3 Relacion de Chimalpahin
folio: 134-v. párrafo: 1
I Tecpatl xihuitl Nicân ypan in yn iuh quitohua huehuetque ypan in yn xihuitl yn tlacat ynic ompa monexti yn tlacatecolotl yn itoca Tetzahuitl Huitzillopochtli yn itocayocan Aztlan Auhtlan Colhuacatepec yn ompa onoya yn huehuetque yn Chichimeca ca yuh quitohua anepantla aytic yn onoya yn ompa huallaque çan oc nauhcalpoltin yn achto yn ompa onoya Azteca ynic ce calpolli ytoca Tlacatecco ynic ome calpolli ytoca Tlacochcalco ynic ey calpolli ytoca Calpilco ynic nahui calpolli ytoca Tolnahuac ynin ome calpolli çatepa pollihuico yn itoca Auh ynic huallamacehuaya ca acaltica yn quihualtemaya yn imacxoyauh yn oncan ytocayocan Quinehuayan Oztotl oncan cate ytoca Chicomoztotl yn oncan çatepan hualquizque Azteca ca mochipa yuh quihualchihuaya yn imacxoyauh quihualtemaya onca Auh yn oyuh ye ontzon xihuitl ypan matlacpohual xihuitl ypan matlactli on nahui xihuitl cate yn onca anepantla aytic yn ipân mitohua motenehua hueycan altepetl ciudad Aztlan in yehuantin huehuetq Chichimeca yn ye motenehua Azteca Auh yn iuh quitohua huehuetque yn iuh quimachiyotitihui Ce tecpatl xihuitl ypan yn intlapohuatl auh ynic quinamiqui yn in tt Dios yxiuhtzîn ya yehuatl in yn tlacpac neztica de oyuh ye ontzon xihuitl ypan matlacpohuali ypan epohualli onnahui xihuitl motlacatillitzimo y nelli Dios ypiltzîn yn iquac oquînnotz yn inteouh yn yehuantin Azteca ynin achto yc qu innoch ynic ça tepa oquimoteotique yuh quitohua yn achto ayamo miyac catca yn netlapolloltiliz yn iuhqui axcan ypan in xihuitl copehualtiq yn huey netlapoltiliztli yc oquimiztlacahuico tlacatecolotl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 134-v. párrafo: 2
yn yehuatl yn quitocayotiaya tetzahuitl Huitzillopochtli quicaquia yn tlatohuaya yn Azteca auh yhuan quinanquilliaya auh yn amo quittaya auh yn în Tetzahuitl Huitzillopochtli oquinotz yn inteyacancauh yn intepachocauh yn inquauhtlatocauh yn Azteca yn oncan catca onoya yn ipân yn itic huey altepetl ciudad Aztlan yn quauhtlahto ytoca Yztac Mixcohuatzin auh quilhui yn yehuatl Huitzillopochtli yn Iztac Mixcohuatzin tlaxihuallauh Yztac Mixcohuatze yn axcân ca monequi cenca huel totech monequi nimitznahuatia ma nimân xontlatecpana yn iuh ônyez yn iuh onmochihuaz auh ihuan ynic tiquinmonhuicaz miyec tlacatl motlaonyazq yn Azteca Auh ma ixquich chicome calpolli yehuântin yn huel tlapaltique yn chicahuaque yn huehueyntin tlaca ma hualca yxachintin ynic miyequintin yn macehualtin Auh ca yehica ypampa ca tiazq yn axcan ca titotecatihui ca titotlallitihui yhuan titepehuatihui tiquinpehuatihui yn ipan nohuian cemanahuatl yn ye onoque macehualtin auh yehica ypampa yn nehuatl ca neltilliztica nelli namechilhuia ca namechihuatiuh antlahtoq anpipiltin antetecuiyohuân anyezque yn ixquichica nohuianpa cemanahuac auh ynic antlahtoque anpipiltin anyezque ca anquînpiazque anquintzitzquizque amo çan quexquichtin atzonquizque atlanque yezque yn amomacehualhuan yezque yn amechtlayecoltizque yn amechtlacallaquilizque yn amechmacazq yn amo çan achi yn amo çan quexquich yn hualca tlapanahuia yn chalchihuitl yn coztic teocuitlatl auh yn quetzalli yn quetzalliztli yn tapachtli yn tlapaltehuillotl auh yn tlaçotli tlaquentli
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 135-v. párrafo: 3
