquiampa tonatiuh auh ypampa yc quittaco yn atentli yhuan yn tlalli nican ypan yâncuic cemanahuac auh yuh quitohua yn ipohualloca ynin tlatolli yn tlacatl yn anenemia acaltica amo quiz amo can amo ypan moquetzaco yn tlalli çan quihuallitac auh yc no ceppa mocuep auh maço nellihui yn ye no cuel huecahuac yn atitlan ya ompa yn tonatiuh yquiçayampa auh ynic cenca huecahuac in ipan in ynetequipachol ynic anene ynic huecahuac yhuan ypân quiz ypan mochiuh hueymayanaliztli apizmiquiliztli auh ynic ompa atenquiçato yn atenco ytocayocân Madera yn oncan acito ça quexquichtin yn momaquixtiq cenca mochtin mococohua ynic mochintin momillique Auh oncan catca yniquac yn ipan omito omoteneuh atentli yn Don Christoval Colon ye omoteneuh huey tlamatini yn itechpa tlalli yhuân yn atl yn quenin ca auh ynin yn queni yn iuh oquimittac yn cênca yntech tlamonequi yn cênca motollinitihuitze ynic quihualhuica
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 171-r. párrafo: 379
acalli yc quicentlalli quinpapa quilti yn ichan yn quinenemiltiaya acalli auh ynic yehuatl yn queni yc huitz yn aocmo chicahuatihuitz onmomiquilli ça quexquichcauhtica auh yn oqu ic ayamo momiquilliaya ynic cenca quihuellamachtiz yn oquimocallotilli yhuan ynic oquipallehui ynic quicnelli yn oquimomacehui auh yehuatl ynic quimacac amatl yn çan no yehuatl oquichiuh yehica ypampa ca cenca huey no amatini oncan quicuillo yn quenin caca tlalli yhuan yn ipan yn ixquichtlamântli quittac yn huell oquinemilli ynic oquittac ynic yehuatl Don Christoval Colon huel quipaccacelli yehica yn iuh omito omoteneuh ca çan no yuhqui yn itequiuh ynic nemia ynic moyolleuh ynic quilnamic yn quinextiquiuh yancuic tlalli ynic niman mononotzque mixtlatique yn imochtin oc cequintin tlaca huey tlamatinime atitlan yn iuhqui yhuellitilliz Auh ynic oquilnamic yn quitemoz yn intepallehuiliz yn aca ceme tlahtoque Christianos ynic yca yntoca monextiz yn tlalli yâncuic Auh yece ye omito yn iquaqu in huell oqu ipan nemia yn tlahtohuani Don Fernando Rey yn yaoyotl yc manca yn Granada auh yehuatl ypampa ynic mieccampa tetlatlauhtito ynic amo çan nen nemiz quitlatlauhtito yn Portugal tlahtohuani Don Juan Segundo amo quinec auh no quitlatlauhtito yn tlahtohuani
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 174-r. párrafo: 386
X Calli xihuitl Nicân ypan in tlallolin yhuan yquac ye no quinpeuhque yc oppa yn Tlapa ntzinca yhuan Totoltenanco tlaca yhuan Atlchayahuacan tlaca yn oxihuitl macuilcan yn tepeuh yn Ahuitzotzin yhuân no yquac monexti yn quitocayotitiaque huehuetq moyohuallitohua auh no yquac in ipan in xihuitl quiz in itocatzin Temaçatl yn Quauhnahuac auh ompa yn mac huetzito in Xochmilca ômpa quitetecque
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 174-r. párrafo: 388
Auh no yquac yn ipan in xihuitl tlamato y Neçahualpilli tlahtohuani Tetzcoco yhuan tlamato yn Totollapa neca yn Huexotzinco yn ye mochi Huexotzinca yhuan Coçolteca yn mamaltin quintemacac yn Ahuitzotl yn ompa Quauhnahuac ynca momamal yn diablo ycal auh no yquac yaomiquito Atlixco yn Ilhuicaminatzin tlahtohuani Xochmilco auh niquitohua oc ceppa ypan în pehualloq Huexotzinca
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 175-v. párrafo: 391
Reyes España yn Don Christoval Colon yn quimomaquillique ey yn Castilla acalli tlayaochichiuhtli yhuan chiquacenpohualli yn itehuicalycnihuan Españoles tlaxtlahuilloque yhuan mochi ynixquich acalco monequiz yhuan yc quitocamacaque ynic General hualmochiuhtia ca quinhualpachotia yn Españoles Auh ynic ompa huallehuaq ynic hualquizque ynic hualmacallaquiq yn oncan neacallaquilloyan ytocayocan de Palos de Noguel ypan viernes yc mani metztli Agosto yn ipan omoteneuh xihuitl auh yc niman ypan hualquizque yn tlalli yn itocayocan en La Gomera auh ynic onpa quihualcenmatque ynic ohualhueyapa nnenenque ynic ohuallaque yn tonatiuh ycallaquiânpa yatihuitze hueyanentihuitze ya huecauhtica ye achi quexquichcauhtica ynic cênca nentlamattihuitze ynic cênca hueca ynic amo huel neltilliztica yn amo huel mellahuacatica ynic nenemi huey apa n auh ypan viernes ynic mani metztli otubre yn çan ya ypan xihuitl de ye ometzillini yn ye tlatlalneci tlahuizcalpan yn quinextiq tlalli ynic mochintin mopapa quiltique ynic cenca moyollalique ynic ohuacico ye ypan tlacatli ynic quitlamellahualtique yn acalyacatl yn tlaltenco ynic oncan ohuacalquizque yn atenco ytocayocan Guanahami oncan huallehuaq oc ceccan oyaque niman n ic ocallaquico yn oncan ça no acalquixohuayan yn itocayocan Sanctiago de Cuba yhuan oncan motecaque motlallique
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 176-r. párrafo: 394
yc quihualmonamiquilliq in yehuantzitzin tlahtoque Reyes Don Fernando yhuan Doña Isabel catholicos auh cenca mopapa quiltique yn ipampa yn itenonotzalliz ymixpantzinco quitlalli quinmocaquiltilli ynic nimân cenca tepan cahuan tepan actimotecac ynin in ynic mochi nohuian España auh in yehuantzitzin tlahtoq Reyes cenca quimomahuiztillilique yn Don Christoval Colon yhuân yc nimân quimomaquilliq yancuic tocaytl ynic ytoca Almirante de las Indias yhuan ytlahuiz y armas ynic pilli quimochihuilliq ynic quitlalli yn quiyahuallotoc tlatolli yn letras yn quitotoc ypampa yn Castilla yhuân ypampa yn Leon in yancuic cemanahuatl oquittac yn Colon
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 176-v. párrafo: 394
Auh niman in yehuântzitzin tlahtoq Reyes Don Fernando yhuan Doña Isabel Catholicos yc oquimotlallilique yn intlalnamiquillitzin yn intechpa yn innemilizcuepalloca yn macehualtîn ynic niman comomachiztillique yn innetequipacholtzin yn Sancto Padre ytocatzin Alexandro Sexto auh ynic no cenca huey papa quiliztica netimaloliztica yn quihualmocelili yn quihualmonamiquilli tlatolli yn quimocaquilti yn oc cênca cêntlamantli yancuic tlatolli ynic quinhualmotitlamilili in iBullatzin yn ipampa ynic quimochicoxelhuia ynic quimillochchicotlaxillia yn çan inenomazhuiliztlanequillitzintica yn iuh ytech onca yn ipan Bulla yn intech quimopohuilli yn mellahuac yn tlahtocayotl yn ipan {yn mochi} yn ixquich yn oquinextique yhuân yn oc ompa titzihui yn quinextizque auh ynic amo tle yqu inpan yazq yn tlahtoque Reyes yn Portugal
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 177-v. párrafo: 395
motlalliquihui yn oncan atentlipa yn çan ye motta mana yn itlanequillitzin Sancto Padre auh ynic yntech monequiz yc motlanahuatillique yciuhca mochichihuaz caxtolli omome yn Castilla acalli yhuan yxquich etzontli ypan caxtopohualli yn tlacatl yaz auh matlactli omome clerigostin yhuân ce teopixqui San Benito ca yvicariotzin ypampatzin hualmochiuhtia yn Sancto Padre yhuan ompa hualquizque huallaque yn ixquichtin tlachichiuhq officiales yhuan tlalchiuhque yhuân quihuallacallaquique yn mochi yn ixquich nepapa n yn quaquahueque yn ichcame ÿn tentzoneque ynic moxinachozque oncan auh çan no yuhqui quihualhuicaque yn tlaolli ÿn trigo y ceuda yhuan yn oc cequi yn iyacho nepapa n quillitl auh ynic ompa hualquizque huallehuaque yn itocayocan Cadiz ypan Miercoles ynic cenpohualli onmacuilli mani metztli Setiembre yn ipan omoteneuh xihuitl de auh yn achto tlalli yn ipan in yc hualnenenq hueyapa n yn quinextico ca oncan cecni atenco yn quintocayotique La Dominica yehica ypampa ca yn quinextique ca Domingo ypan ynic ye ylhuitl mani Noviembre auh ynic oncan ypan niman oquipanahuiq oc cequi atentli yc niman n ômpa yaq yn Españoles ompa cate ynic ompa acito yn atenquixohuayan yn itocayocan de Navidad yc cêmpohualli onchicuey mani metztli Noviembre auh niman quicac quimattacico yn Don Xr oual Colon Almirânte
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 177-v. párrafo: 396
yn quenin yehuantin macehualtin oquinmictique yn cenpohualli oncaxtolli ypan ey tlacatl yn oncan macauhca yn i mochtin Capitan Diego de Arana auh yn ipampa ynon {in iuh} quitohua ca ye ypampa ynic mocepayxnamicque ynic monetechchallanique yn amo yllocacopa yn amo ytlanequiliztica yn Capitan ynic quiçaya ÿn quihuatlacuicuilliaya yhuân quinhualtolliniaya yn macehualtin auh ynic quinmictique yn oc cenca tlapa nahuia miyequintin in yehuântin macehualtin hueca yn amo ytlan ynin yaocatl Españoles auh yn çatepan quinyaoyahualloco {oncan} yhuan quintlatillique ynin yaocatl yn itic catca yehica çan moch quahuitl auh yn ixquich tlacatl Españoles yn itic catca yc mochtin momayauhque yn hueyapa n ynic omochtin oncan micq atitlan
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 179-r. párrafo: 400
netequipacholliztli yn ipan in ynic quinexti tlalli niman yc hual mocuep yn oncan ytocayocan Isabela ynic oncan ohuacico ypan yc cenpohualli onchiuhcnahui mani metztli Setiembre oncân oquitztacico on oacico oncan yn iteyccauh ytoca Don Bartolome Colon ey yn acalli oquihualhuicac yn ompa Castilla ynic cenca opapa c auh yehica ypampa aoqu ic oquittaya yn ica ompa quititlan Ynglaterra yn oc ompa Castilla yc catca auh yc nimân contocamac ynic Adelantado mochiuh yn ompa ypan tlalli yn quin connextito
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 180-r. párrafo: 406
VI Tochtli xihuitl Nican ypan in miquico yn Chiauhcohuatl tlahtohuani catca yn Chiapa ntzinco yn Huexotzinco {Ypan in VI Tochtli xihuitl momiquillico ÿn Matlaccouatzin tlahtohuani catca Hecatepec yn tlahtocat xihuitl yn in ypiltzin yn Veve Chimalpilli ymatian Ahuitzotzin } {No ypan in ÿn Tochtli xiuitl motlahtotlalli ynic ome Chimpilli Hecatepec ypan ce ocelotl }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 180-r. párrafo: 407
VII Acatl xihuitl años Ypan in nican quiz yn Acuecuexatl ynic apa chiuhque Mexica amo ciaya yn tlacatl Tepiltzotzomatzin tlahtohuani catca Cuyohuacan yn huallaz Mexico auh yc {ypampa} quimictique ytencopa yn Ahuitzotl tlahtohuani catca Tenochtitlan auh yn tlacatl Huitzillatzin tlahtohuani catca Huitzillopochco no ypâmpa mictilloc yn Acuecuexatl ynin huel neltilliztli yn ipan xihuitl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 181-v. párrafo: 429
ypan otlecoc yn tzohualli oquittac yn iuhqui yn quichihuaya oquihuitec yxayacapa n in diablo ixiptla yc opeuh in yaoyotl oquallamque yn tlamacazque yn telpopochtin niman oquinpehualtin yn Capitan Don P de Alparado Tonatiuh ynic ye quinmictia yn mococollohuaya yn mitotiaya yn atecaya yn tiacahuan yn Mexica auh yn ontemictique Españoles niman yc mocaltenq yn caltzauhcticatca quitlamique yn Etzalqualiztli yn cênpohual tlapohualli auh ypan Tecuilhuitontli in ye no achi hualquiquiça auh ypan Huey Tecuilhuitl in yeneque quichiuhque yn yaoyotl yn mixnamique yn Tenochca yn i mochtin Españolesme auh ynic quizque Españoles oyaque auh oncan oyxpoliuhque yn Tolteca Acalloco yc otenque yn acallotli auh miec yn oncan poliuh yn intlatqui yn Castilteca caxtoltecpântli yn ôncân yxpoliuhq in Españoles yxquich y Huexotzinca yn Tlaxcalteca oncân cequi opoliuh yn quicecênquixtica ÿn coztic teocuitlatl auh ça quexquich yn quiquixtique yn tetlahuicalhuan yn Huexotzinca yn Tlaxcalteca auh ynin y mochihu in ca yohualnepantla auh yn tlatlalchipahuac ye cate acuenco in Españoles auh ompa cemilhuitl yn quiyaoyahualloq auh ytlamian ÿn Huey Tecuilhuitl ynic oyaque yn Tepotzotlan niman yohualnepantla y no olimq y no yaque in Tepotzotlan yn itecpanchan yn tlahtohuani catca yn itoca Quinatzin ye no yohuan in yaque Españoles ¨¨¨
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 0
Nican ompehua ontzinti nican mottaz nican nic liuhtoc in cenca cualli in cenca nezcaliltlahtolli in itechpa tlahtohua yn inelhuayo in itepecho in itzintica yn itauhca yn itlahtollo in ipohualloca in huehuenemiliztli motenehua Chronica yn iuh nelhuayotica in yuh tzintitica yn yuh peuhtica huehuetlahtolli in huehuenemiliztenonotzaliztli yn icemihtauhca yn icentlahtollo yn icenpohualoca yn itepecho yn inelhuayo in ipan ceme yn macuiltlayacatl inic macuilcan xeliuhtica tzontecoyotica tlahtocayotica yn tecpilaltepetl ini motenehua Chalchiuhmomozco Amaquemecan Chalco yn oncan ypan yc ontlayacatl yn quitocayotia Tzacualtitlan Tenanco Chiconcohuac yn iuh tzintitica in yuh peuhtica in yuh quihtotiaque in yuh quitlalitehuaque inin huehuetlahtol in ye huecauh onemico in tlaçohuehuetque in tlaahtoque in tlaçotlahtocapipiltin catca yn illque in huehueyntin Teochichimeca catca yhuâ in iz ça tepa onemico in tocihuan in tocolhuâ tonhuan in tomintonhuan in topiptonhuan chichicahuan in yuhqui yn innenonotzal motiuh yn otechcahuilitiaque yn intechcopa iça in tineme axcan cahuipan Ayc polihuiz cahuiz mochipa pialoz ticpiazque yn tepilan in titeixhuihuan in teteyccahuan in titeminnhuan in titepiptonhuan in titechichicahuan n titetentzonhuan in titeyxquamolhuan in titeteyztihuan in titetlapa llohuan in titehezçohua in titlayllotlacatepilhuan in ipan otiyolque otitlacatque inic cetlaxillacalyacatl motenehua Tlayllotacan Tecpan y huel oncan catca yhuel oncan omotlahtocatillico yn izquintin in tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque Chichimeca in tlayllotlacatlahtoque in tlayllotlacateteuhctin ynic mihtohua inin tlahtolli Tlayllotlacan Tecpâ pielli auh yehica in ye huecauh ca chicuacen calpoltlaxillacalli macehualli oncatca yn ipanin omoteneuh ce tzontecontlayacatl motenehua Tzacualtitlan Tenenco yhuan ome tlahtocayotl ypan catca oncan ipan inic ome calpoltlaxillacalli motocayotia Atlauhtlan yece yn oncan in catca tlahtocayotl çan tlahtoquilotl mochiuhticatca yn ipan Tenancayotl auh ca yehuatl huel tachcauh catca in tlahtocayotl in ipan catca calpoltlaxillacalyacatl Tlayllotlacan oncan hueycan Tecpan catca ynic oncan huel pielli omochiuh ynin huehuenemiliztlahtolli nican ye motenehuaz yn iuh niman ye onneciz auh yn omoteneuh Atlauhtlan ayc ompa ticuililozque yehica ca nel amo yehuantin yn pialmochiuhtiuh in ye motenehuaz huhuenemiliztlahtolli yhuan nican tocateneuhtoque yn izquintin yn aquique yn cenca huehueyntin oquichtin tiyacahuan yn cenca tlapa ltique chicahuaque in tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque in tlaçotlahtocapipiltin in motenehua Teochichimeca Heztlapictin Aztlan tlaca Chicomoztoca quinehuayan tlaca Tzotzôpan tlaca Teotenanca cuixcocca Temimilolca Yhuipaneca Çacanca ca nahuintin in yn ehcoque yn ahcico in tlaltemoco in tlalmecehuaco ynic ontlamantin in huel achtopa tlatzonilpico cococayotica ^y nican Tolteca tzacualtitlan Tenanco in quahuatl ymancan yn chiconcohuatl yyonoyan Auh ye omoteneuh ca macuilcan quiztica macuilcan xeliuhtica macuil tlayacatl ynic tzontecoyotica macuilli tlahtocayotica ynin ce altepetl mochiuhtica yuhqui yn yn catqui y huel achto yc cetlayacatl y huel quiyacatihtica yn iuhqui ymiyahuayocan mochiuhtica altepetl ynic ce tlahtocantli oncan catca huey tecpan ytocayocan ytztlacoçauhcan Chalchiuhmomozco huel oncan in yn achtopa yc quinotzque Totolimpa Amaquemecan auh ynic ontlayacatl yn iuhqui yc occan ymiyahuayocâ mochiuhticatca altepetl ynicc occan tlahtocantli oncâ catca no huey Tecpan catca ye oncan in yn omoteneuh ytocayocan Tolteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Auh ynic Etlayacatl ynic Excan tlahtocantli oncan catca ytocayocan Tecuanipan auh ynic nauhtlayacatl ynic nauhcan tlahtocantli oncan catca ytocayocan Panohuayan auh ynic macuiltlayacatl ynic macuilcan tlahtocantli oncan ytocayocâ tlayllotlacan auh ynin omoteneuh ynic macuilcan quiztica ynic çan cepan catqui inic amo hueca mocauhtoque ynic çan netechantoque in macuiltlayacatl in macuilcan tlahtocayotl ynic macuilcan quiztica xeliuhtica altepetl yn icenmacuilcanixtican ic mocennotza mocentocayotia chalchiuhmomozco Amaquemecan ytenyocan ymachiyocan in totolimpa quauhtlitempa in cepayauhtenco in motenehua xilliquehuac xuchithualco Ayahuithualco yn iztac çolli inmellan yn cohuatl ymomanayan yn ocellome ymnemiyan yn tamoanchan xuchitl icacan yn oncan hecoque ahcico in tepehuaco huel achtopa in ye cuel teyxhuihuan Temintonhuan no nahuintin yn huehueyntin y no cenca tlapa ltique chicahuaque y tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque in tlaçotlahtocapipiltin in motenehua Teochichimeca ytztlacoçauhque Tololimpaneca Amaquemeque ynin nahuintin ca huel yehuantin yn achtopa nican tlaltemoco yn tlalmacehuaco yn tlatzonilpico cococayotica yn oncan quitzintico quinelhuayotico quitepechotico quitlalico yn omoteneuh centlayacatl altepetl ytlacoçauhcan chalchiuhmomozco ynic ye no quitocamacaco yca oc centetl yancuic tocaytl ynic quitocayotique Amaquemecan ytemcopa mochiuh yn inteouh catca yn itoca Totollin ye omoteneuh nahuintin in Chichimeca huallaque ce tlahtohuani hualmochiuhtia yhuan Eyntin tlaçotlahtocapipiltin y hualteyacanque yn tiyacacahuan hualmochiuhtiaque yn quitzintico yn quitlallico altepetl ynic ce in tlahtohuani hualmochiuhtia yehuatl in tlacatl Atonaltzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan quitlahtocatlallique quitocayotique chichimeca teuhctli ynic ome ahçico huel ytiachcauhtzin yehuatl yn tlacatl tliltecatzin tlahtocapilli yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan quiteuhctlahtocatlallique chichimeca yaotequihua auh ynic Ey ahçico çâ no ynteyccauhtzin yehuatl yn innepantla hehua in tlacatl ytoca Mapihuatzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan teuhctlahtocatlaliloc cohua yaotequihua auh ynic nahui ahcico huel yntlatzin yehuatl yn tlacatl xuchitzin auh ynin omoteneuhque nahuintin ahcico chichimeca auh ca oc cenca yehuantin no nican huel teneuhticate yn omentin omoteneuhque tlaçotlahtoque yn tlacatl Atonaltzin chichimeca teuhctli yhuan yn tlacatl Tliltecatzin Chi chimeca yaotequihua yn itechpa ynin tlahtocatlacamecayotica ynic quenin huel yehuantin tlahtocaquauhtzonme tlahtocatlacaxinachtin mochihuaco in tlahtocatlacamecayotica yn ipan yc cetlayacatl ytztlacoçauhcayotl yhuan ypan inic macuiltlayacatl yn omoteneuh Tlayllotlacayotl yehica yn oncan in tlahtocanelhuayotl in tlahtocayotl yc peuh motlalli çan oncan hualla çan oncan hualquiz yn itztlacocauhcan y conpehualtico tlahtocayotl yn itoca Temiztzin teohua teuhctli çan oncan yntech hualquiça yn itztlacoçauhcan tlahtoque ynic mihtohua çan ic cectiticate ynin tlahtocatlacamecayotica auh yn omoteneuhque omentin tlahtoque yn Atonaltzin chichimeca teuhctli yhuan Tliltecatzin chimeca yaotequihua ca huel yehuantin yntech hualpeuh hualtzintic yn intlahtocatzintitlizpehualiz in intlahtocatlacatiliz yn intlahtlocatlacamecayo yn iuh tzintitica yn iuh peuhtica in motenehua ingeneraçion yn izquintin in tlaçochichimecateteuhctin in tlaçochichimecatlahtoque yhuan teohuacateteuhctin teohuacatlahtoque motenehua reyesme yhuan tzompâhuacateuhctin tzompahuacatlahtoque// quezquintin yn tlaçochichimecatepilhuan yn omotlahtocatillico ypâ yc cetlayacatl altepetl ytztlacoçauhcan yhuan tlayllotlacan y tzompanhuacan Tecuanipan Auh yn omoteneuh ynic ontlayacatl ypan Tolteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac yn oncan hecoque ahcico Bin ye cuel temintonhuan yn ça no nahuintin y no cenca huehueyntin y no cenca tlapiltique chicahuaque yn amo panahuiliztin in tlaçohuehuetque yn tlaçotlahtoque in tlaçotlahtocapipiltin in ça no motenehua Teochichimeca Tulteca tzacualtitlan Tenâca chiconcohuaca ynin no nahuintin ca huel no yehuantin yn achtopa in çan cenacico çan huel nimâ hualtetocatiaque in no nican tlaltemoco in tlalmacehuaco in tlatzonilpico Cococayotica yn oncan quitzintico quinelhuayotico quitepechotico quitlallico yn omoteneuh yc ontlayacatl altepetl Tulteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Amaquemecan chalco ye omoteneuh no nahuintin in yn chichimeca huallaque omentin yn tlahtoque hualmochiuhtiaque yhuan omentin tlaçotlahtocapipiltin yn ohualteyacanque in tiyacahuan hualmochiuhtiyaque in quitzintico in quitlallico yc ontlayacatl altepetl ynic ce in tlahtohuani tlahtocatachcauh hualmochiuhtia yehuatl in tlacatl Quahuitzatzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan quitlahtocatlallique quitocayotihque tlayllotlac teuhctli ynic ome ahcico tlahtohuani yehuatl in tlacatl huehue ytzquauhtzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan tlahtocatlaliloc Atlauhtecatl teuhctli ynin omoteneuhque omentin huel tlahtoque catca auh ynic e^ytin ahçico çan teuhctlahto yehuatl in tlacatl Quachipaçoltzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan Teuhctlahtocatlaliloc Tlacateuhctli auh ynic nahui ahçico çâ no teuhctlahto yehuatl in tlacatl Teccizmitl ynin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan Teuhctlatocatlaliloc Amilcatl teuhctli auh ynin omoteneuhque nahuintin ahçico Chichimeca auh ca oc cenca yehuantin no nican teneuhticate yn oc no omentin omoteneuhque tlaçotlahtoque in tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli yhuan in tlacatl huehue ytzcuauhtzin Atlauhtecatl teuhctli yn itechpa ynin tlahtocatlacamecayotica ynic quenin huel no yehuantin tlahtocaquauhtzonyome tlahtotlacaxinachtin mochihuaco in tlahtocatlacamecayotica yn ipan yc ontlayacatl tzacualtitlan Tenancayotl chiconcohuac yhuan ycalpoltlaxillacalocmapa n motenehua atlauhtlan huel yehuantin intech hualpeuh hualtzintic yn intlahtocatzintilizpehualiz yn intlahtocatlacatiliz yn intlahtocamecayo yn iuh tzintitica yn iuh peuhtica in motenehua ingeneraçion yn izquintin in tlaçotlaylotlacateteuhctin in tlaçotlaylotlacatlahtoque motenehua Reyesme yhuan atlauhtlan Duquesme in tlaçochichimecatepilhuan yn omotlahtocatillico ypan yc ontlayacatl altepetl Tulteca tzacualtitlan Tenenco yhuan ymapa n atlauhtlan ynic occan catca tlahtocayotl yn ipan tzacualtitlan Tenancayotl auh yn oc occan ypan calpoltlaxillacalli in motenehuaya tlacatecpan yhuan amilco ye omoteneuhque yn oncan ahçico çan Teuhctlahtoque motenehua Senadoresme yn oncan ocatca atle copilli corona quitlaliaya yn oncan oteuhctlahtoco ynic mihtohua çan teuhctlahtoloyan catca ynic nauhcan tlahtolloyan catca ypan Tenancayotl yhuan ça no cotonico ça no popolihuico ça no tlamico yn intlacamaceyo yn omoteneuhque teuhctlahtoque yn oyeco yn otlahtoco yn ipan omoteneuh occan calpoltlaxillacalli tlacatecpâ yhuan amilco catca oncan cotonico popolihuico yn ipâ XII calli xihuitl años in ihquac techpeuh tichalca in tlacatl huehue Moteuhcçuma ylhuicamina chalchiuhtlatonac Tlahtohuani Mexico Tenuchtitlâ ynehuan yn itlahtoca Teyxtlaticauh yn itlahtocatenanamiccauh catca y huel ytiyachcauh catca in cenca tlapa ltic chicahuac yn amo panahuiliztli catca in huey yaotachcauhcatca in tlacatl Tlacaeleltzin cihuacohuatl auh yn omoteneuhque oc omentin tlahtoque in tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli yhuan yn itehuapa uhcauh yn itlahtocateyxtlahticauh yn itlahtocatenánamicauh catca tlacatl huehue ytzcuauhtzin Atlauhtecatl teuhctli ca amo can ocotonico amo can opolihuico amo can otlamico yn iuh niman ye onnecitiuh yn itlahtocatlacamecayo ca oncatqui ca yoltica in ye ixquichica ye centzonxihuitl ypan chiuhcnauhxihuitl axcan ynic ompa itech hualpeuhtica y yehuatl tlacatl Totoltecatl Tzompachtli tlaylotlac teuhtli y huel achto intlahtocauh hualmochiuhtia Teotenanca ynic ompa huallhuaque ynchan in oncan motenehua cuixcoc Temimilolco yhuipan Çacanco Teotenanco auh yn omoteneuh tlahtohuani Totoltecatl Tompachtli tlaylotlac teuhctli yehuatl in yttatzin catca yn omoteneuh tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac teuhtli ^y nican hecoc ahcico ^y nican nemico ynic yehuatl nican oquinchihuaco ytech oquizque ytlaquillohuan ytlahtocatlacamecayohuan yn nahuintin ça tepan oquitoquillico tlahtoque in oncan in omotlahtocatilico ^y tlacatl nuchhuetzin yhuan in tlacatl cihuatlahtohuani Xiuhtoztzin yhuan in tlacatl ytztlitzin yhuan in tlacatl Huehue Chimalpahitzin mocauhqui ynin yehuatl tlahtocatizquia tlaylotlacteuhctizquia auh çan quicauhque in tle ynic quicauhque Tenanca ynic oquitocayotique mocauhqui auh ye yehuatl tlahtocatlaliloc yn iteyccauhtzin yn itoca Quauhtlehuanitzin yehuantin in yn otlaylotlacteuhctico yn otlaylotlacatlahtocatico motenehua tlahtocachichimecatepilhuan auh y ye nican ça tepan çan nahintin yn amo ytech quiça yn amo ytlacamecayohuan yn omoteneuh tlacatl tlahtohuani Quahuitza teuhctli yn nican otlahtocatico tlayllotlacan macihui çâ no tel tenanca yece atlauhtlan chaneque ompa tepilhuan yn eyntin yehuatl yn tlacatl huehueyotzintli tlaylotlac teuhctli mochihuaco yhuan in tlacatl Don Thomas de San Martin tlaylotlac teuhctli mochiuhca in tenanco chicoconohuac auh çan chiuhcnauhpohualilhuitl yn ontlahtocatico auh ça tepan ni cuele ompa tlahtocatito yn itztlacoçauhcan ompa Chichimeca teuhctli mochihuato ypampa ynâtzin ynic Eyntin tlahtohuani mochihuaco nicâ tzacualtitlan tenanco yehuatl yn tlacatl Don hernando cortes cihuayllacatzin ytztlacoçauhcan tlahtocatepiltzin quihualpatlato çan quicuilito yn itlahtocayo ^y yn omoteneuh Don Thomas de San martin Quetzalmaçatzin ynic nahuintin tlahtohuani mochihuaco nican tzacualtitlan tenâco yehuatl yn Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui tlaylotlac teuhctli mochihuaco auh y yehuâtin in omoteneuhque Eyntin in tlahtocatico tlaylotlacan macihui yn iuh omoteneuh yn ompa inchan yn ompa Tepilhuan atlauhtlan ca oc cecni quizticate oc no centlamantli tlacamecayotl quipia yn iuh niman ye onnecitiuh tlatzintla tlayxpan yn ipan in huehuetlacamecayoamoxtli auh yehica ypampa amo no yehuatl ytech quiça amo no ytlacamecayohuan yn omoteneuh yn ahçico tlahtohuani huehue ytzcuauhtzin atlauhtecatl teuhctli in quauhtzonyotl mochihuaco tlahtocatlacamecayotica atlauhtlan ypampa yn oquichtlachihualiztica ytlahtocatlacamecayo çan cotonico opolihuico otlamico yn ipan años ytech ynic chicuey tlahtohuani yn itoca Mactzin atlauhtecatl teuhctli auh ynin tlahtohuani yn ihcuac momiquilli macihui yn quincauhtiaca omentin ypilhuan oquichtin ce ytoca catca yxtlilchamapol ynic ome ytoca quetzalpahin catca yn telpopochtin auh ynic aocmo yehuantin in ceme tlahtocatlaliloque ypampa cenca tlahueliloque catca amo tlacanemia Temimictiaya Temihminaya cemihcan yntlahhuitol tetinemia atle ypan teytztinemia auh yehuatl ypampa ynic amo quimonnecque ynic aocmo yehuantin ceme tlahtocatlaliloque yc conmocahuilique in tlahtocayotl o yhui yn yn polihuico yn cotonico yn oquichtica oquichotica ytlahtocatlaquillo yn itlahtocatlacamecayo yn oteneuh tlahtohuani catca huehue Ytzquahtzin atlauhtecatl teuhctli ^y nican hecoc ahcico ^y nican nemico ynic yehuatl in nican oquinchihuaco ytech oquizque ytlaquilihuan ytlahtocatlacamacayohuâ in chicomentin ça tepan oquitoquilico in atlauhtecateteuhctin yn atlauhtecatlahto^q yn oncan in atlauhtlan omotlahtocatilico in tlacatl yllancuetzin ynic ome ytoca ytzcuauhtzin yn tlotli tlatquic y huecontzin yn oçomateuhctli yn huetzin teuhtli niman ic yehuatl yn omoteneuh Mactzin teuhtli yehuantin in yn oatlauhtecateuhctico yn oatlauhtecatlahtocatico motenehua tlahtocachichimecatepilhuan auh yn o yuh momiquilli omoteneuh tlahtohuani Mactzin teuhctli yc niman mictiloque tzonhuiloque yn omoteneuhque omentin ypilhuan yn itoca yxtlilchamapol yhuan ytoca quetzalpahin (auh macihui yn ompa atlauhtlan yntech in yn omoteneuhque tlahtoque ompa yntech hualmoquixtia tlacamecayotica in tlacatl señor don domingo hernandez Ayopochtzin ca amo oquichtechihualiztica ca ça cihuatechihualiztica ynic ompa tetech hualmoquixtia omonello omonepano yn imezco yn intlapa llo in itlahtocatlacamacayoc omoteneuh tlahtohuani Quahuitzatzin tlayllotlac teuhctli ynic necoccampa innehuan in tlahtocatlacamecayotitech hualmoquixtia yn omoteneuhzino Don domingo hernandez Ayopochtzin ) Auh yn o yuh momiquilli omoteneuh tlahtohuani Mactzin ataluhtecatl teuhtli yc niman hualmotlahtocatlalli yn ixiptla mochiuh yehuatl yn itoca Popocatzin atlauhtecatl teuhtli yc techiuhcnauhca tlahtohuani mochiuh yn atlauhtlan contzinti oc centlamantli tlahtocatlacamecayotl yehica ynin omoteneuh Popocatzin amo yntech quiça amo quen quinnotzaya yn omoteneuhque achtopa chicueyntin otlahtocatico atlauhtlan ypampa yn omoteneuh Popocatzin atlauhtecatl teuhctli mochiuh ca çan ce tlátlaymetl catca yhuan yn ittatzin ynantzin çan macehualtzitzinti catca yn tatli ytoca catca quiyauhtzin yuh mihtohua çan cocoxcatzintli catca yhuan huel tenancatl huel ompa chane catca ^y quaxochtenco atlauhtlan yn axcan ye motenehua s Miguel ynic huel tlahtocatlaliloc omoteneuh Popocatzin yn ipan iii acatl xihuitl de años çan ipampa ynic hualmacoc yniqu icihuauh mochiuh tlahtocacihuapilli yn iyoca cohuanêtzin ychpochtzin in in tlacatl cohuaçacatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca ompa tlaylotlacan Amaquemecan ynic quihualmacac ^y ychpochtzin çan quittili yn iaxca ytlatqui quipiaya Popocatzin auh yn o yuh quihualmacac ychpotzin cohuaçacatzin ipampa yc niman tlahlocatlaliloc in Popocatzin çan ipampa cihuapilli tlahtocat ynic niman yehuâtin oquichiuhque in cacamatzin ynic Teomeca yn iuhqui intoca omochiuh ^y in ça tepan ompa canaco yn tlayllotlacan Amaquemecan ompa tlahtocatito Teohua teuhctli mochihuato ypampa yn inantzin ompa hualmohuicaca yn iuh niman ye onnecitiuh tlatzintla ynic ye centlamantli ytlacamecayo omoteneuh Popocatzin atlauhtecatl teuhctli yancuican ye no ceppa yehuatl tlahtocaquauhzonyotl omochiuh yn atlauhtlan in ça cemi oquitzacuico otlahtocatico atlauhtlan yece macihui yn iuh mihtohua ^y in çan macehualtzintli catca Popocatzin ca oquinnehnehuilico yn achtopa omoteneuhque chicueyntin otlahtocatico yn iuhqui Duquesme catca yn iuh copilli corona ca quiaya yntzontecompa ca no yuhqui ocaquitia ytzonteconpa yn omoteneuh Popocatzin ynic nelti ca tlahtohuani catca ynic yehuatl ynehuan quipiaya tzacualtitlan tenancayotl in tlahtocatachcauh catca Quauhtlehuanitzin tlaylotlac teuhctli yniqu inehuan yehuantin impan mochihuaco ynic pehualloque chalca yehuantin tepehuaco yn omoteneuh^q in tlacatl huehue Muteuhcçuma ylhuicaminatzin yn inehuan ytiachcauh tlacaeleltzin cihuacohuatl auh yn o yuh tepeuh chalco Mexicatl yc cen ça cemi oncan cotonico oncan polihuico yn atlauhtlan tlahtocayotl aoqu ic ceppa ompa otlahtocatlaliloc ce tlahtohuani yn iuh nepa tlatzintla hualmotlalitihuia tlahtoque auh in yehuantin in omoteneuhque tlahtoque catca yn oc tlateotocanime motenehua gê tilesme catca yn intlahtocatilizpan huel oncatca inhuelitiliz yn inpan ynmacehualhuan ynic oquinpiaco oquinpachoco ynic oquinmamaco oquimitquico yn incuitlapilhuan ymatlapa lhuan tzacualtitlan Tenâca chiconcohuaca huel ynmac oncatca miquiliztetlatzontequiliztli ce quauhcalli quipiaya yn oncan teylpiaya huel quittaya mellahuac yehuantin ynic tle ^yn Justicia ^ynpan quichihuaya inmacahualhuan tenanca ynic oteyacanaco otepachoco yn ipan cetlayacatl ymaltepeuh tzacualtitlan tenanco cenca otlacamachoco yhuan otlamamauhtico otlacala//[entre líneas ^q