Auh yhuan yn amotlacahuan miyec onyezque quinnemiltizque auh y nepapa yhuitl yxiuhtototl yn tlauquechol yn tzinitzca yn ye yxquich yn tlaçoyhuitl auh ytlapapalcacahuatl yn tlapapal ychcatl ca mochi anquittazque canel notequiuh yc onihuallihualloc Auh ca yehuatl ica ynin yn itlatol Huitzillopochtli ca nimân oquinquixti yn Iztac Mixcohuatzin teuhctli ye chicome calpoltin yn onpa onoya Aztlan auh yehuantin ynin chicome calpolli y macehualtin yn quihualquixti auh no ceceyaca quinpieya ce ce ynteohuan ynic mitohua motenehua ca oc no cequintin yn quihualhuicaq yn inteohuan auh no yhuan ynic mitohua motenehua yn chicome calpolli yn Mexica yn huallaq ompa Aztlan auh ynic ce calpolli Yopica ynic ome calpolli Tlacochcalca ynic ey calpolli Huitznahuac ynic nahui calpolli Cihuatecpaneca ynic macuilli calpolli Chalmeca ynic chiquacen calpolli Tlacatecpaneca ynic chicome calpolli Yzquiteca yhuan quihualhuicaq y mochintin hualcepayaque yn ihueltiuh yn Huitzillopochtli ytoca Mallinalxoch yn oncân quihualcauhtiquizque Michhuacân yn oncan Pazquallo ynic çatepan oncan huallehuac ynic motlallico yn oncan Malinalco quinhualhuicac yn ixquichtin yn imacelhuahuân yn motenehua Malinalca Auh yc niman ya huallehua ye huallolini yn huehuetq Chichimeca Azteca yn chicome calpoltin ye omito tlacpac ontzon xihuitl ypan matlacpohualxihuitl ypan matlactli onnahui xihuitl ynic catca onca anepantla aytic yn ipân hueyaltepetl ciudad ynitocayocan Aztlan yehica yn oncân ycac yn huey azquahuitl ynic yehuatl ypampa motenehua Aztlan auh yhuan ye o yuh nepa ya chiuhcnauhpohualxihuitl ypan onxihuitl ya qui ynic nemico nican Tollan yn Topiltzin Acxitl Quetzalcohuatl ynic ya ca ye omito tlacpac ca huey apan callaquito yquac
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 136-r. párrafo: 7
Auh nimân no quitoque in Azteca ca ye qualli ma tamechtohuiquillican Auh in Colhuacan yn iuh quitohua quin oncan huel quihuallantiquizque yn diablo yn Tetzahuitl Huitzillopochtli yn oquimoteotiaya yn Azteca yn huallaque yhuan ce cihuatl itoca Chimalma ompa quihualhuicaque yn Aztlan Chicoccân hualquiztiaque yn Azteca ynic hualnenenque auh no yhuan yn chicuey altepeme yn Chichimeca Teocolhuaque çan ic mochintin ônmocetilica yn Azteca oncan quihuallantiquizq yn Teocolhuacân ca quihualhuicaya ca hualcepanhuia auh ynic hualquizque oncan Teocolhuacân ynic hualnenenq çân ya yehuatl yn ipan ce tecpatl xihuitl yn tlacpac omoteneuh auh ynic hualleuhque yn oncan Teocolhuacân ca nahuintin yn quihualmamaque yn diablo yn itoca Tetzahuitl Huitzillopochtli yn ye quimoteotia Azteca auh yzca yntoca yn omoteneuhque Nahuintin teomamaque yn quihualmamaque Huitzillopochtli ynic ce tlacatl ytoca Quauhcohuatl ynic ome ytoca Apanecatl ynic ey ytoca Tezcacohuacatl ynic nahui ytoca Chimalma yc ye huitze yehualnenemi yn ipan ce tecpatl xihuitl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 137-v. párrafo: 12
Huitzillopochtli ye quin huell otlipan quihuallantiquizque ynic quihualmomamaltique ynic yehuatl oquihualmoteotitiaque yn Azteca Mexitin ypampa yn ynic omeyollohua cequintin huehuetque yn iuh momati yn achto ca quimoneltoquitiaya y nelli Dios cemixquichyhuellitzin yn topampa momiquillitzino auh aço yuhqui acanoço mocamo huel mellahuac momati yn aço tlaneltocaya yniquac huallolinque yn ompa Aztlan auh ca çan in iuh mellahuac momati yeppa tlateotocani ynic motenehua Gentilesme auh ynin huey quahuitl yn inpan poztec yn iuh omito yn tlacpac yn ompa ypehuayan ynin amoxtli ca çan no yehuantin yn tlaaquil yn tlatocal yn Azteca auh in ixquich cahuiti ynin quahuitl ynic achto tlaaquilli yhuân ynic poztequico ontzon xiuhtica ypan matlacpohualxiuhtica ypan chicuexiuhtica Auh amo momati tle ytoca yn quahuitl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 138-r. párrafo: 25