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 1
qui]lliloque yhuan ocaltiloque oyellimiquilloque otexilliloque otequipanolloque yn ihcuac yehuantin oc moyomahtlahtalhuiaya yn oqu iuh yyoca catca yn ayamo yuh quinhualpehuaya Mexico tlahtoque ye omotocateneuhque auh yhuan nican quezquintin Teneuhtoque yn omoteneuhque ytztlacoçauhcan chichimeca teteuhctin yn chichimeca tlahtoque yhuan in yehuantin in çâ no chichimeca teteuhctin yn ça no chichimeca tlahtoque yn oncan omotlahtocatillico omoteneuh Tecuanipan yn ipan calpoltlaxillacalli huixtoco yhuan in yehuantin yn tlamaocateteuhctin in tlamaocatlahtoque yn oncan omotlahtocatillico ypan nauhtlayacatl Panohuayan No yhuan nican pouhtoc Teneuhtoc in cecenyaca cecenme in tle in xihuitl in ipan motlahtocatlallique No yhuan in tle in ^y xihuitl yn ipan mo miquillique yhuan yn quecizqui xihuitl in motlahtocatillique No yhuan nican tocateneuhtoque yn omoteneuh teuhctlahtoque motenehua Senadoresme catca yn icizquintin yn ipan omoteneuh oc oncalpoltlaxillacalli motenehua Tlacatecpan yhuan amilco ynic cececni oncan oteuhctlahtoco// yn oyeco onemico yn oquimixtlatico yn oquinnanamiquico omoteneuhque omentin in huel yehuantin tlahtoque ynic oquinauhcahuico oquipiaco ye huecauh yn itzinecan Tzacualtitlan tenancayotl auh in ye oncan in omoteneuh occan in tlacatecpan yhuan amilco yn ôcan hualyetihuiya omoteneuhque Teuhctlahtoque ca no yhcuac oncan polihuico in Teuhctlahtoliztli ynic techpeuh tichalca Mexica ynic oncan in huel neci motta ca yn oc ye huecauh yn itzinecan Tzacualtitlan tenancayotl cenca hueycan catca yn axcan ye popolihuiznequi yn ipan in xihuitl de años in ça yuhqui calpoltlaxillacalli yn iuh ypan neztica auh ynin omoteneuh tenancayotl ynitzinecan yn ihcuac hecoque ahcico ca niman yhcuac occan xeliuhque yxtlapa nque in tenanca ynic cequintin ompa hualmocauhtiquizque ayotzinco auh ça tepan oncan hualmicuanique in tepopolla Texocpalco ynic no oncan Tenanco mochiuh yn axcan ye motenehua S Juan baptista ynin ce altepetl yc catqui ce gouernador oncan tlapia yhuan oncan moyetzticate Teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque Sto Domingo auh yn oc cequintin tenananca (!) ompa hualmocauhtiaque omoteneuh atenco ayotzinco yn axcan ye ce altepetzintli yc catqui ye motenehua Sancta catalina Martyr yhuan oncan moyetzticate teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque S Augustî yhuan ce alcalde oncan tlapia auh ynin omoteneuh altepetzintli Ayotzinco ompa pouhtica ytech yn altepetl Tepopolla Texocpalco Tenanco ytlatititzal ytlahuillanal ySujecto mochiuhtica auh ynic occan ytlatitizal ytlahuillanal ySujecto mochiuhtica yn omoteneuh altepetl Tenanco Tepopolla Texocpalco yehuatl yn altepetzintli xuchitepec yn axcan ye motenehua Sto Domingo yhuan oncan moyetzticate Teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque yn itlaçopilhuantzitzinhuan omoteneuhtzino totlaçottatzin Sto Domingo yhuan ce gouernador oncan tlapia ynî Xuchitepeca no motenanca ytohua yece amo neltiliztli yehica ypampa ca oc centlamantin oc ce tlacamecayotl quipia ca inhuan pohuan inxeliuhcayohuan in ciudad xuchimilco tlaca achtopa ompa ymacehualhuan catca yn ompa otlapa choco tlahtoque ypan etlayacatl altepetl xuchimilco yn oncan motenehua Tepetenchi yhuan Tecpan yhuan ollac yuh mihtohua ynic nican huallaque yniqu imac motlallico omoteneuh altepetl Tenanco Tepopolla Texocpalco ynic oncâ quinmomacaco yn oncan tlaylotlacateteuhctin yn tlaylotlacatlahtoque yn oncan otlahtocatico yhuan no yehuantin yn ixquichtin in cenca miequintin yn onca hualmocauhtiquizque oncan quinhualcauhtiquiz in tlahtohuani Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli yn tlaçotlahtocapipiltin Teuhctlahtoque moch huehueyntin yn oncan hualmocauhque yn ihcuac yancuica hecoque ahcico auh yehuantin in anoço ye ynpilhuan ymixhuihuan yn oncan quincelique quinmomacehualtihque yn omoteneuhque xuchimilca in axcan ye motenehua xuchitepeca in ye o yuh motemacato intemilticahuan ymelimiccahuan inquaxochpixcahuan quinchiuhque ynic achitzin yntlal quinmacaque Tenanca ynic ompa quintecato ompa cequintin quincahuato yn inquaxochpan tlahtoque Texocpalca yn itocayocan callayoco yhuan quauhtzontzonco yhuan xuchitepec yn oncan axcan omololoque omaltepetlalique auh ynic oncan in omotlalli gouernaçiô ca çan oquintlaócollique oquimocniuhmacaque otehuelitiltihque in Tenanca Tepopolla Texocpalco tlaca ynic ça tepan virreyes oquinmotlachicahuililique yn xuchitepeca yehica in yehuantin xuchitepeca ca amo pilloque amo tlahtocayoque catca auh yn axcan ompa gouernadorti ca çan quauhpipiltin Auh ynic occan xeliuh Yxtlapâ tenancayotl ye oncan in in motenehua tzacualtitlan tenanco chiconcohuac yn axcan ye motenehua Stiago yn oncan hecoco ahcico yn omoteneuh y ye mache huel yehuatl y centlahtocauh catca yn ixquichtin omoteneuh ytoca quahuitzantzin tlaylotlac teuhctli nican achtopa ycpac Amaquemeque tepetl motlallico yn oncan moyetzticate teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque Sto Domingo auh ynin Tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Amaquemecan ca inxeliuhcayohua inhuanpohuan huel oc no yehuantin Tenanca yn otecauhque nican tzacualtitlan tenanco yn ompa omololoto yn ompa omaltepetlalito omoteneuh quaxochtenco atlauhtlan yn ipan xihuitl de años yn ihcuac omochiuh congregacion auh yn ica teoyotl ytech omopouhque yn altepetl chimalhuacan in çan no yehuantzintzin ompa Teoyotica motlapa chilhuia Teopixque Sto Domingo ynic cemeyehuantzintzin ompa atlauhtlan missa quimonmottitilia Tenanca atlauhteca ynic no ce alcalde oncan tlapia yece aocmo mochtin huel Tenâca yn oncan in atlauhtlan omololoco ca cequi ytztlacoçauhque yhuan cequi tlaylotlaque Teohuacâ tlaca quaxochpique yn oncan ohualmololoque yn oncan ohualmopouhque intlan yeppa atlauhteca oncan onoque inic cepan ye tlatenancatilia ahnoço ye tlaatlauhtecatilia o izquican in nauhcan quizticate yn axcan Tenanca chalca No yhuan nican tocateneuhtoq^ yn ixquichtin tlahtocatepilhuan motenehua Principes yhuan in tlahtocateychpochhuan motenehua Princesas yn inpilhuantzitzinhuan yn omoteneuhque in tlaçotlaylotlacateteuhctin in tlaçotlaylotlacatlahtoque yhuan yn atlauhteteuhctin yn atlauhtecatlahtoque yn oc yehuantin tlateotocanime motenehua gentilesma catca No yhuan nican Teneuhtoc ynic onenepaniuh ynic oneneliuh in tlahtocatlacamecayotl in tlahtocaeztli in tlahtocatlapa lli ynic nican ypan macuiltlayacatl yn oncan yc macuilcan catca tlahtocayotl ye huecauh yn itztlacoçauhcan Totollimpa Amaquemecan yhuan Tecuanipan yn Panohuayan in tlaylotlacan Teohuacan yn oc tlateotoquilizpan catca yhuan yn axcan ye christianoyopan ynic omotlalli in tlahtocahuayolcayotl cihuatica yn izquicampa yn intlacamecayoc yn omoteneuhque yzquicampa tlaçotlahtoque auh oc cenca yehuantin nican tenehuallo in tzompahuacan Tecuanipan tlahtoque catca çan quezquintin yhuan Ytztlacoçauhcan tlahtoque catca yehica ca ompa yntech yyocampayxti onancaticatqui ytlacamecayo yn omoteneuh tlacatl Señor Don domingo hernandez Ayopochtzin auh yn Panohuayan yhuâ tlaylotlacan teohuacan atle ompa quipia tlahtocatlacamecayotl çan tiquincahua yn ompa tlahtoque catca amo nican tiquintlacamecayotenehua mochintin çan yehuâtin nican tenehuallo yn oneliuh yntlacamecayo mochi nican pouhtoc teneuhtoc ma yc timotlapololti yn ac tehuatl in tichristiano macamo mitztlapololtiz xicmoneltoquiti çan huel ce nelli Dios
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 2
Nican Umpehua ontzinti oc centlamantli çan ye no tenonotzaliztlahtolli ymellahuaca yn intlahtocatlacatiliznelhuayo yn intlahtocatlacamecayo in Teteuhctin in tlahtoque in tlahtocapipiltin y huel nican intlacatyan inchan in Tulteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Amaquemecan yn onemico oyeco otlahtocatico yhuan yn intlacamecayohuan oc cequinquin nemi yn axcan cahuipan nemi pipiltin yn oncan tetechpa hualquizticate Cenca tetech monequi ynic huel momatiz ycuiliuhtiez yehica in tepilhuan in teyxhuihuan in mohuapa hua mozcaltia axcan yhuan in quin ya tlacatiquihui yn amo quimatia ytech quittazque quimatizque ytech concuizque conanazque yn iuh catqui tlahtocayeliztli tlahtocatlacamecayotl in campa hualla y huel yehuatl achtopa nican tlahtocaquauhtzonyotl mochihuaco conmatizque in quenî Peuh Tzintic yn imezço in intlapa llo yn intlillo in huehuetque tzacualtitlan tenanca yn onemico nican ytlalticpactzinco in tlacatl Totecuiyo Jesuchristo
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 3
Itlatlalil itlatecpan in Don domingo de S Anton Muñon Chimalpain Quauhtlehuanitzin yxhuiuh yn omoteneuh tlacatl Señor Don Domingo Hernandez Ayopochtzin catca umpa ychan yquizcan yolcan yn ipan omoteneuh yc ontlayacatl altepetl Tzacualtitlan tenanco Amaquemecan Prouincia chalco auh maço nellihui yn amo ymacehual ylhuil ycnopil yniqu itequiuhti in quimocuitlahuia yn iteopancaltzin in iSancta Yglesiatzin in cenquizca yxtililoni mahuiztililoni in mocenquizca centlamachtiani in hueytettatzin S Antonio Abbad yn ipan in Tecpilaltepetl hueycan ciudad Mexico Tenuchtitlan yn oncan omohuapa uh ytequiuhti ymamal mochuihua ynic quitta quimocuitlahuia yn omoteneuh yTeopancaltzin ySancta yglesiatzin Sancto in ye yxquichica cempohuallonchicuacen xihuitl axcan ypan in ticate xihuitl de Auh ynin huehuetlahtocanemiliztli in huehuetlahtocatenonotzalizamoxtlahtolli nican ye mihtoz ye motenehuaz in ye mopohuaz ca amo çan çaçanilli ca amo çan tlapipictli amo çan tlahtlaquetzalli ynic tlatecpantli ca mochi neltiliztli ca mochi omochiuh ca yuh oquitotehuaque ca yuh oquiteneuhtehuaque yuh otechtlalilitehua^q yn inhuehuetlahtol in huehuetque yllamatque in tlahtoque in pipiltin tzacualtitlan tenanca in tocihuan Tocolhuan in tachtonhuan in tomintonhuâ in topiptonhuan nican onemico yn iuhqui yn innenonotzal mochiuhtiuh yn otechcahuilitiaque ynin altepenenonotzaliztlahtolli yhuan tlahtocatlacamecayonenonotzaliztlahtolli in tliltica tlapa ltica ycuiliuhtoc machiyotoc amapa n ayc polihuiz ayc ylcahuiz mochipa pieloz auh ca yetlamantli ^y nican ye mihtoz ye motenehuaz in tlaçotlahtocatlacamecayotl in ipan oncatqui yn omoteneuh ynic ontlacayacatl altepetl tzacualtitlan Tenanco chiconcohuac yn ipehuayan yn itzinecan auh oc cenca yehuatl achtopa nican mihtoz motenehuaz oc cenca yehuatl achtopa nican neztica oncan in mottaz mopohuaz yn ipan in yc centetl huehuetlahtocanemilizamoxtenonotzaliztli yn itlahtocatlacamecayotzin yn omoteneuh yehuatzin tlacatl Señor Don domingo hernandez Ayopochtzin motenehua huel oc yehuatl in chichimecatlahtocapilli catca in tzacualtitlan Tenanco chiconcohuac Amaquemecan chalco chane catca yn oquimohuiquilli tt Dios yn ipan yc mani metztli Abril yn ipan xihuitl de años ynic oncan yxquichica ^y caxtolpohualxihuitl ypan Epohuallonchiuhcnahui xihuitl in çan niman amo cana ocoton opoliuh yn itlahtocatlacamecayotzin yn ompa yxquichica ytech hualeuhtica hualpeuhtitica in tlacatl Totoltecatl Tzompachtli tlayllotlac teuhctli y huel achtopa ycentlahtocauh catca yn ixquichtin Tenanca in quinhualyacan in quinhualhuicac yn ompa ye no yc huallehuaque yn oncan miec xihuitl mochantica yn oncan motenehua Teotenanco cuixcoc Temimilolco yhuipan çacanco quin oncan in quihualcuitiquizque in Teocchichimeca ynic otocayotiloque cuixcocca Temimilolca yhuipaneca çacanca auh yn ompa chicomoztoc yc huallehuaque ca çan oqu ixquich yn ompa yntoca hualmochiuhtia heztlapictin chicomoztoca auh yn omoteneuh tlahtohuani Totoltecatl Tzompachtli tlaylotlac teuhctli in tlahtocatachcauh hualmochiuhtia ca huel oc yehuatl ompa ^ytech hualquiztica hualleuhtica yn intlacamecayopan yn imezçopan yn intlapa llopan ynic motenehua intzicuehuillo intlapa nca yntech hualquiça in yehuantin omentin tlahtoque chichimeca omoteneuh Totoltecatl tzompachtli tlaylotlac teuhctli ynehuan huehue ytzcuauhtzin atlauhtecatl teuhctli in ye yxquichica ompa omoteneuh ynic huallaque ynic acico nican tzacualtitlan Tenanco y huel ye nican ahcico tepiltzin tlahtohuani quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli ca chicontlamanpa ye ixhuiuhtzin yn omoteneuhtzino tlacatl señor Don domingo hernâdez hualtzintli amo pilli catca nican tlacocalecan Tepepan tzacualtitlan Tenanco chane catca O yhui yn in quimotenehuilitia omoteneuhtzino tlacatl Señor don domingo hernandez Ayopochtzin catca auh yn i nantzin catca huehueyotzintli amo yhuan quimotenehuilitiuh yn tle y// Auh ynic omentin omoteneuh huehuetque in quineltilitihui ^y omoteneuh ytlacatiliz huehueyotzintli in camo ypiltzin omoteneuh tlacatl cacamatzin yehuatzin in tlacatl Señor Don Feliciano de la Sumpcion calmaçacatzin catca yn oquimohuiquili tt Dios Ypan xihuitl de años Yz catqui yn itlahtoltzin mochiuhtiuh yuhqui ^y yn oquimihtalhuitia in yehuatzin tlacatl huehueyotzintli tlahtohuani mochiuh in nican tzacualtitlan tenanco tlaylotlacan yn inantzin catca ytoca Yztac xuchitzin ompa tlacat in tlacpan Tepepâ yn itocayocan tentzonpolecan ynahuac ^y in S Martin ymichpoch catca ^y in ceme calpolleque tlaxillacaleque motenehua panhuaque auh in yehuatl omoteneuh ymichpoch yn itoca Ytztac Xuchitzin yn ihcuac ye otztli quimacato quitlauhtito in panhuaque yn omoteneuh tlacatl cacamatzin oqu itelpochtian quiceli ycihuauh mochiuh auh amo huel momati in tle yca ^y tle ypampa yn quimacato yn quitlauhtito pahuaque tle yc quinec in cacamatzin yn omoteneuh cihuatzintli in çan macehualpan motlacatilli amo nel ahço qualli mahuiztic cihuatl catca ahço yehuatl yc quinec yc conan yn cacamatzin ynic quimocihuauhti tle noço quittili yhuan huel quimatqui in cihuatl ye quimaca ca ye otztitihuitz piltontli ye yhtic huitz ahnoço yetihuitz ynic çan quihto cacamatzin yn on piltontli yhtic yetihuitz ma nohuehueyo auh yn o yuh macoc cihuatzintli yc niman quixima ytlan motecan in cacamatzin ynic mihtohua ca ça tlatlapihuilli xinachtica in tlacatl cacamatzin ynic huel quimopiltzintli yn ihcuac tlacatico piltzintli ynic quitocayoti huehueyotl yyacapa ntzin mochiuh quizcalti quihuapa uh hueyyaco auh yn ihcuac tlayllotlacan Amaquemecan canaco yn omoteneuh tlacatl cacamatzin ynic onpa tlahtocatito toehua teuhctli mochihuato ypampa yn inatzin auh yehuatl ytlaytlaniztica mochiuh Mexico yxpan in omoteneuh tlahtohuani Ahuitzotzin ynic nican tzacualtitlan tenanco tlayllotlacan quihualtlahtocatlalli Yn ipiltzin ye omoteneuh huehueyotzintli ynic yehuatl tlaylotlac teuhctli mochiuh ca atlauhtlan yn tlahtocatiquia yn auh çan quicuilico yn in tlahtocayotl Texihxicoliztica in tlacatl Xiuhtzin tlatquic yehuatl oncan in tlahtocatizquia huel yehuatl axcahua catca yehica ca ytlaçopiltzin in catca in tlahtocaTachcauh catca ypan tzacualtitlan tenâcayotl in tlacatl Quauhtlehuanitzin tlaylotlacteuhctli tlahtohuani catca ynipan mantia Chalcayotl auh ça yteuhctlahtocauh mochiuh yn omoteneuh Xiuhtzin tlatquic o yuhqui yn in quimihtlalhuitiuh omoteneuhtzino tlacatl Señor Don feliciano de la Sumpcion calçamatzin auh ça yxquich amo tle yhuan quimotenehuilitia aquin achtopa cotzti aquin yoquichhui catca omoteneuh cihuatl yztac xuchitzin yn icihuauh mochiuh omoteneuh tlacatl cacamatzin auh yn ixquichtin ytlaçopilhuan oquîchiuh yhuan yxhuihuan yccatotonhuan omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli ca onoyehuatico omahuiztico in tlahtocayotica pillotica yn ipan tzacualtitlan Tenancayotl yehica ca oncan in ce ypiltzin otlahtocatico ytoca Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui auh quillmach ynin ychtacaconetl catca amo huel ypiltzin catca in tlahtohuani huehueyotzintli catca auh ca çan no yuh yehuatzin quimihtalhuitiuh yn omoteneuhtzino tlacatl Señor Don Feliciano de la Sumpcion calçacatzin catca yuhqui yn yn oquimihtalhuitia in yehuatzin tlacatl cihuapilli catca Doña Magdalena de S Pedro xiuhcacaltzin yn inantzin catca tlacatl Don Juan Maldonado Mihiçahuitzin tlahtohuani catca ytztlacoçauhcan y huel oqu ichpotzin catca omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli huel yehuatzin ycamapa tzinco niccan nechmolhuilitia nehuatl Don Feliciano de la Sumpcion in cihuapillim in yehuatl niuhc Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui amo huel ypiltzin catca in tlacatl tlahtohuani huehueyotzintli yn tottatzin catca yehica y huel tipilhuan tizquintin y huel tiezçohuan Tiuhque yn Timahuiztique Tichipahuaque yn itech tiquiça huehueyotzintli auh yn Don Joseph amo quiquixti amo no techquixti yehica amo chipahuac amo no qualxayaque ca nel amo ypiltzin// in tlahtohuani catca huehueyotzintli yehica yn inantzin catca Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui yn itoca catca achtopa yn oc tlateotoquilizpan ynic quinotzaya chimalmantzin auh yn ça tepan ic moquaatequi ytoca mochiuh Doña catalina ychpotzin in catca yn itzcahuatzin tlatquic tahtohuani catca yn itzcahuacan tlalmanalco chalco yn omoteneuh cihuapilli Doña catalina chimalmantzin quitlaxin ychtaca in tlahtohuani huehueyotzintli amo quimomachilti in quimomecatiaya cihuapilli ychtaca callaquia tecpâ oquichtli ytoca quehquetza nican tenanca o yhui yn oncan tlami yn yn itlahtoltzin omoteneuhtzino tlacatl Don Feliciano de la Sumpciô calamçacatzin auh yn iqu iuhqui ^y quimihtalhuitia Doña Magdalena de S Pedro xiuhcacaltzin ca quimotiliaya ypampa ce ynantzin catca ^y auh macihui yn iuh omihto yn yn amo huel ypiltzin catca//hueyotzintli yece ynic cenmochintin Tenanca yhuan Amaquemeque quicenpiltzintique in huehueyotzintli ynic huel tlahtocat Don Josep de castilla hecaxoxouhqui nican Tzacualtitlan Tenanco // O yehuatl in oncan tlami yn yn itlahtollo in quenin nican tzacualtitlan Tenanco yetlamantli oncatqui in tlahtocatlacamecayotl in huel cececcan quiztica auh yn achtopa omoteneuh tlaçotlahtocatlacamecayotl ca huel ompa quihualhuicaque in canin Teotenanco hualehuaque Teochichimeca auh yn oc ontlamantli omoteneuh çan nican tzacualtilan tenanco otzintico opehuaco in tlahtocatlacamecayotl çan ^y tlanequiliztica mochiuh yn oc cequintin tlahtoque ynic quintlahtocatlalique omoteneuhque tlacpac in ye no yancuican quitzintique tlahtocatlacamecayotl yece tel amo oquichtiliztica in quicuique in tlahtocayotl mahuizçotl amo quinnehnehuilizque yn iuh yehuantin achtopa otlahtocatico in motenehuaya tlaçochichimecatepilhuan ynin hueytiacauhchicahualiztica yn iuh yehuantin yxquichtlamantli oquichihuaco ynin chichimecanemiliztica ynin yaooquichtiliztequiuhtica ynic onemico amo quinencuique in tlahtocayotl in mahuizyotl yn ipan in tzacualtitlan Tenancayotl
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 1-r. párrafo: 4
Auh ynin omoteneuh huehuetlahtolli yn itech tlaquixtilli tlacopintli amoxtli libro quimopialia omoteneuhtzino Don vicente de la anunciacion ^y nican ye mihtoz ye motenehuaz nicnotlatlanili ypampa nehuatl Don domingo de S Anton Muñon chimalpahin quauhtlehuanitzin nicnolhuili campa oticmoquixtili yn ixquich huehuetlahtolli Tzacualtitlan Tenancayotl nican oticmihcuilhui y huel momatzintica ypampa niquixi mati y momatzin yc timocuecuetziuhcatlacuilhuia yc niman onechmonanquilili oquimihtalhui noxhuiuhtzine xicmomachilti ynin Texamatlacuilloli huehuetlahtocatlacamecayotlacuilolli nican ticmottilia ca nechmocahuililitia y nottatzin catca machcohcoltzin Don Miguel de S tiago teuhcxacantzin catca auh çan huel quinamiqui ynin libro ynic tlatecpantli omoteneuh tlahtocatlacamecayotl ompa ychantzinco niquixtito niccopinato y nomontatzin catca Don Rodrigo de rosas Xohecatzin pilli catca Ytztlacoçauhcâ ytech ce huey libro huecapa n ycalcuac manca moch oncan ytech ca ytech ycuiliuhtoc yn ytlahtollo ynic macuiltlayacatl altepetl yn itztlacoçauhcan yn tecuanipan yn Panohuayan yn tlaylotlacan Teohuacan amo noconcopin amo nic quixti auh çan iyoca noconquixti niccopin yn itlahtollo nican centlayacatl altepetl Tzacualtitlan Tenanco auh// yuh niccopin in huehuetlahtolli ça n oc ceppa oncan noconmah yn calcuac amo nel ça n oncan opoliuh ynin huey huehue libro aoc tle neci ahço çan oncan opallan auh çan iyoca noconcopin ynî ytlahtollo nican altepetl tzacualtitlan Tenanco auh çan oncan niccauh yn oc nauhtlayacatl altepetl ytlahtollo auh ynin onicteneuh huey huehue libro huel ymatica ycuecuetziuhcatlacuiloltzin mochiuh yn onicnotenehuili nomonttatzin catca Don Rodrigo de Rojas xohecatzin catca ytlan escriuanotic in Andres de S tiago xochitototzin calli xuchimilco ychan catca nican Jueztico yn ipan altepetl Amaquemecan ypan xihuitl de años yhcuac tlacenquixtilli tlacentlalili yhcuac tlaneltitlili ynin huehue tlahtolli yn ixquich nican ye mihtoz ye motenehuaz ipantzinco yhcuac tlahtocati in tlacatl Señor Don Antonio de Mendoça y huel achto visurrey mochiuhtzinoco Mexico Tenuchtitlan yhuan moch ic nohuiyan Nueva españa ye yuh matlactlonnahui xihuitl motlahtocatilia yn ihcuac ytencopatzinco nican Amaquemecan quihualmihualli omoteneuh Juez Andres de S tiago xochitototzin yhcuac ytlacauhticatca in nican omotenteuh altepetl Amaquemecan mahuaya yn omêtin tlahtoque catca ynic ce yehuatl yn Don Thomas de S Martin quetzalmaçatzin chichimeca teuhctli Tlahtoani catca yn ompa omoteneuh yztlacoçauhcan Totollimpa Amaquemecan yn yhcuac yn ye yuh cempohuallonchicuacen xihuitl tlahtocati çan iteyccauhtzin yn inehuan mahuayan yn itoca Don Juan de Sandoval tecuanxayacatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca tlaillotlacan Amaquemecan yn ihcuac ^y ye yuh cenpohuallonnahui xihuitl tlahtocati in Teohuacan yehuatl pehuaya ^y yn cahuaya ytiachcauhtzin auh ynic nican hualcallac Juez quin yehuatl quinnenotzaltico quin cepan tlacualtico ynic quimicniuhtlaco auh yhuan ynin omoteneuhque omentin tlahtoque catca ca quipopollohuaya yn oc Excampa tlahtocayotl yn oncan catca huel cehcen petlatl ycpalli tlahtocayotica ynic ceccan ye oncan in in tzacualtitlan Tenanco chiconcohuac yhuan Tecuanipan yhuan panohuayan yn iuh quinequia yn iExcanixti yn aocac oncan tlahtocatizquia aocmo connequia ynic oncan ceme tepilhuâ Teyxhuihuanyxquetzalozquia ynic oncan tlahtocatizquia ynic cecenyaca cecenme quipiazque ymaltepeuh yn iuh quinequia omoteneuhque omentin tlahtoque amo çan iyocan oncan y huel yntlahtocatian y huel yyeyampa in tlahtocatizque auh ca çan no yhuan quixtocaya huel quimotechtica yn omoteneuh ompa oc Excampa tlahtocayotl y yeppa huecauh nepa ôcan oncatca huel quipoloca quitecuilica auh ypâapa yehuatl in ynic cenpohualxihuitl in ça cactimanca yn aocac tlahtocat tzacualtitlan Tenâco ça quauhtlahtolloc no yuh tlamanca yzqui xihuitl in tecuanipan yhuan Panohuayan auh yniqu ipampa yn iuh omoteneuh in ça quauhtlahtoloc yn iExcanixti ^y ynic aoaca^q tlahto^q catca in ça cactimanca auh macihui yn iuh omihto ^y in ça quauhtlahtolloc yn iExcanixti miec xihuitl auh yece ye omoteneuh ca huel yExcanixti huel quicuica quimotechtihca yn etlayacatl altepetl yhuan tlahtocayotl ynin ça yçeltin omoteneuhque omentin tlahtoque huel yuh quinequia ça huel yceltin ^y tlacamachozquia yhuan ça ^yceltin yn intecpan tlacenmachozquia y tlatecpanolozquia in tecpanozquia in tequitlacaquizquia yn ixquichtin tlaçopipiltin yn oncan tlahtocatepilhuan tlahtocateyxhuihuan yn ipan omoteneuh Excampa tzacualtitlan Tenanca yhuan Tecuanipan tlaca yhuan Panohuayan tlaca yhuâ in oncan in yzquican macehualtin moch quinmomacehualitiaya ynic cenca hueycococ Teopouhqui Techichinatz Tetoliniliztli yn techquipachohuaya ynic quinnotzaya amo cualtica tlahtolica Auh huel quinchiuhca ynca mocahcayahuaya ynic cequintin cholloca yhuan oc cequîtin yc cen yah^q yc quitlalcehuique yn altepetl Amaquemecan yn tlaçopipiltin yn iuh yehuantin tlayllotlaque Tecalco tlaca quichiuh^q nican tzacualtitlan tenanco pouhque catca auh yhcuac ompa callacque ompa mopouhque yn inxeliuhcayopan mocuepque in tenanco Tepopolla Texocpalco yc cen ompa yahque aoqu ic ohualmocuepque o yuhqui yn yn quichihuaco omoteneuhque omentin tlahtoque catca in omenico ye ypâ chritianoyotl aocac huel ynmac tlahtohuaya ynic cenca otlatollinico yhuan otlamahmauhtico yn imacuilcanixti nican ypan altepetl Amaquemecan Ynic niman oquiteylhuito Mexico yxpantzinco yn omteneuhtzino tlahtohuani Don Antonio de Mendoça visurrey auh yzcate nican Tocateneuhticate y yehuantin yahque Mexico yn quichihuato Pleyto Eyntin pipiltin ynic ce ytoca Don Pablo mocuatlahuitectzin yhuan ymach ytoca Helias de S Juan Tetzauh yllamatzin ynin omentin ce ypiltzin ce yxhuiuh in tlacatl Toyaotzin chichimeca Teuhctli tlahtohuani catca ytztlacoçauhcan ynic Ey ytoca Thoribio quimichcual tecpoyoachcauhtli ynin çan quauhpilli catca yhuan macuiltin teopan tlaca catca ynic ce ytoca Domingo xuarez fiscal catca ynic ome ytoca Pedro cuetzpal ynic Ey ytoca Melchior Ordiz Ynic nahui ytoca Joseph de Sta Maria tzilintoc ynic macuili ytoca Leonardo de S Tiago Moçauhquitta in macuiltin in yehuantin amatlacuilloque capitulos quintlalilique yn imomextin omoteneuhque tlahtoque Don Thomas de San Martin quetzalmaçatzin yhuan yteyccauh Don Juan de Sandoual Tecuanxayacatzin huel quintlalilique quimicuilhuique yn ixquichtlamantli in tle in quichihuaya ynic tlatoliniaya ynic quintlaecoltiaya yn izqui campa macehualtin yhuan yn occequi tlamantli yc tecamocahca yahuaya moch capitulo ypan quintlalilique ynic quimottitilito yn omoteneuh tlahtohuani Don Antonio de Mendoça visurrey yn o yuh quimottili ^y yc niman ypâpa yn nican quihualmihualli yn omteneuh Juez Andres de S Tago xuchitototzin ynic yehuatl tlachiaco moch quitehtemoco yn quenin catqui ynic tomacuilcantian macuitlayacatl altepetl Ama^qmecan yn iuh cacatqui ytlatlahtollo motenehua y tetzonaltepetl yn iuh huel cehcen ahxiliztli titlan ypil catca telchiuh] ticpia yhuan macuilli tlahtocayotl auh tel ynic tlamacuilcantilia tlahtocayotl motenehua teohua teuhcyotl yn ompa catca tlayllotlacan ynin tlahtocayotl amo quihualhuicaque ompa yn campa huallehuaque tlayllotlaque ynic nican motlallico Ama^qmecan amo hualpillotiaque yn imaxiliztica auh ynic ye cecni maltepeyttoticate tlayllotlaque ynic ce tlahtocayotl quipia ca ye quin iz peuh itzintic ypan xihuitl de años auh çan oncan in ytech yn iztlacoçauhcan tlahtocayotl ohualquiz in tlahtocayotl teohua teuhcyotl inic peuh motlalli tlayllotlacn ynin omoteneuh Teohua teuhcyotl in ça tepan cencaquihueyllico quihuecapa noco quimahuizçotico in ihcuac oncan in tlahtocatico tlayllotlacan in cenca chicahuac tlapa ltic in huey yaotachcauh catca i huel achtopa yehuatl ytoca mochiuh huehue Cacamatzin teohua teuhctli yehuatl in in quincenyacanaya yaoyotica Tepehualiztica yn izqui altepetl in mocentenehua chalca ynic ompa quiquetzato inquaxoch chalca yn techixco ytztapa llapa n caltenco yehica ynin omoteneuh huehue cacamatzin yn iuh quinequia acan Mexico yezquia (auh yn iuh conitohua yehuantin huehuetque Mexica Tenuchca yn ihcuac quimonyaochihuaya Cacamatzin oc ompa in chapoltepec yc catca Mexica chichimeca oc yehuatl ypan y huel achto intlahtocauh catca yn itoca huehue huitzilihuitl ynin ça tepan maltic cacique yehuantin yn culhuaque yn ihcuac nauhcampa quinyaoyahualloque mexica yn oncan chapultepec auh yn ihcuac yn o yuh cacique culhuaque yn omoteneuh tlahtohuani huehue huitzilihuitl yc niman ça tepan ompa quihuica^q in culhuaque yn inchan culhuacan ompa quimictito // auh ayac ypiltzin in quicauhtia çan ic cen mixpopolotia auh ynic niman yehuantin Mexica ytencopa yn inteouh catca huitzillopuchtli huallehuaque chapultepec oncan hualmicuanique in culhuacan quin oncan in quitlallico ynic oc yehuatl quinyacanaz in Tenuchtzin oquauhtlahto ynin çan Mexicatl amo pilli cenpohuallonmacuilli xihuitl yn oncan culhuacan quinyacan Mexica yece ynin omoteneuh Tenuchtzin
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 1-r. párrafo: 5