VIII Tochtli xihuitl Nican ypan in huel mellahuac yn ic oncan acico ynic motlallico yn Tiçatepec {Cuitlahuac} yn huehuetque yn Chichimeca yn Eztlapictîn yn Teotenanca yn tlahtohuani hualmochiuhtia ytoca Totoltecatl Tzonpachtli Tlayllotlac teuhctli yehuatl quihualmamatia yn inteouh y Nauhyoteuhctli xipil ypial hualmochiuhtia auh yn icihuauh tlatohuani Totoltecatl Tzonpachtli ytoca Xiuhtoztzin yn cihuapilli tehuan hualla auh yz cate yn i mochintin huallaque yn întahuan yn înteuhc tlahtocahuan hualmochiuhtiaque yn tlaçopipiltîn ynic ce ytoca Tlahuipillatonac ynic ome ytoca Tonacachimal ynic ey ytoca Aopochtli ynic nahui ytoca Quatomahuac ynic macuilli ytoca Totonhuitztli ynic chiquacen ytoca Xipechimalle Ca yehuantin în yn quihualhuicatiaque yn tlahtohuani yn Tlayllotlac Teuhctli yn ipillohuan yn iteuhctlahtocahuan hualmochiuhtiaque auh yn ixquichcauh ynic ompa catca ÿn Teotenanca yn Temimilolco yn Cuixcoc macuilpohualxihuitl on caxtolli ypan ye xihuitl ynic axcân ypan in xihuitl VIII Tochtli ye tlahtocati oncân yn Tiçatepec yn Totoltecatl Tzonpachtli
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 140-r. párrafo: 108
IX Calli xihuitl Nican ypan in ynic acico honcan Chalco atenco yn huehuetque yn Chichimeca yn Totollinpaneca yn Amaquemeque ynin acico yn oncan motlallico Chalco Atenco yehuatl yn tlahtohuani yn Huehueteuhctli Chichimeca teuhctli yhuan ypilhuan omêntin ynic ce ytoca Tliltecatzin ynic ome ytoca Atonaltzin yhuan oc cequintin huehuetque auh ynic ompa huallequaq yn Quinehuayan yn Chicomoztoc ynic tlayahualloque ynic ypan in xihuitl acico ye napohualxiuhtica yhuân onxiuhtica ynic motlallico auh ça niman ypan in IX Calli xihuitl yn momiquiquilli yn tlahtohuani yn Huehueteuhctli yn Chichimeca teuhctli yn tlahtocat yepohual xihuitl ypan chicue xihuitl yn quinhualpachotia yn Amaquemeq auh ça niman yquac motlahtocatlalli yn ipiltzin yn itoca Atonaltzin Chichimeca teuhctli mochiuh oncan yn Chalco Atenco
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 140-v. párrafo: 112
tlahtohuani Colhuacan auh yn omotlahtocatlalli yn Quauhtlix yehuatl quinnexti pani quintlali in Mexica huehuetque Chichimeca
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 140-v. párrafo: 113
I Tochtli xihuitl Nican ypan in yn tlahtohuani Quauhtlix oquimilhui yn Mexica ximocaltican yn oncan Tiçaapan auh yn omocaltique mochi yn ipan ce Tochtli xihuitl auh yn oconchiuhque yn incal Mexica Niman no ceppa oquimilhui yn Quauhtlix yn Mexica ximoteocaltican tamechmacazque yn iyollo yez auh niman oquipehualtique yn inteocal Mexica auh ye tlatlaco quinemiltia yn oquinyollotilique yn înteocal yn ica cuitlatl poxaqua yhuitl quimichme auh yn oquittaque Mexica yn amo qualli yn oquiyollotillique yn inteocal niman oquiquixtique oquimayauhque oquitoque amo yehuatl monequi yn ca huitztli ca yyetl ca acxoyatl yn iyollo yez auh yn iquac yn oquipantlazque
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 142-r. párrafo: 159
VI Tochtli xihuitl Ypan in yn quicauh yn itlahtocayo yn Illacueytl Atlauhtecatl teuhctli yn itech catca yn tlahtocayotl yn ompa Atenco caxtolli omey xihuitl auh yehuatl quimixiptlati quicahuilli yn itlahtocayo yn ipiltzin in teomeca yn itoca Itzquauhtzin Telpochtli çan ya ypân yn chiquacen tochtli xihuitl yn quicuic yn itlahtocayo yn ompa Atenco auh ça no ypan ynic ya ynic motlallito y Tolteca Tzaqualtitlan Tenanco Atlauhtlan ynic ye tlahtocati auh yn Illancueytl ompa ya yn Cohuatlychan
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 142-v. párrafo: 164
Tequanipan tlaca yehuatl quinhualyacan yn Yaopol Tziuhtecatzin Tzonpahuaca teuhctli tlahtohuani hualmochiuhtia ynic motlallico Amaquemecân
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 142-v. párrafo: 167