macichui yn amo tlahtohuani catca yece ca yuhqui n quitlahtocapohuaya Mexica quicemittaya çan içel quitlacamatia yn ica tlein quinnahuatiaya ytlapa cholhuan Mexica ynic yehuatl oncan culhuacan quihuallehualti ynic yaoyotica quinhualtocaque quinhualyacantia in Mexica quimaxitico yn oncan Tenuchtitlan yc motlallico ynic oncan oc no cenpohualloncaxtolli ypan nauhxihuitl oquinyacanaco yn omoteneuh Tenuchtzin ynic yehuatl ynehuan omoteneuh huehue cacamatzin Teohua teuhctli monamiquia yaoyotica mopehuaya necoccampa in ihcuac ayamo yuh motlahtocatlaliaya in tlacatl Acamipichtli in ye no yehuatl contzintito tlahtocayotl Tenuchtitlan oncan culhuacan quitlanico in Mexica Tenuchca ynic intlahtocauh mochiuh auh ynin omoteneuh tlacatl Acamapichtli in ipan xihuitl de años motlahtocatlalli Tenuchtitlan çâ no ypan y momiquilli tlacatl cacamatzin teohua teuhctli tlahtohuani catca nican tlaylotlacan Ama^qmecan o yehuatl in yn itlahtollo yniqu iuh quinequia acan Mexico Yezquia ynic quimonpehuaya Mexica ach quen mochihuazquia ytlacamo çan quitonallanque Tepaneca yc momiquilli omoteneuh huehue cacamatzin yehica ca nahualli catca ynin huey yn itenyo quicauhtia yn intlan yxquichtin chalca yn iyoquichtiliztica ytla ye oc nemini o yehuatl in yn itenyo ynic macuiltlayacatl yn ipan tlayllotlacayotl ynic yehuatl omoteneuh Juez Andres de S Tiago Xochitototzin mochi quitemoco in macuilcan huehuetlahtocatlacamecayotl yn iuh catqui huel cehcen tlahtocayotl ynic tomacuilcantian ticate auh yn ipampa yn ynic mochi quitemoco yn omotenuh Juez yn huehuealtepenenonotzaliztlahtolli in quenin catqui ynic tomacuilcantian ynic yehuantin nicâ huehuetque tlaçopipiltin catca in necentlaliliztica ihcuac quinemilique quicenquixtihque y huehuetlahtolli yhuan amoxpan quitecpanque camoxyhcuilloque yn iuh cacatqui macuiltlayacatl yniqu ixpan quinextihque huel yuh quittitique y yehuatl omoteneuh Juez huel nel tiliztlahtoltlatecpanpa in quitlachialtihque huehuetque catca ca nel huel iuhque catca yn amo huel yztlacatia teyxpan huel quimellauhcatlatecpanilique in tlahtocatlacamecayotica in tlapa lhuehuetlahtocatlacamecayotlacuiloltica ynic tomacuilcantian yn itechpa ynic huel cehcen ahxiliztli hecoliztli ticpia yhuan huel cehcen tlahtocayotl oncan mopia ca y nauhcanme huel ompa nican huallh tocayotiaque in can in chicomoztoc huallehuaque ynic nican huallehua^q ynic nican aahcico ynic hehecoque ^y nauhtlamanixtin huehuetque chichimeca catca ynic çan yehuatl ypan hualhuillohuac yn oc nepa tlatzintla ypehuayâ ypan centlamantli huehuetlahuiquiliztli catca ynic hualhuillohuac quihualmomacatiaque yn intlahuiquiliz yn oc yehuantin impan centlamâtin huhuetque tlahtoque catca auh çâ nimâ ayc cana quicotonque yhuan ayc huel aquin oquinpolhuica in ihquac oc yehuan// moyocatlahtalhuiaya yn ayemo can tetech pohuia ynic nican macuilcan quipiaya tlahtocapetlatl ^y tlahtocaycpalli tlahto^q ca çan mochipa ceceyaca cececni çan intech catca quihualpixtiaque yn ixquichica ihuac momiquiliaya çan quihualmomamacatiaque çan ic hualmotlalitiaque hualmocaupeuhtiaque in tlahtoque yn izquicampa ynic macuilcan catca tlahtocayotl ynic ayc ceppa campa opoliuhque tlahtoque yn ixquichica ynic oncan ypan î xihuitl de años ynic techpehuaco tichalca in tlacatl huehue Moteuhcçuma ylhuicaminatzin tlahtohuani catca Mexico Tenuchtitlan ynic nican Amaquemecan hualcallac Quin yehuatl techpolhuica yn omoteneuh nican n oncatca macuilcâ tlahtocayotl Amaquemecan yhuan yn izquican ynic mocentenehua chalco yn izquican oncâ tlahtocatihuaya yn oc oncan catca altepetl tlacochcalco atenco ihcuac micuani yn axcan ye motenehua tlalmanalco yhuan acxotlan yhuan chimalhuacan nohuiyan quipolloca in tlahtocayotl huel ixquinchica cenpohuallomome xihuitl yn aocac tlahtocat çan ocuauhtlahtolloc nohuiyan ynic cen Chalco auh yn o yuh techpeuh tichalca yn omoteneuh huehue Moteuhcçuma ylhuicaminatzin çan macuilxihuitl in timacehualhuan ticatca ynic niman onmomiquillico ypan xihuitl de años auh çâ niman ipan in yn omoteneuh xihuitl quixquetztia yehuatl yn ixhuiuhtzin oncâ hualmotlahtocatlalli in tlacatl Axayacatzin yc chicuacen in tlahtohuani muchiuh in Tenuchtitlan in tlahtocat matlactlomome xihuitl auh yn ixquichica yn amo noyac tlahtocat ynic macuilcan nican Ama^qmecan yhuan yn izquican omoteneuh ynic cen chalco çan nohuiyan ocuauhtlahtolloc auh yn omomiquillico tlacatl Axayacatzin ypan xihuitl de años auh çan niman ipa// yn omoteneuh xihuitl oncan hualmotlahtocatlalli in tlacatl Tiçocicatzin ynin tlahtocat Tenuchtitlan chicuacen xihuitl auh y no yxquichica yn anoyac tlahtocat ynic macuilcan nican Amaquemecan yhuâ yn izquican omoteneuh yc cen chalco çan ye quauhtlahtolloc auh yn omoteneuh huey tlahtohuani Tiçocicatzin ye ymiquiztempa in quintemo in yehuantin tlaçopipiltin in tlahtocapipiltin yn izquican nican tepilhuan ynic cennohuiyan chalco ynic ye no yehuatl quincuepillico yn inteuhcyo yn intlahtocayo yn inpetl ymicpal chalca in quincuillica in quinpolhica yn incoltzin catca huey tlahtohuani huehue Moteuhcçuma ylhuicaminatzin yn ihcuac techpeuh ticenchalca auh ynic quintemo tlacatl tiçocicatzin ynic quin hualteantla nican yzquican yc cen chalco yn izquintin tlaçotlahtocapipiltin yn inpilhuan ymixhuihuan in tlahtoque catca yn inpan poliuh yn inpan mantia chacayotl auh ca temoloque in campa cequintin motlatihtinemia tlahtocapipiltin yn o yuh temolloque yn o yuh nezque yc niman huicoque in Mexico tenuchtitlan quinnextito yxpan yn omoteneuh huey tlahtohuani Tiçocicatzin auh yn o yuh quimittac yn o yuh yttitiloque tlahtocapipiltin chalca yc niman quincuepilli quinmacac yn intlahtocayo in copilli corona çan oc chicomentin in quihualtlahtocatlalli yn izquican yc cen chalco yn oncan yeppa mopiaya yn achi huehueyxtiticatca tlahtocayotl yn oquinpolhuica yxquichica omoteneuh cempohuallomome xihuitl auh çan oc omentin yn quî hualtlahtocatlalli nican Amaquemecan ynic ce yehuatl in tlacatl Toyaotzin chichimecateuhctli mochiuh in ytztlacoçauhcan ynic ome yehuatl ^y tlacatl Cacametzin ynic teomeca yn iuhqui ^ytoca ^y mochiuh teohua teuhctli mochiuh yn tlayllotlacan auh yn o yuh hualtetlahtocatlalli nican chalco yn omoteneuh huey tlahtohuani tiçocicatzin yc niman momiquilli ypan xihuitl de años auh çâ niman yhcuac yn ipan in omoteneuh xihuitl oncan hualmotlahtocatlalli yn iteyccauh yehuatl in tlacatl yn itoca Ahuitzotzin yc chicuey tlahtohuani mochiuh in Mexico Tenuchtitlan quin yehuatl in quihualcencauh yn izqui altepetl ynic ye cennohuiyan chalco quîhualtlalli tlahtoque yn oncan oc quezquican polihuia yn oc quicauh yn ayemo// quintlallitia tlahtoque yn omoteneuh tlahtohuani Tiçocicatzin auh yn omoteneuh huey tlahtohuani Ahuitzotzin ye quin yehuatl quihualtlahtocatlalli nican tzacualtitlan Tenanco y tlacpac omotocateneuh tlacatl huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli mochiuh ypiltzin in yhuehueyo mochiuh ynic ome ytoca cacamatzin teohua teuhctli yn iuh omihto tlacpac in tlacatl Ahuitzotzin çan cenquinhualtlahtocatlalli yn omoteneuh huehueyotzintli yn itoca Quauhcehcecuitzin tlamaocatl teuhctli mochiuh tlahtohuani Panohuayan in quinhualtlahtocatlalli ypan xihuitl de años auh yn omoteneuh tlahtohuani ahuitzotzin ynic macuilli ça tepan quihualla xilti nican Amaquemecan in quihualtlahtocatlalli ypan xihuitl de años yehuatl in tlacatl Miccacalcatl tlaltetecuintzin chimeca teuhctli mochiuh tlahtohuani Tecuanipan ypampa ynantzin ynic nican tlahtocatico auh yn ittatzin catca yehuatl in tlacatl Tlilpotoncatzin cihuacohuatl tlahtocapilli Mexico tenuchtitlan ynin huel ytlan catca yteyxtlaticauh ytenahnamicauh catca yn omotenuh tlahtohuani Ahuitzotzin ynin Ahuitzotzin yehuatl quihualcetilli in ome tlahtocayotl oncatca nican ypan tzacualtitlan Tenancayotl ytech cetiac yn omoteneuh huehueyotzintli ynic tlayllotlac teuhctli mochiuh auh aocmo quinec yn ahuitzotzin ynic oc ce tlahtohuani ompa motlalizquia atlauhtlan auh ytla quinequini Ahuitzotzin ynic oc ceppa quintlalizquia omentin tlahtoque in nican tzacualtitlan tenanco yn omoteneuh huehueyotzintli ye ompa tlahtocatizquia yn atlauhtlan yehica ca ompa Tepiltzin mochiuh auh ynic macoc yn oncan in Tecpan tlayllotlacan tlahtocayotl ynic tlayllotlac teuhctli mochiuh ca çan texihxicoliztica teca necahcayahualiztica yehuatl quichiuh ypan tlahto yn ittatzin omoteneuh cacamatzin teohua teuhctli yn ompa ye tlahtocatia ompa canaco yn tlayllotlacan Amaqêmecan Teohuacan auh yn oncan in omoteneuh tlayllotlacan Tenanco auh ca huel yehuatl oncan nemaque in tlahtocayotica y tlacpac ye cecni omoteneuh yn itoca xiuhtzin tlatquicatzin yehuatl tlahtohuani tlayllotlac teuhctli mochihuazquia auh yehica ce yehuatl huel oncan in Tepiltzin ytlaçopiltzin catca yn omoteneuh tlacatl Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli tlahtohuani catca yn oncan in omoteneuh Tecpan tlayllotlacan yn ipan mantia ynic poliuh chalcayotl yn ihcuac omoteneuh techpeuh Mexicatl auh macihui yn iuh mihtohua yn techpeuh Mexicatl in tichalca yece in ça cemi yhcuac tlamico yaoyotl ayac maltic ayac ceme quimacique yn izquintin nican tlahtocatia ynic cen ypan chalcayotl auh ca çan mochintin mohuicaque quitlalcahuique yn imaltepeuh yn oncan tlahtocatia yn ihcuac oquittaque ye incallacallaqui Mexica yc quihualcenmatque yn amo huel ynmac motlaçazque Mexico tlahtoque ynic çan mohuicaque tlahtoque chalca huexotzinco tetlan mocallaquito yuh mihtohua yn ompa ya achto celiloque yn amaquemecan tlahtoque Auh tlalmanalco yhuan chimalhuacan tlahtoque ça tepan in callaquillotique ynic celiloque huexotzinco auh ça ynpilhuan in quincauhtiaque nican yzquican chalco ynic yehuantin ça tepan otlapiltillique auh yn omoteneuh tlahtohuani Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli catca yn ihcuac // mohuicac huexotzinco ynic mihtohua panhuetz auh ca çan omentin ^y nican tzacualtitlan tenanco quincauhtia ytlaçopilhuantzintzin ynic ce ya yehuatl yn omoteneuh yn itoca xiuhtzin tlatquic Teuhctli çan icentepiltzin catca yn oquichtli ynic huel yehuatl ytech pouhticatca tlahtocayotl yn oncan in omoteneuh tecpan tlayllotlacan ca huel oncan in tlaxillacalyacatl yhuan huel achto oncan tlahtolloyan catca yuh cacicama yn omoteneuh Ahuitzotzin tlahtohuani catca Tenuchtitlan ypampa yn amo huel quipollo yn oncan in tlahtocayotl auh ynic omentin ypilhuantzintzin quincauhtia omoteneuh tlahtohuani Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli cihuatzintli ytoca Teoxutzin ynin ycihuan mochiuh yn omoteneuh ynic o// ytoca cacamatzin teohua teuhctli ynic yehuâtin quichihuaque oncan motlacatilli in tlacatl Don Alonso gregorio Quauhtlehuanitzin tlacochcalcatl teuhctli ynin no ce ypiltzin quichiuhtia yehuatzin yn tlacatl Don feliciano de la Ssumpcion calmaçacatzin ye tlacpac omotenehu in
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 7
Auh macichui yn iuh omoteneuh yn oc ceppa macoco cuepilliloque yn intlahtocayo yn îmahuizço chalco tlahtoque catca yece ca ça yuhqui yn ompa Tetlahtocamacehualhuan mochiuhque Mexico Tenuchtlitlan ompa ça tetlahtocatetlapa cholhuan ça temac yn catca ca ça quexquich ynic mahuizçoque mochiuhque yhuan aocmo yxquich ynic huelitia nican chalco yn iuh omoteneuh tlacpac quenin catca achtopa nican tlahtoque catca oc tlatzintla yn ayemo yuh nican hualtepehuaya Mexica yn iuh cenca ymixcoyan oncatca huey inhuelitiliz ynic moyocaytquiya mo yocamamaya tlahtoque chalca catca auh macihui in yehuantin in omoteneuhque in ça tepan oc ocuepilliloco tlahtocayotl chalca ynic motlallique nican tlahtoque in motenehua ye tepehualtin catca ca ça ompa tetlahtocatlatititzalhuan mochiuhticatca ça ompa intech ontlatemachiticatca ynic tle yn quinhualnahuatiaya quichihuazque in huehueyntin tlahtoque catca Mexico tenuchtitlan ynic ôpa hualpacholloya nican tlahtoque catca
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 8
auh yn omoteneuh Ahuitzotzin in tlahtocat Tenuchtitlan caxtollomome xihuitl no yxquichcauh yehuatl ytlahtocatlapa cholhuan mochiuhque yn omoteneuhque nican chalco tlahtoque catca ynic niman omomiquillico ypan xihuitl de años auh çâ niman yhcuac yn ipan in omoteneuh xihuitl oncan hualmotlahtocatlalli in tlacatl Moteuhcçumatzin xocoyotl auh ynin caxtollome xihuitl in tlahtocat Tenuchtitlan no yxquichcauh// ytlahtocatlapa cholhuan mochiuhque yn omoteneuhque nican Chalco tlahtoque catca auh yehuatl ipan in yn omoteneuh tlacatl Moteuhcçumatzin Xocoyotl yhcuac tlahtocati yn tenuchtitlan ypan acico in hernando cortes yn capitan hualmochiutia yn ixquichtin quinhualhuicac españoles in ça tepâ nican oquimotocayotico conquistadores auh yehuatl omoteneuh hernando cortes in ça tepan Marques del Valle mochihuaco yn callaque Mexico Tenuchtitlan ypan yc mani Metztli Nouiembre ypan xihuitl de años auh yn ipan huehuetque catca yn incemilhuitlapohual catca hecatl auh yn ipan in inMetztlapohual catca matlaquilhuitia quecholli yhcuac oncan ypan in polihuico in huey tlahtocayotl oncatca Mexico Tenuchtitlan yhuan y moch ic nohuiyan ypan nueva españa oncatca tlahtocayotl mochi poliuh y huel nelli intlahtocayo Xihuitzolli anoço copilli yn incorona catca Mexica tlahtoque yhuan nueva españa tlaca oquincuillico yn españoles auh yc niman ohualcallac yehuantin quicallaquico yn ontlahtocayotzin yn incoronatzin in huehue^ytin tlahtoque Reyes españa Auh in yehuantin omoteneuhque Mexico Tenuchtitlan tlahtoque catca ynic tinmacehualhuan ticatca tichalca çan onpohualloncaxtolli xihuitl auh yn oncan oc ceppa yc quinhualcuepillica intlahtocayo chalca in tlacpac omoteneuh tlacatl Tiçocicatzin ynic ye no cuel nican hualtetlahtocatlallica ynic oc ceppa ontlahtocatihuac chalco çan ixquich cenpohuallonmatlactli ypan nauhxihuitl ynic nimâ o ynpan acio yn omoteneuh hernando cortes capitan yhuan oc cequintin españoles yn oquihualhuicaque tlaneltoquiliztli
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 9
Auh yn ihcuac nican Amaquemecan oquiz omoteneuh hernando cortes capitan ça tepan Marques del Valle omochiuh çan yehuantin nican quinamicque yn omentin tlahtoque ynic ce yehuatl yn omoteneuh ynic ome ytoca cacamatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca tlayllotlacan Ama^qmecan ynic ome yehuatl yn omoteneuh tlacpac yn itoca Quauhcehcecuitzin tlamaocatl teuhctli tlahtohuani catca panohuayan auh ynin omentin tlahtoque ontecpantli yn cihua quinnechicoque in cenca cuacualtin mahuiztique in chipahuaque catca çan nican macehualtzitzinti ymichpochhuan catca quimitlanilique yn omoteneuhque tlahtoque catca yhuan oc cequintin tlaçopipiltin catca ynic quimitlanque quinmochpochtihque quinchichiuhque quinmacaque in quenami yhcuac on quinemiltiaya tlahtoque yncihuahuan in mahuiztic cueytl yhuan huipilli yc quinchichiuhque yhuan yuh mihtohua quintenque quimaaltihque temazcalco quinyecxoteçonhuique quinyeyectzicahuazhuique quinxauhque auh// ye oquincencauhque inca tenamicque in omoteneuhque omentin tlahtoque quimonnamictihque quintlauhtihque yn españoles yhuan quimonnamictihque chicontzontli ypan matlacpohualli pesos ypâ ca in coztic teocuitlatl ynepapa n cozcatl yc tlachiuhtli auh yn iyacayocan ynic cetlayacatl ytztlacoçauhcan y huel oncan motenehua amaquemecan ayac tlahtohuani catca yn ihcuac ^y auh quemaca oncatca// yn oncan in yn itech pohuia tlahtocayotl oqu ichichiyan coçoltica onoc yn ihcuac quimacaca Mexico Tenuchtitlan tlahtohuani catca Moteuhcçozatzin xocoyotl ca ytlatzin yhuanyolqui catca yece yn ihcuac nican quiz omoteneuh hernando cortes capitan ca piltontli ye quin ye chicuexiuhtia yn omoteneuh cihua yllacatzin ayemo quimati macichui yehuatl ytech catca ytztlacoçauhcan tlahtocayotl / auh ca quihtotihui in huehuetque catca/ yn ihcuac nican quiz omoteneuh hernando cortes capitan amo quimocuiti in cacamatzin Teohua teuhctli ynic tlahtohuani catca tlayllotlacan Amaquemecâ quitlatlani quilhui in capitan aquin tlahtohuani nican Ama^qmecan cuix tehuatl yc nimâ quinanquilli çan quihuil Ca a// nehuatl in nitlahtohuan ca ye amomiquilli yn tlahtohuani catca ytoca Ayoquantzin chichimeca teuhctli auh ca ça ypiltzin yn oncatqui ytoca cihua yllacatz ma canati yc niman canato yn ocanato yc niman connexti quittiti yn capitan hernando cortes yn oquichpiltzintli cihua yllacatzin quilhui Teotle ma ximottilli ca huel yehuatl in in tlahtohuani nican ytztlacoçauhcan Ama^qmecan auh yn o yuh quittac Capitan yn oquichpiltzintli cihua yllacatzin yc niman quihto in capitan ynin piltzintli aocmo ytoca yez cihua yllacatz yehuatl nicmaca y notoca yn ihcuac mocuaatequiz ytoca yez Don hernando Cortes O yhui n oncan in quimacatiquiz yn itoca Capitan yn piltzintli cihua yllacatzin ynic ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don hernando cortes auh ^y nican tlahtohuani catca huehueyotzintli tzacualtitlan tenanco amo tenamic amo quimottiti yn omoteneuh hernando cortes capitan yuh quihtotihui yn huhuetque catca can motlati mochololti mochtin quinhuicac yn icihuahuan ompa motlatito yn itocayocan tlacoyahualco yn icanpa xoyactepetl // ça tepan hualmocuep ^y nican motlallico auh ça ycel nican quicauhtiaca yn omoteneuh yteuhctlahtocauh// yn itoca xiuhtzin tlalquicatzin tlayllotlac teuhctli no yhuan yehuatl tenamic Auh çan no yuh mochiuh yn Miccacalcatl tlaltetecuintzin chichimeca teuhctli tlahtohuani catca tecuanipan çan mauhcaya yuhqui n çan chollo yn oquimah ye huallaci españoles amo nican quinmochielti ye Mexico callac ytlan motlallito yn ihuayolqui huey tlahtohuani Moteuhcçomatzin xocoyotl yc cen yah aocmo yc hualmocuep ^y nican tecuanipan Ama^qmecan auh yn omoteneuh hernando cortes capitan çan omilhuitihtiquiz in mocehui nican Ama^qmecan auh y macehualtin nican quinpa //hui oncate onxiquipilli ypâ matlactzontli ynic tomacuilcantian auh yc niman yah callac in Mexico Tenuchtitlan yn capitan ytlan motlallito in huey tlahtohuani Moteuhcçomatzin xocoyotl çan pacca yocoxca quihualnamic yn ipan omoteneuh xihuitl de años auh yn o yuh yah Mexico tenuchtitlan in capitan hernando cortes auh çan icampa yn onmomiquilli yn omoteneuh cacamatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca tlayllotlacan Ama^qmecan ynin ye omihto ca nican tzacualtitlan tenâco ychan catca huel ompa tlacatl yn atlauhtlan quaxochpan auh ynic ompa tlahtocatito omoteneuh tlayllotlacan Ama^qmecan çan ipampa yn icihuauh yn itoca tlahco cihuatzin tlahtocacihuapilli ompa ychan yn itztlacoçahuacan Ama^qmecan ynic oncan ytech otlacatque yn omoteneuhque omentin tlahtoque Don Thomas de Ssan Min Quetzalmaçatzin yhuan yteyccauh Don Juan de Sandoval tecuanxayacatzin auh yn ihcuac y ye momiquiliznequi yn omoteneuh tlahtohuani cacamatzin Teohua teuhctli yuh mihtohua quinnahuatitehuac yn omoteneuhque omentin ypilhuan quimilhui xihualhuiayan yn annopilhuan xiccaquican ytla ye oninomiquilli niman anyazque yn ompa tochantzinco Tzacualtitlan tenanco ompa anquipiatihui yn altepetl ompa antlahtocatitihui ca tel oc yehuantin quimati in tzacualtitlan Tenanca ca amî pilhuan yn annopilhuan ca yehuantin ompa amechtlahtocatlalizque yehica yn oncan in nicatqui ca amo tochan ca çan tocihuacan ma camo nican amo ca necahcayahualoz Ca huel ompa tochan o quichtechihualiztica in tzacualtitlan Tenanco yc niman quinanquillique quilhuique tlacatle tlahtohuanie otlacauhqui y moyollotzin otitechmocnelili ytla otimomoquilli ma yuhqui ticchihuazque ma tiyazque in tzacualtitlan tenâco yn iuh titechmonahuatilia auh yuh quichiuhque yn o yuh momiquilli tlahtohuani cacamatzin yn ompa tlayllotlacan Ama^qmecan yc niman huallaque in nican tzacualtitlan Tenâco yn omoteneuhque omentin ypilhuan quetzalmaçatzin yhuan Tecuanxayacatzin motlallico auh ynin omoteneuhque omentin tlahtocapipiltin macihui motenehua ymomextin nican tzacualtitlan Tenanca yece ye omihto tlacpac ca amo nican tlayllotlacan pouhque catca ynic ceccan yyacayocan tlahtolloyâ catca yn ipan î tzacualtitlan Tenancayotl auh ca ye huel ompa pouhque huel ompa tepilhuan catca yn atlauhtlan quaxochtenco ynic occan catca tlahtocayotl nican ypan tzacualtitlan tenancayotl yn ihcuac oc ye huecauh catca yn o yuh mihto tlacpac yn ayemo yuh techpehuaya Mexicatl auh y ye yuh otechpeuh yhcuac yc cen poliuh yn atlauhtlan tlahtocayotl yece in ompa tepilhuan pipiltin amo yc poliuhque yn itech quiça Popocatzin atlauhtecatl teuhctli catca yn iuh yehuantin nican omoteneuhque omentin ca yxhuihuan yhuan oc cequîtin miequintin ca mochintin ypilhuantzitzinhuâ yehuatl yn omoteneuh tlacatl cacamatzin Teohua Teuhctli catca motenehua atlauhteca pipiltin
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 10
Auh yn o yuh momiquilli tlacatl cacamatzin teohua teuhctli catca auh yn oc ce ytlaçopiltzin y huel yacapa ntzin catca ahnoço çan quimopiltzinti yn iuh omoteneuh tlacpac yn itoca huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli tlahtohuani catca nican tzacualtitlan tenanco çan quitocatia yn ittatzin no niman yc momiquilli ypan xihuitl de años auh yn omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli in quexquichcauh tlahtocat ca no yxquichcauh ytlan teuhctlahto yn iteuhctlahtocauh catca (Senador ) yn omoteneuh yn itoca catca Xiuhtzin tlatquicatzin çâ no tlayllotlac teuhctli catca auh y yehuatl in çan cen momiquillique yn omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli yn ipan omoteneuh xihuitl de años auh yn omotenehu in Xiuhtzin tlatquicatzin tlahtocapilli catca Tlayllotlacan yn ihcuac momiquilli in quincauhtia ytlaçopilhuantzitzin macuiltin mochtin oquichtin in tlahtocapipiltin motenehuaya tlaçochichimecapipiltin y huel yehuantin in oncan in tlayllotlacan axcahuaque catca tlahtocayotica ynic ceme yehuantin in oncan tlahtocatizquia tlayllotlacâ ynic ce ytoca Tlalnahuacatzin ynic ome ytoca quetzaltecpintzin ynic Ey ytoca Ahuiliçatzin ymim ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don Baltasar ynic nahui ytoca Mochuchchintzetze lohuatzin ynin ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don diego hernandez ynic macuilli ytoca Cuetzpaltzin ynin ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don franco ^y macuilixtin in ytlaçoyxhuiuhtzitzinhuan in tlacpac omoteneuh tlahtohuani catca Quauhtlehuanitzin tlaylotlac teuhctli yn ipan mantia ynic poliuh chalcayotl yn ihcuac techpeuh Mexicatl yn ipan tlacpac omoteneuh xihuitl
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 13
Auh yc niman yc huel onmotlahtocatlalli yn ipan in omoteneuh xihuitl años in Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin tlahtohuani tlayllotlac teuhctli mochiuh ^y nican tzacualtilan Tenâco tlayllotlacan yc oncan ye tlahtocati auh yn ihcuac nican tzacualtitlan Tenanco ye tlahtocati yn omoteneuh Don Thomas de S m^jm quetzalmaçatzin tlayllotlac teuhctli yz catqui in quichihuaya yuh mihtohua macihui yn o yuh hualla nican tzacualtitlan Tenanco ynic oncan ye tlahtocati auh yece amo niman yc quincauh in pipiltin Amaquemeque yn iztlacoçauhque ^y tlayllotlaque Teohua^q yn itlahuan ypilhuan yn icoltzin catca Toyaotzin chichimeca teuhctli tlahtohuani catca ytztlacoçauhcan yhuan yn oc cequintin pipiltin yhuayolque amaquemecan mochtin impan onquiztinenca quimonittaya ynic quintlaçotlaya inca ontlatlantinemia in quen cate auh ynic no yehuantin omoteneuhque ytlahuan cenca oquitlaçocamatque yhuan yn oc cequintin yhuayolque Amaquemeque yc motlaçocamatque yn amo yuh imca quichihuaya yn oc ce immachch intlahtocauh yn itoca Don hernando Cortes cihua yllacatzin inin çan catca yn itztlacoçauhcan Ama^qmecan ca nel oc piltontli yn ihcuac yn ayemo quimati quin chiuhcnauhxiuhtia auh yn ipampa yniqu iuh ynca quichihuaya ^y yn itlahuan yhuan yhuayolque yn omoteneuh quetzalmaçatzin chichimeca teuhctli anoço tlayllotlac teuhctli auh niman yqu ipan yehuatl ye mocentlalia ye mononotza yn omoteneuhque ytlahuan yhuan yhuayolque pipiltin Amaqueme^q ytztlacoçauh^q ye quihtohua ye quimolhuia ma//ço ye yehuatl totlahtocauh mochihua in quetzalmaçatzin ca huel mahuiztic tlacatl cualli tlacatl ma yehuatl nican techpiaqui yn itztlacoçauhcan ca yhuiyan yocoxca in moneniltia ca tetlaçotlani yhuan Teca tlátlanini Tepan quiçani auh y yehuatl Don hernando cortes cihua yllacatz ca ye hualixtlamati yn itech pouhtica nican tlahtocayotl ma ticmictican ma quihualilhuiti in Don hernando omacatzin Teohua Teuhctli tlahtohuani tlalamanalco auh ynic niman conilhuito yn omacatzin Teohua teuhctli çan quinhualilhui yn titlanti xiquimilhuican yn amaque^qme ca amo huel mochihuaz ynic mictiloz ca oquittac in capitan hernando Cortes intla quitemoz aoc ac cuix amo niman yc techpipiloz ypampa techtlahtlatiz ma çan motlechihua macamo mictilo cuix amo tehuantin yc titlatzacuazque auh y yehuatl ypampa oniccac in quetzalmaçatzin tlayllotlac teuhctli in quinequi Amaquemeque ynic ompa ytztlacoçauhcan intlahtocauh yez ca niquitohua ynic huel tlahtocatitiuh yn ompa ypetlapa n ycpalpan yn iteyccauh cihua yllacatz ynic huell mochihuaz ma çan mopatili ma ye ompa tlahtocati in tzacualtitlan Tenanco yn cihua ylacatz ma yc mixiptlayotili ^y tlaylotlac teuhcyotl ynic moyolcehuiz ma yuhqui ^y mochihua yuh xiquinnonotzati yn itztlacoçauhque auh yc niman hualmocuepque in titlanti quimonilhuico yn Ama^qmeque yn iuh oquinhualilhui Don hernando de guzmâ Omacatzin Teohua teuhctli auh yc niman yuh quichihuaque yn itztlacoçauhque pipiltin cocanaco yn quetzalmaçatzin auh çan nopohualilhuitl/ ahnoço yn iuh oc cequintin huehuetque quimachiyotihtiaque chiuhcnapohualilhuitl / yn ontlahtocatico nican tzacualtitlan Tenanco tlayllotlacan auh ynic conanaco Ytztlacoçauhcan Ama^qmecan quihuicaque ynic ompa quitlahtocatlallique chichimeca teuhctli mochiuh ypan xihuitl años yn ihcuac yn ye omihto yehualixtlamati ye matlacxiuhtiaya yn Don hernando cihuallacatzin ynic çâ texixicoliztica concuilito yn itlahtocayo yn itech pohuia chichimeca teuhcyotl y çan ontlamâpa Ytiachcauh Don Thomas de S m^jn quetzalmacatzin(sic) çan cihuatlachihualli yconetzin in yn tlahtocacihuapilli Tlacocihuatzin yyahuitzin catca yn omoteneuh Don herdo cihua yllacatzin auh yn omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin ynic ompa motlahtocatlalito Yztlacoçauhcan Ama^qmecan ca quitlachicahuilli no yehuatl ytencopa mochiuh in capitan don Fernando cortes Marques del valle ca quimachiztique yn ama^qmeque ynic no yehuatl quimacac in chichimeca teuhcyotl ypampa huel quiximatia ycniuh ca noço quinamic yn ihcuac yancuican nican Ama^qmecan quiz capitanm yhuan ça tepan yconpadre mochiuh ce ipiltzin yn omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin quicuaatequi yn omoteneuh Marques del valle auh y yehuatl omoteneuh Don herdo cortes cihua yllacatzin yc niman nican tzacualtitlan tenanco tlaylotlacan quihualtlahtocatlalique tlaylotlac teuhctli quihualchiuhque yn amaquemeque yn çâ niman ipan in omoteneuh xihuitl años yc quiyolcehuique ynic aoctle quihto yn ic atle quihtoz ca nel piltontli auh yn ixquichtin nican tzacualtitlan tenanco pipiltin yn ipilhuan nican quincauhtia omoteneuh tlacpac Cacamatzin teohua teuhctli Teomeca yhuan ypilhuan catca tlahtohuani huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli catca cenca achi quezquintin catca auh amo cenca yyollocacopa ynic quicelique ynic yntlahtocauh mochiuh cihua ylacatzin ynic ye ica mocahcayahua ye quiquehquellohua auh yehica ye omihto yn ihcuac nican tzacualtittlan Tenanco hualmotlahtocatlalli ca ayemo cenca quimati ye quin matlacxiuhtiaya auh ynic nican tlahtocatico tzacualtitlan Tenanco tlayllotlacan çan chicuacenxiuhtico ynic niman quitohtocaque ypan xihuitl años yn tzacualtitlan Tenanca yhuan Amaquemeque ca quicepanhuique ypampa yuh mihtohua ynic quitlahtocatlazque cenca tlahuanaya ^y nican tenanco yhuan mihtohua çan quichololtihque in tzacualtitlan tenanca yn ipilhuan cacamatzin Teohua Teuhctli ^y nican quincauhtia yhuan ypilhuan huehueyotzintli auh ynic niman ompa yah yacapichtlan yn Don herdo cihua yllacatzin ompa intlan monemiltito yn ompa catca yhuayolque auh ça tepan ompa huallehuac y yacapichtlan ynic ye no ni cuel nican callaquico ychan ytztlacoçauhcan Amaquemecan ça onmotlallico aocmo tlahtohuani mochiuh yn iuh niman ye onneciz
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 16
Auh ye tlacpac oniquinteneuh yn eyntin tlaçotlahtocapipiltin Don baltazar Ahuiliçatzin yhuâ Don diego hernandez Moxuchintzetzellohuatzin yhuan Don Franco Cuetzpaltzin tlayllotlac teuhctli yn quimopieliaya huehuealtepetlahtolli yn huehuetlahtocatlacamecayotlahtolli mochi onomac huetzico ynic oc ceppa axcan nicyancuilia niquicuillohua amoxpan auh ynic nahuintin ye no tlacpac onicteneuh in huehuetque yehuatzin in Don Vicente de la anunciacion ynic no yehuatzin centetl quimopialiaya in achi huey huehueamoxtli yn itech niquixti huehuetlahtolli yn onicnenenehuilli oniccentetili inic ce amoxtli libro onicchiuh auh ynic macuiltin huehuetque yehuatzin in Señor Don Bartholome de S tiago tenmahuiztzin autenetzin yn oquimohuiquilli tt Dios ypan xihuitl de años ynin no yehuatl centle quimopieliaya in huehueamoxtli libro çan achi tepiton yn itechpa tlahtohua tzacual titlan Tenancayotl ynic huallaque Tenanaca omomac huetzico ytech oniquixti cequi in huehuetlahtolli ynic ça niccentetilia axcan auh macihui yn çan tepiton in yece huel cualli huel neltiliztli ynic tecpantica huehuetlahtolli yn itech in onicnehnehuilli yn oc cequi huehueamoxtli ynic oniccentetilli yn iuh niman ye onmottaz ytech in amoxtli // Auh ynic chicuacen huehue ca yehuatzin in miecpa tlacpac otictotenehuilique tlacpatl tlacatl Señor Don Feliciano de la Ssumpcion calmaçacatzin catca ma quimotlamachtitzinotie in tt Dios cemihcac yn ompa ilhuicac yn oquimohuiquilli ypan xihuitl de años ynin no centetl yehuatzin cuecuetziuhcatlacuilolpan letratica amoxpan quimicuilhuitia xiuhtlapohualamoxtli libro oquimochihuilitia in ma ca çan tezcatl oncan ytech otechmotlalilitia yn ixquichtlamantli in tle ^y nican omochiuh ye huecauh Amaquemecan çan tepiton yn oncan tetlan actica yn itech tlahtohua tzacualtitlan Tenancayotl yn itech xiuhtlapohualamoxtli yn tlahtohua ytech altepetl ytztlacoçauhcan yhuâ tlayllotlacan Ama^qmecan ahxilztli hecoliztli y huel ymaticatzinco amoxpan quimotecpanilitiuh auh ynin huehuexiuhtlapohualamoxtli oc monemiltia oc yehuatzin yyomatzinco y nechmotlaneuhtilitiuh ynic oniquixtlapa n oniccopin yn iuh tecpantica xiuhtlapohualamatlahtolli// ynic no ytech onitlanénehuilli mochi oniccentlamantilli yn oc cequi onicteneuh huehuetlahtolli yn itech tlahtohua Tenancayotl yn iuh niman mochi ye onmottaz
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 18
Auh macichui yn iuh omoteneuh yn moteylhui Don hernando Cortes cihua yllacatzin yn ixpan omoteneuh Juez yn ipampa ytlahtocayo chichimecateuhcyotl ytztlacoçauhcan yn oquimaxcati yn oquicuilli y çan ontlamanpa ytiyachcauh omoteneuh Don Tomas de S m^jn quetzalmaçatzin yece aocmo huel macoc y cihua yllacatzin yn quitlania ytztlacoçauhcan tlahtocayotl yhaun aocmo no huel quiquixtilli yn tlahtocayotl omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin ye ça quimontlachicahuilico yn Juez in inehuan yteyccauh Don Juan de sandoval Tecuanxayacatzin amo huel quinpolhuico yn oncan tlahtocatia yyeyeyan ceceyaca yn oncan tlapiaya ypan ontlayacatl alte petl yece ça quimoyoyocatlalico nononcua ynic ceceyaca yntlapa cholpan yn ipan yc cecentlayacatl yn oncan tlahtocatia huel quimonnononcuaquixtico yn iuh nepa ye huecauh hualhuillohuac yn amo yhuan quimaxcatizque yn oc Excan omoteneuh tlahtocayotl Teaxca auh çan ye tel yuh tlacauh yn iuh nepa ye huecauh hualhuillohuac ynic mochipa tequitlacacoyan mochiuhtihuitz ytztlacoçauhcâ auh ynic quiyollalique Amaquemeque omoteneuh Don hernâdo cortes cihua yllacatzin ontecpantli macehualli ytech quipouh Juez yn quicaltiaya in quelimiquiliaya yc moyollali yc aocmo tle ytlah quihto // Auh yn o yuh hualcallac nican Amaquemecan yn omoTeneuh Juez Andres de Sanctiago xochitototzin aocmo ma ohuecahuac yn omoteneuh tlahtohuani Don Thomas de San Martin quetzalmaçatzin çan niman // yhcuac yn ipan xihuitl años yn onmomiquilli yn tlahtocat ytztlacoçauhcâ cenpohualxihuitl onmacuilli yxpan mochiuh yn omoteneuh Juez auh yn ipampa mochi quitemoco omoteneuh Juez ynic tomacuilcantiâ yn huehuealtepenenonotzaliztlahtolli yn iuh quenin cacatqui ceceyaca cehcentlayacatl auh yn ipampa ^y yn ixquichtin huehuetque tlaçopipiltin catca ynic tomacuilcantian in necêtlaliliztica nononqua yhcuac cececcan quinemilique quicenquixtihque ynic amoxpan quicuilloque quitecpanque camoxyhcuilloque yn iuh cacatqui macuiltlayacatl altepetl huel yuh yxpan quinextihque yuh quittitique y yehuatl omoteneuh Juez neltiliztlahtoltlatecpanpa yn quitlachialtihque yniqu iyollo pachiuh ca nel yuhque catca y huehuetque yn amo huel yztlacatia teyxpan huel quiyectlatecpanilique y tlacamecayotica y huhuetlapa ltlacamecayotlacuiloltica y nauhcan huel cehcen ahxiliztli hecoliztli ticpia yequene ynic tomacuilcantian huel cehcen tlahtocayotl oncan mopia ca yzquican tlahtocayoticate auh ynic huel quicemittac quicentlalli mochi ynin huehuetlahtolli yn omoteneuh Juez Andres de s tiago xuchitototzin yhcuac ytlan escriuanotic yn Rodrigo de roças xohecatzin pilli ytztlacoçauhcan yehuatl quicuillo amoxpan yn axiliztli yn ehcoliztli yhuan yn iuh cacatqui tlahtocatlacamecayotl tomacuilcantia Amaquemecan yn quitemoco omoteneuh Juez yn quittitique in quipohuilique huehuetque tlaçopipiltin catca tomacuilcantia
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 20
Auh yn ipan yc nauhtlayacatl Panohuayan no yz catqui yn omochiuh yxpan yehuatl omoteneuh Juez ynic nican ohualla Ama^qmecan yn ihcuac oquittitique yehuantin Panohuayan tlaca yn iuh catqui yn innonquaahxiliz yn innonquahecoliz ynic no huel ce ahxiliztli hecoliztli quipia yhuan ce tlahtocayotl yhuan quimittitique yn quezquîtin oncatca yhcuac oncan y huel oc yehuantin tlahtocapipiltin oquichtlahtocatlachihualtin no yhuan yn quezquintin on catca pipiltin motenehua tlahtoca cihuapiltlachihualtin mochtin quimittac yn omoteneuh Juez ynic oncan ceme yxquetzalozque ce tlahtohuani mochihuaz Panohuayan auh oc cence yehuatl quittitique yn omoteneuh Juez yn itlacamecayo Don Joseph de Sancta Maria Teuhctlacoçauhcatzin yn iuh catqui ytlacatiliz ynic çan cihuapiltlahtocatlachihualli çan itechpa ynantzin ynic pilli auh yn itechpa yttatzin çan tequihua quapilli catca ytoca Chalchiuhhecatzin ynin huel oncan chane catca y Panohuayan ychpochtzin yn tlahtohuani huehue quauhcehcecuitzin tlamaocatl Teuhctli yn quimocihuahuatica ynic oncan motlacatilli omoteneuh Don Joseph de Sancta Maria auh yn o yuh quittaqu in omoteneuh Juez Andres de Stiago xuchitototzin yn iuh catqui ytlacatiliz ytlacamecayo yn omoteneuh Don Joseph de Sancta Maria Teuhctlacoçauhcatzin ynic çan cihuatlachihualli pillotica auh yn ittatzin çan macehualli quauhpilli auh yn o yuhqui quittaqu in omoteneuh Juez huel yc amo quiceliaya çan quitlatzilhuiaya ^y çan niman amo quinequia ynic yehuatl tlahtocatzin Panohuayan ca noço huel yehuatl yn quixquetza Panohuayan tlaca ynic intlahtocauh yez auh ye oncan in yn quihto omoteneuh Juez quimilhui yn panohuayan tlaca yhuan Amaqueme^q ca nimechilya ca amo monequi yehuatl in tlahtocatzin Panohuayan ypampa caçan cichuatlachihualli auh yn iuh connequia yehuatl omoteneuh Juez Huel ce oquichtlahtocatlachihualli yn oncan quitlahtocatlalizquia Panohuayan auh ynic huel yehuatl quixquetzaya quimacaya tlahtocayotl Panohuayan yn itoca Don Mateo Tetlilnellohuatzin Tecpanecatl teuhctli ypampa huel quittac yn itlacatiliz ynic tlahtocaoquichtlachihualli panohuayan ypiltzin catca yn tlahtohuani Quauhcehcecuitzin tlamaocatl teuhctli auh macihui yn iuh omoteneuh Juez ynic yehuatl Don Mateo Tetlilnellohuatzin quimacaya tlahtocayotl yece y yehuatl amo quicelli çan quilhui ynic quinanquilli tlahtohuanié ca cenca nimitznotlatlauhtilia ma ça yehuatl xicmomaquilli yn Don Joseph de Sancta Maria in tlahtocayotl ca nomachtzin yhuan ca ohuiya yn xuchipillan yc niman quinanquilli quihto y Juez ye nimitznolhuilia ca amo huel mochihuaz ynic yehuatl tlahtocatzin Panohuayan auh ma ye yehuatl oncan in tlahtocati// in Don Juan de oJeta Quauhcehcecuitzin yn otlacatito tlalmanalco yn itlaçopiltzin Don hernando de guzman omacatzin Teohua teuhctli tlahtohuani ca oniquittac yn itlacamecayo ca amoxhuiuh amopiltzin yn ompa oquichihuillito cihuapilli papa loxuchitzin yn ichpotzin tlahtohuani catca Quauhcehcecuitzin tlamaocatl Teuhctli ca nican Panohuayan mohuicac yn inantzin ca cenquiztica yn ihezço yn itlapa llo yn iconetzin omoteneuh Don Juan de oJeta ma xicmaniliti yn ompa tlalamanalco ma yehuatl nican quipiaqui y nauhtlayacatl altepetl Panohuayan ynic nauhcan ca tlahtocayotl ca nel yxhuiuhtzin no yehuatl in tlahtohuani catca huehue Quauhcehcecuitzin auh ynin yc tlanahuatica omoteneuh Juez in ça tepan amo huel mochiuh ynic canazquia omoteneuh Don Juan de oJeta quauhcehcecuitzin yn ompa tlalmanalco auh yc niman no ceppa quihto in Juez quilhui in Don Mateo Tetlilnellohuatzin ca ye cualli ma yhui Don Mateohe ca motencopa ye nicmaca in tlahtocayotl Panohuayan in momach Don Joseph de Sancta Maria yn amo huel yuh mochihuazquia amo nehuatl notlahtlacol ca tehuatl motlahtlacol ynic niman huel oquimacac oquitlahtocatlalli y çâ ye ypan omoteneuh xihuitl de años tlahtohuani tlamaocatl teuhctli mochiuh yn Panohuayan yn oncan in no cenpohuallonmatlactli xihuitl yn amo noyac tlahtocat çan cuauhtlahtolloc yhcuac quincauhque ^y yn itztlacoçauhcan tecpan yhuan tlayllotlacan teohuacan tecpan ynic aocmo ôpa ontecpanohua yn omoteneuh oc Excanme pipiltin ya yehuantin in y panohuayan tlaca yhuan tzacualtitlan Tenanca yhuan Tecuanipâ tlaca O yuhqui yn ynic tlacenquixtilli ynic tlaneltilili yn altepehuehuenenonotzaliztlahtolli yn ixquichtlamantli nican ye toconcaquiz Ticpohuaz yn ipan in huehuenemilizamoxtli in çaço ac tehuatl tamapouhqui yn tichristiano ynic amo tle ytlah yc timotzotzonaz Tomeyollohuaz ynic amo tiquihtoz campa oquiz yn ixquichtlamantli huehuenemiliztenonotzaliztlahtolli nican neztoc teneuhtoc huel xicmomachilti ynin huehuenemiliztlahtolli ca mochi ye huecauh neltiliztli ca omochiuh yhuan ye huecauh miequintin tlaçohuehuetque yllamatque y huel huehuetlahtolmatinime catca yn oquitlalitiaque yn oquitecpantiaque ynin huehuexiuhtlapohualamoxpan yn oquihualtlapa lycuilotiaque ynic oquihualtecpancapixtiaque yn iuh oc nepa in huehuenenonotzal mochiuhtiuh yn oquineltilitiaque yn iuhqui ^y mochi yn quimattihui auh ynic huel ticmatiz ca nehuatl Don domingo de S Anton Muñon Quauhtlehuanitzin Chimalpahin mochi onictemo ynin huehuetlahtolli aquin oc quimati topan axacan tonemilizpan auh ynic amo polihuiz ylcahuiz yn ynic oc ceppa ye no nehuatl axcan nicneltilia nicyancuilia niccenteamoxtlalia oc ceppa nicacicatecpana yn iuh ye huecauh onemohuaco yn iuh otlamanico yn nican ypan yc ontlayacatl altepetl Tzacualtitlan Tenanco chiconcohuac Ama^qmecan yn hueycan in ceme yc nauhcan ticate ypan yc cemaltepetl motenehua la Provincia de chalco nican quittazque yhuan quimatizque yn axcan cahuitl ypan monemiltia tepilhuan yhuan quin ye nemiquihui yn amo quimatia yn iuh catqui yhuehuenenonotzallo yn ihuehuetlahtollo altepetl yn iuh niman ye onneciz ye onmotecpancapohuaz yn ipan in huehuealtepetenonotzaliztlahtolli Huehuenemilizamoxtli
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 21
Auh mocichui y huel yxtlamatini catca yn omotenuh yehuatl Juez Andres de stiago xuchitototzin yn iuh nican ye onneciz ye onmotaz yn izquitlamantli qualli yectli quichihuaco ynic quiyectlallico yn itlacauhticatca nican altepetl Amaquemecan yece oc mopolloco yn ixtlamachiliztica yehica ypampa ytla ye nelli huel yxtlamatini ynic quinalquixtizquia yxtlamachiliz amo quitlatzilhuizquia amo quitzotzonazquia yn itlacatiliz ynic cihuatlachihualli catca omoteneuh tlacpac Don Joseph de Sta Maria tlamaocatl teuhctli yn iuh quitlatzilhuico quitzontzon Juez auh ytla nelli yxtlamatini ynic huel conaxiltizquia yxtlamachiliz yz catqui ontlamantli neyxcuitilli omochiuh y ye hue cauh yn oc tlateotoquilizpan yn o// tlacatecolonotzalizpan ^y nican ypan altepetl Ama^qmecan ca omentin yn cihua otlahtocatico // yn ipan ontlayacatl ôcan oyehuatic opopouh// yn cihuatlahtocayotl ynic ceccan // ypan ynic ontlayacatl Tzacualtitlan tenanco chiconcohuac yn ce tlahtocacihuapilli otlahtocatico otepachoco oteyacanaco yn oqu ipan omoteneuh tlateotoquiliztli tlacatecollonotzaliztli yn otlahtocatico ychpotzin in tlahtochuani Quahuitzatzin tlayllotlac Teuhctli catca yn cihuapilli ytoca catca xiuhtotzin chiuhcnauhxihuitl yn tlahtocat auh yehica yn omotenuh tlahtohuani quahuitzatzin yn ihcuac momiquilli ayac oquichtli ypiltzinquicauhtia ^y nican ypan tzacualtitlan tenancayotl çan mochi ychpotzitzinhuan yn quincauhtia Eyntin ynic ce yehuatl yteyuhctzin motlahtocatlalli ya yehuatl yn omotenuh ytoca xiuhtotzin cihuatlahtohuani tlayllotlac Teuhctli mochiuh yn itlahtocatiâ yttatzin catca auh yn ipampa oncan in tzacualtitlan Tenanco otlahtocatico ynin cihuapilli yc oncan quimicnopilhulli quinmacehui yn tlahtocayotl y pillotl yn iconetzin tlahtohuani ytztlotzin tlayllotlac teuhctli yhuan yxhuiuhtzin Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli yn ipan mantia chalcayotl ynic techpeuh Mexicatl yhuâ ynic cen mochiuhtin yn itech quiça yn itlacamecayohuan pipiltin y manel ça cihuatlachihualtin onyezque yn oncan in ypan tzacualtitlan Tenancayotl ca yehuantin oncan piltizque tlahtocatizque quipiazque yn altepetl ca ya yuh omotlalliyyeliz ayac oncan quitlatzilhuiz yn pilotl in motenehua yn ça çihuapiltechihualiztli yc tlacati pipiltin amo yc mahuipololoz^q ca no yehuantin yezque piltizque tlahtocatiz^q tepachozque Teyacanazque yn ipan tzacualtitlan tenancayotl yehica ca yuh oquinmacehui yehuatl yn omoteneuh cihuatlahtohuani catca xiuhtoztzin yn itech quiça auh ynic occan nican ypan ynic macuiltlayacatl tlayllotlacan Teohuacan Ama^qmecan // yn oc ce tlahtocacihuapilli otlahtocatico yn oteyacanaco yn otlapa choco yn oc no ypan tlateotoquiliztli y tlacatecollonotzaliztli ytoca Tlaco cihuatzin ychpotzin in in tlahtohuani huehue Cacamatzin Teohua Teuhctli achto yuhqui yn ytoca mochiuh yn omoteneuh tlaco cihuatzin Teohua teuhctli mochiuh// chiuhcnauhxihuitl yn tlahtocat tlayllotlacan Teohuacan yn itlahtocatian yttatzin catca huehue cacamatzin teohua teuhctli auh yn ipampa no oncan in tlatocat tlayllotlacan Teohuacan cihuapilli omotocateneuh tlaco cihuatzin yc no oncan oquinmacehui y pilotl y tlahtocayotl ynic cen ye mochintin yn itech quiça yn itlacamecayohuan pipiltin y manel çan no cihuatlachihualtin onyezque yn oncan ypan tlayllotlacayotl Teohuacayotl ca yehuanTin oncan piltizque tlahtocatizque quipiazque yn altepetl auh ca ye yuh oneltico omochiuh yn oncan in yn iuh yehuantin y ye ymintotonhuan omoteneuh cihuatlahtohuani Tlaco cihuatzin Teohua teuhctli y çan cihuatlachihualti y tlacpac ye miecpa omotocatenehuaque omentin ynic oncan in ce tlayllotlacan otlahtocatico yehuatl yn Don Juan de Sandoval Tecuanxayacatzin Teohua Teuhctli mochiuh ynic ome yehuatl y Don Thomas de Sm^jn quetzalmaçatzin chichimeca Teuhctli tlahtohuani mochiuh ytztlacoçauhcan ynin omoteneuhque omentin tlahtoque ynic ayac motlapololtiz quichicocaquiz yn innantzin catca ça no ytoca catca tlaco cihuatzin yc teomeca ychpotzin in catca yn tlahtohuani Toyaotzin chichimeca Teuhctli ye yxhuiuhtzin in catca y tlacpac omoteneuh yn illama Tlaco cihuatzin cihuatlahtohuani catca Teohuacan yn omoteneuhque omentin tlahtoque Don Juâ de Sandoval tecuanxayacatzin teohua teuhctli yhuan Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin chichimeca Teuhctli yn oncan yocanixti ynic cececni otlahtocatque maço nellihui y çan incihuachan yece in ça tepan ca no yhuan yn inpilhuan yn imixhuihuan o no oncan in tlahtocatico opiltico yn iyocampayxti omoteneuh tlayllotlacan Teohuacan yhuan ytztlacoçauhcan y ye christianoyopan yn iuh niman ye onneciz onmottaz o yehuatl in oncan tlami yn yn itlahtollo y cihuapillotica Techihualiztli
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 28
Auh ynin omoteneuh tlahtocacihuapilli yn o yuh momiquilli yachtzin omotocateneuh Don Enrique Quarto auh yc niman yehuatzî macoc in castillan yhuan leon tlahtocayotl yn omoteneuh tlahtocacihuapilli Doña isabel Catholica cihuatlahtohuani Reyna mochiuhtzino ynehuantzin yn inamictzin Don Fernando Catholico quinto tlahtohuani Rey mochiuhtzino// ypâpa yn icihuahuatzin Aragon ychantzinco ompa conmoquichitlani yn omoteneuhtzino cihuatlahtohuani auh ynin omoteneuh cihuatlahtohuani y motlahtocatilli cenpohuallonmatlactli ypan ce xihuitl y momiquillico ypan xihuitl de años auh y quincauhtia ychpotzitzinhuâ nahuintin yn inehuantzin quinchiuhque ytlaçonamictzin Don Fernando catholico ayac oquichtli quichiuhque auh yn imichpotzitzinhuam ynic ce ytoca Doña isabel ynin ompa mohuicac yn Purtugal ynamic mochiuhca yn tlahtocapilli Don Alonso ypiltzin in tlahtohuani Rey Don Juan çâ no Segundo yn ompa chane Purtugar auh yn omomiquilli Don Alonso yc no cuel ceppa yn tlahtocacihuapilli Doña isabel conmonamicti in tlahtohuani Rey Don Manuel y ça no ompa chane Purtugal
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 32
Auh yn ihcuac yn o yuh momiquilli Doña isabel catholica auh y yehuatl ynamictzin y cenca tlaneltocani catca catholico Rey Don Fernando yn ihcuac y ye oquimomiccamahuiztilili y miccatlatlatlauhtiliztica y cenca tlaneltocani cihuatlahtohuani Catholica Reyna Doña isabel moyetzticatca yc niman motlanahuatilli ynic niman huallazque nechicahuiquihui yn oncan tlahtocaTecpan in mochintin huehueyntin tlaca yn iteuhc yohuan yn itlahtocayohuan yn ipan tlaca yn itlahtocatlapa chopantzinco auh yn ihcuac ohuallaque yn ocenquiçaco yc niman quinmonahuatilli quinmocuitlahuilli ynic yehuatzin quihtozque quitenehuazque in Doña Juana ychpotzî ynic yehuatzin oncan tlahtocatiquiuh castillan yhuan leon auh y ye o yuh quichiuhque yn yn itlanequiliz tettatzin yc niman conmomachiztilli yn ichpotzin yn ompa namiquetica yn ompa yhcuac moyetzticacta ypan tlahtocayotl condado de Flandes yn itlantzinco ynamictzin y cenca mahuiztlacatl tlahtohuani Rey Don Philipe yn ipiltin Emperador Maximiliano auh y ye o yuh quimocaquiltihque yhuan yn oqu ic ayemo hualmohuicaya oncan españa ypampa omotlapa chilhui omotlahtocatilli yn ittatzin Don Fernâdo oc huel yxquichica ahcico yn ipan Metztli Abril yn ipan xihuitl de años oc onxihuitl yn ompa onmotzicotzinoca ynic nimâ hualmohuicaque oncan españa yn o yuh hualmohiicaque ^y auh yc no niman oquimocahuilli yn Tepacholiztli in tlahtocayotl yn oncan ypan omoteneuh tlahtocayotl españa yn Don Fernando auh yc niman onmopehualtihque mohuicaque ynehuantzin y Doña Germana ynic ome ycihuauh mochiuh Don Fernando mohuicaque ompa yn intlahtocayopan Aragon
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 33
Auh yn ihcuac ypan in cahuitl yn on yuh hualmohuicaque in tlahtohuani Rey Don Philipe Primero yn inehuantzin cihuatlahtohuani Reyna Doña Juana oncan motlahtocaTecpanchantitzinoco y motenehua Villa de Valladolid ynic niman oncan oquinmotlacamachiltihque yn inmacehualhuâ ynic intlahtocahuan omochiuhtzinoco yhuan yn inconetzin Don Carlos yntlahtocapillo mochiuhtzino in castillan tlaca yhuan Leon tlaca auh amo onmohuecahualtico çan onmomiquillico in tlahtohuani Rey Don Philipe Primero oncan yn ipan altepetl ciudad Burgos ypan yc mani metztli SepTiembre y çâ ye ypan omoteneuh xihuitl de años çan nahui Metztli yn onmotlahtocatillico oncan españa ynic niman omocnocihuatilli Doña Juana yc cen aoqu ic omonamictitzino yc no niman quimocahuilli in tehuiquiliztli y tepacholiztli yn oncan ypan tlahtocayotl auh yc nimâ ompa motlalitzinoto yn itocayocan Tordesillas oncan quihualmohuiquilli yn imiccanacayotzin yn inamictzin ocatca oncan tococo ynic oncan ça yceltzin monemiti cenquizcacualyecycnocihuanemiliztica y huel yxquichica onpohuallonmatlactli xihuitl auh y teytquiliztli y tepacholiztli yn ipan in tlahtocayotl españa ytechquimocahuilitia y teoyotica tlahtohuani cardenal oncan españa Don fr Franco Ximenez Teopixqui catca San Franco no yhuan ^ytech quimocahuilitia yn itenánamiccahuan yn iconsejotzin tlaca yn ocyxquichica ynic ye no hualmocueptzinoz tlahtohuani Rey Catholico Fernando ytlaçottatzin ynic quimopieliquiuh tlahtocayotl ypampa yxhuiuhtzin Don Carlos yn oqu ic ompa moyetzticatca Flandes ytlantzinco yn iahuitzin Doña Margarita ompa ytlahtzinco mohuapa uhtzinohuaya
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 36
Auh ypampa ytlapa chocatzin yGouernadortzin quimochihuilitia yn ipan tlahtocayotl españa in Teoyotica tlahtohuani Cardenal Adriano Obispo yn ipan altepetl Tortosa yqu i cepan mochintin yn itlahtocatenahnamiccahuan yn itlahtocaconsejotzin tlaca yn oncan Valladolid Auh ye no ceppa hualmohuicac hualmocueptzino yn oncan españa y Emperador ypan xihuitl de as ynic oncan ypan huey tecpilaltepetl Seuilla quimonamictitzinoco y cenca mahuiztlacatzintli Emperatriz y huel nelli cihuatlahtohuani Reyna y huel christiana Doña isabel y huel ymicnopiltzin ^y macehualtzin ynic ymichpotzin mochiuh y huel oquichtlapa lticatzintli Don Manuel tlahtohuani Rey moyetzticatca yn ompa Portugal ypan xihuitl yn quin iz tlayxpan de años ynic oncan quimochihuillique quimotlacatililique y huel tlaneltocani tlahtohuani Catolico Rey Don Philipe Segundo ynic Teomeca Totlahtocatecuiyo omochiuhtzino
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 37
Auh yc ye no mocueptzino yn ompa Alemaña ynic ompa Emperador mochiuhtzinoticatca quimopieli in Roma tlahtocayotl auh no yxquichcapa ompa hualmotlahtocatiliaya yn españa inic oncan Rey hualmochiuhtzinoticatca yn oncan españa tlahtocayotl camo Emperadoryotl ca çan mihtohua Reynoyotl
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 39
Auh y cenca huey tlapiltic tiyacauh y huel tlaneltocani catholico Emperador y huel netlamachtilylnamiconi Don Carlos Quinto y momiquillico ypan yc mani Metztli octubre ypan xihuitl de años ye yuh onpohualloncaxtolli ypan Exihuitl yhuan ypan chicome Metztli ye monemiltia tlalticpac Auh yhuan ye yuh onxihuitl omotzauhctzino yn oncan Teopixcacalli monasterio de S Juste yn oncan moyetzticate tlaçoteopixque frayles ypilhuantzitzin Sanct Hieronimo yn ipan altepetl La Vera de Plasencia ynic oncan y cepâ yntloctzinco ynahuactzinco cenquizcacualyecsanctoTeoyotica monemitiaya y cenca oquichyoTica Tiyacauhyotica omahuizyohuac nican tlalticpac quimocahuilli quimotelchihuilli yn itlahtocayotzin ynic huel cualtica yectica oquichyotica tiyacauhyotica quimocuiliz mahuiyotl cemihcac yn ompa ylhuicac in tt Dios oquimocencahuilili ynic quimoxtlahuililiz quimocuepcayotililiz yn ica yn amo can tlanqui tzonquizqui omochiuh cococ teopouhqui noteliniliztli tlayhiyohuiliztli yn quimihiyohuilti quimochihuili ynic quimomanahuilli ynic quimohuecapa nilhui in totlaneltoquiliz Sancta fe Catholica
Anales Mexicanos
folio: 107-r. párrafo: 7
Ce acatl {} tecpatl iquac mítotique in tetepe matlatzinco Auh iquac momiquilico in Huehue Moteuhzomatzin Auh níman ic hualmotlali in Axayacatzin calli inipan motlatocatlali Axayacatzin tochtli iquac poliuhque Cuetlaxtecâ acatl ipan pehualoque Xochitlan tlaca tecpatl calli in ipan pehualoque Chiapa ntlaca noíquac poliuhque Tlatilolca amo huecauh in quimopeuh Axayacatzin ca moquich nenequia in Moquihuix nehuan in teconal in tlacamopolihuizquia tochtli acatl in ipan quinpeuh Tolocan tlaca Matlatzinca ihuan iquac tlallolin cenca totocac miec in tepetl Xixitin mochpapa chiuh in calli tecpatl ipan poliuhque in Ocuilteca yaochontalcohuatlan tlacâ calli nican poliuhque Ycpatepeca tochtli nican políuhque Calliymayan tlaca Matlatzinca acatl {} ipan poliuhque Xiquipilco tlaca ihuan iquac qualoc tonatiuh mochnezque izcicitlaltin auh zan no iquac quipeuhque Tochcalco tlaca
Anales Mexicanos
folio: 107-v. párrafo: 7
Ce tecpatl {} calli nican miquico in Axayacatzin tochtli ipan motlatocatlali in Tizocicatzin acatl ipan quitetzomanque in icalcatca Tlacatecolotl cozcaquauhtenanca Tlaollan tlaca inin ca momamal tecpatl calli tochtli nican miquico in Tizocicatzin auh niman ic ommotlalli in Ahuitzotzin acatl nican momamal in Teocalli in icalcatca Tlacatecolotl inin ca momamal Tziuhcohuaca mazateca Tlâpantlaca tecpatl iquac quinpeuhque Tziuhcohuaca ihuan Tetzapotitlan tlaca calli nican tlallolin iquac ye no quipeuhque Tlapa tzínca ihuan Totoltenancotlaca ihuan atlichayacantlaca in oxihuitl macuilcan intepeuh in Ahuitzotzin Ihuac iquac monexti imoyohualitohuatzin tochtli nican teciuh mochmicque in mimichtín ihuan in ixquichtin atlanchaneque No iquac quipeuhque Quauhtepectlaca acatl Nican tlachapolqualoc temoque chachapolme
Anales Mexicanos
folio: 107-v. párrafo: 15
Auh niman quitoque in Pipiltin tlaquinhualnotzati in tiachcahuan auh in onyaque niman yequin nahuatia quimilhuia cenca ye ocyetoconana in yuh mochihuani Auh quitoque in tiachcahuan ma zan chicahuac mana níman quito inecahuintlacatecatl tlaxic mocaquitican in tlacatletixpancah in yuh mochiuh chololan in zan quilcaltzacque Mexica in axcan ma no yuh techiuhtin ma ce centlapa l chimalli totlapialmochihua
Anales Mexicanos
folio: 108-r. párrafo: 17
ye nahahuíntín on momamanato in quixohuayan niman ic contlaco huite quito in teyacama ya ce tlacatl quiyacahuítec in ixiptla Diablo auh in tlatzotzonaya niman ic quimomamahuitequito ca ontetl inin huehueuh centetl caltempan quitzotzonaya niman yenequequezallo ye ixpoliohua Auh niman ce tlacatl tlenamacac aca tliyacapa n hualitzttia tzatzitihuitz quitotihuitz Mexicayé tleamayaocac íyolloquemati aquique inin mac mani malchimalli inin maquauh zanac xoyaquahuitl ínoquitaque Caxtilteca niman ie motepotztia yuhqui za mototopeuhtiaque inic callacque niman ic on mocaltzacque In ipan caltzactimanca Etzaqualiztli cempohualtica ínípan Etzaqualiztli ichtaca hualquiz in itlatol Moteuhzoma quimilhui in tiachcahuan
Anales Mexicanos
folio: 108-r. párrafo: 19
Auh in íquac omic Moteuhzoma niman quihualmamaltique itoca Apa necatl ompa quihuicac in huitzillan Zan ye ompa quihualtocaque ye noye ompa quihuicac inehcatitlan Zan no quihualtocaque quihualmiminque yeno ye ompa quihuicac in teopantzinco Zan no quihualtocaque ye no ceppa quihuicac in acatl iyacapa n quin ye ompacanque quito in Apa necatl Totecuiyohuamé motolinia in Moteuhzoma Cuix nic mamatinemiz niman quícoque in Pipiltin Xoconanacan niman quimontequiuhtique in Calpixque quitlatique in imacayo inin ipan in ome tecpatl mochiuh in omoteneuh inic quizque Tolteca acaloco Totoltepec mocehuito inic yaque Tlaxcallan ihuan inic macalximato Tetzcoco
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 1-r. párrafo: 0
[1r=] Ninoyolnonotza, campa nicuiz yectli auiacaxochitl? ac nictlatlaniz? manoço yehuatl nictlatlani in quetzalhuitzitziltzin, in chalchiuhhuitzitzicatzin, manoço ye nictlatlani in çaquanpapa lotl, ca yehuantin inmachiz ommati campa cueponi: in yectli ahuiac xochitl, tla nitlahuihuiltequi, in nican acxoyatzinitzcanquauhtla, manoce nitlahuihuiltequi in tlauhquecholxochiquauhtla oncan huihuitolihui, ahuachtonameyotoc in oncan mocehcemelquixtia, aço oncan niquimittaz, intla onechittitique nocuexanco nictemaz ic niquintlapa loz in tepilhuan, ic niquimelelquixtiz in teteuctin.
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 1-r. párrafo: 2
2. Tlacaço nican nemi; ye nicaquivii in ixochicuicatzin iuhquin tepetl quinnahnanquilia, tlacahço itlan in meya quetzalatl, xiuhtotoameyalli oncan mocuicamomotla, mocuicanananquilia; in centzontlatoltoço’ quinnananquilia in coyoltototl, ayacachicahuacatimani in nepapa n tlaçocuicanitotome oncan quiyectenehua in Tlalticpaque huel tetozcatemique.
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 1-v. párrafo: 4
nepapa n tlaçoahuiac xochitl tlaçohuelic xochitl ahahuachquequentoc ayauhcoçamalotonameyotimani Oncan nechilhuia xixochitetequi in catlehuatl toconnequiz ma melel quiça in ticuicani tiquinmacataciz in tocnihuan in teteuctin in quelelquixtizque in Tlalticpaque
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 1-v. párrafo: 5
Auh nicnocuecuexantia in nepapa n ahuiac xochitl in huel teyolquima in huel tetlamachti nic yhtoxiv aya manoço aca tohuanxv tihualcalaquini ma cenca miec in ticmamani auh ca tel ye onimatico nitlanonotztahciz imixpan in tocnihuan nican mochipa tiqualtetequizquein tlaçonepapa n ahuiac xochitl yhuan ticuiquihui in nepapa n yectli yancuicatl ic tiquimellelquixtizque in tocnihuan in tlalticpac tlaca in tepilhuan quauhtliya ocelotl
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 1-v. párrafo: 7
7. Auh nic yhtoaya tlacaço amo qualcan in tlalticpac ye nican, tlacaço oc cecni in huilohuayan, in oncan ca in netlamachtilli, tle çan nen in tlalticpac tlacahço oc cecni yoliliz Ximoayan ma ompa niauh, ma ompa inhuan noncuicati in nepapa n tlaçototome ma ompa nicnotlamachti yectli ya xochitl ahuiacaxochitl in teyolquima in çan tepacca teahuiacayhuintia in çan tepaccaauiacayhuintia.
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 2-r. párrafo: 8
Onihualcalac nicuicani nepapa n Xochitlalpan huel teellelquixtican tetlamachtican oncan ahuachtonameyoquiauhtimani oncan cuicuica in nepapa n tlaçototome oncuicatlaça in coyoltototl cahuantimani in intozquitzin in quellelquixtia in Tloque in Nahuaque yehuan Dios ohuaya ohuaya
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 2-r. párrafo: 9
Oncan nicaquixxiii in cuicanelhuayotl in nicuicani tlacahço ahmo quin tlalticpac inpeuh yectli yan cuicatl tlaca’ço ompa in ilhuicatlytic hualcaquizti in conehua in tlaçocoyoltototl in quimehuilia in nepapa n teoquecholme çaquantototl oncan tlacahço quiyectenehua in Tloque in Nahuaque ohuaya ohuaya
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 2-r. párrafo: 11
Auh nohuiampa nictlachialtia in noyollo auh tlacaço nelli in amo ixquich quehua in tlaçotototl tlacaço ye oc tlapa nahuia in ilhuicatlitic yyollo in Tloque in Nahuaque mochiuhtica ca in tlacamo teuhyotiuh in notlalnamiquiliz aço huel quinalquixticayttaz o in tlamahuiçolli in ilhuicac ic papa qui in ilhuicac tlaçototome ixpan in Tloque Nahuaque ohuaya etcetera
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 2-v. párrafo: 15
Yc motoma’tocuic xochiahuiacayhuinti in toyollo aoc ticmatixxxv ynic nepapa n xochicuicatl ic ticcehcemeltia in Tloque Nahuaque quen ahtontlaelehuian tinocniuh ma nohuehuetitlan ximoquetzaya nepapa n xochitl ic ximapa naya chalchiuhocoxochitl mocpac xicmanaya xic ehuayanxxxvi yectli yan cuicatl ic melelquixtia in Tloque in Nahuaque
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 3-r. párrafo: 18
caquizti in intenyo in incahuanca campa neltiazque Ca çan titlacatico ca ompa huel tochan in canin Ximoayan yn ocapa xlv in yolihuayan aic tlamian
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 3-r. párrafo: 23
Nictlapa lihmatia nicxoxochineloaya yectli yan cuicatlan cozcapetlaticaya chachalchiuhquetzalitztonameyo xopaleuhtimania xopanxochicuicatl onilhuicaahuiaxtimani o xochitlenamactli onmilintimani onayauhtonameyotimanio xochiahuachtitlan nihualcuicaya nicuicani
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 4-r. párrafo: 36
Tlein mach oamaxqueon in antocnihuan in anchiapa necaotomi omach amelel ahcic ynic oamihuintique o octicatl in oanquique ic oamihuintique xiqualcuican in amoma in anhuehuetztoque o ximozcalican o in antocnihuan nipa tiazque in tochan o xopantlalpan ye nican maquiça yn amihuintiliz on xitlachiacan o ohuican ye anmaquia o
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 5-r. párrafo: 44
Quemach amique o in motimalotinemico y in tlalticpac yn ayac contenmati o in atlamachilizneque o tlacaço can moztlacahuia on in a’mitztenmatiin tiTloque in tiNahuaque inic momati o ca mochipa tlalticpac nemizque o ninotlamattimotlalia o niquimitta o tlacaço mixitl tlapa tl oquique o ic nihualnelaquahua in ninotolinia o tlaca’ço ompa in Ximohuayan neittotiuh o çaço tiquenamique o quiniquac ye pachihuiz ye toyollo a
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 5-r. párrafo: 46
Yca yeninapa na o tlaocolxochicozcatl on nomac onmanian elcicihuilizchimalxochitl on nic ehuayaxciii in tlaocolcuicatl oo nicchalchiuhcozcahuicomana yectli yan cuicatl nicahuachxochilacatzoa y nochalchiuhuehueuh ilhuicatl ytech nictlaxilotia in nocuicatzin in nicuicani ye niquincuilia yn ilhuicac chaneque o çaquantototl quetzaltzinitzcantototl teoquechol in on tla’toa quechol in quicecemeltia in Tloque in Nahuaque
Cantares. Cantares mexicanos
folio: 5-v. párrafo: 58
Yn nep