I Tochtli xihuitl {Ipan in I yn ce Tochtli xihuitl mocetochhuiq Chichimeca Tezcoca ypan Quihnatzin Tlaltecatzin can monetechhuique y moyaotlaque ye yuh cenpohuallonchicome /nahui/ xivitl tlahtocati Quihnatzin } Ypan in yn cequintin huehuetque yn quimachiyotia ynic oncan caxtolli onnahuixiuhtique yn Chapoltepec yn Mexitin Auh ça no ypan in ynic quinyaoyahualloque ynic quinnahualpolloque yn Mexitin yn Chapoltepec ynic nauhcanpa huicoque ynic no yehuatl Huehue Huitzillihuitl oncan cacique quihuicaque Colhuacan ompa quimictique yn iquaquî în mochiuh ye o yuh caxtolxihuitl omey tlatocati in Coxcoxtli yn Colhuacân Auh ynic mocênpohua ynic tlahtocat huehue Huitzillihuitl cenpohualxihuitl onchicome yn ipan in yc mictilloc Colhuacân /auh nimân omiquanique ÿn Mexitîn yn Colhuacan /
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 143-v. párrafo: 195
{Auh çan chitatli yhtic matlac yn quinhuapahuaya ynpilhuan Chichimeca Tetzcuca auh yn quihuapauh Colhuacan ychan yn cihuapilli ytoca Papaloxuchitzin nahuatlacatl yeuatl coçolco qui ¨¨¨yancuican quimachti nahuatlatolli yn tultecatlahtolli yhuan quitilmahti quimaxtlati achtopa auh yn intlatol achtopa catca yn Tetzcuca ca chichimeca tlahtolli popolocaya auh quin yehuatl in achtopa onahuatlato yn Techollalatzin Coxcotzin Auh quin chiuhcnauhxiuhtia yn momiquillico ytatzin Tlaltecatzin Quihnatzin momiquilli }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 143-v. párrafo: 197
II Calli xihuitl Ypan in yn xihuitl ynic Nican pehua nican motenehua yn in tlatolli yn intechcopa ynic acico yn quenin ocallaquico y nican Mexico Tenochtitlan yn huehuetque yn Chichimeca Mexitin ynic tlalmacehuaco nican tenochtli ymancan yn acico huehuetque yn hualteyacanque matlactin ynic ce tlacatl Tenoch yehuatl in hualquauh tlahtotia ynic ome Ahuexotl yniqu ey Xomimitl ynic nahui Ocelopan ynic macuilli Acacitli ynic chiquacen Teçacatetl ynic chicome Quatlecohuatl ynic chicuey Quauhtlequetzqui ynic chiuhcnahui Cocihuatli ynic matlactli Axollohua
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 145-r. párrafo: 200
ca acatepexitl catca yece ca in centlamantin yntoca catcaya Chichimeca auh yz cate yn Chichimeca ca ça pepetlauhtinemia atle y ma nel ce tzotzomatli quimoquentiaya y ma nel cihuatl y manel toquichtin ye ce çan huel yuhqui nacateme yn iuhqui quenin omotlacatilique ca çan iuhquin nemia ma nel ce maxtlatl amoquitlalliaya ca çan huel iuhqui yolcatzitzinti ypan pohuia atle ynyollo catca catle quimatia auh ca yehuantin yn quimittaque ynpan acico ca yehuan yn Tlaxcalteca auh xicmatican yn annotiachcahuan yn annoteyccahuan ca yehuantin yn Tlaxcalteca achitzin quimixtlamachtique quimilhuique yn quenîn nemonhuaz auh nimân yn yehuantin yn Chichimeca achitzin omozcallique nimân oquimoteotique yn tonatiuh ca in ye oc ye nepa yn ayamo huallaci yn Tlaxcalteca ca atle ynteouh catca ca ye onimechilhui catle quimatia auh ynic oquimoteotique yn tonatiuh ca çân yntech omixcuitique yn intemachticahuan yn Tlaxcalteca ca çan yehuan quinmachtique yehica ca çan no yehuantin quimoteotiaya yn tonatiuh auh yehuatl ynic quinepechtequiliaya ynic yxpan mocnomatiaya ynic quimocuitiaya ca yn teouh yn tonatiuh ca yz catqui yn quichihuaya ca yn iquac ytla oquiminque yn aço tototl yn aço tochtli yn aço maçatl y ma nel ytla oc cêntlamantli nimân yehuatl yn mitl ynic oquiminque yn çân ya yuhqui yeço yn quiquixtiliaya auh ca concuia quittitiaya yn tonatiuh ynic oncan quimocuitiaya ca yn teouh ca ytenco yn ocacic yn tle y oquimin auh in yehuantin yn onimechilhui yn Chichimeca ca çan no yuhqui quichihuaya ypampa ca oquinmachtique yn Tlaxcalteca
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 145-v. párrafo: 204
Ytoca yn Axollohua niman ye quimilhuia yn icnihuân ca oniquittato yn Tlalloc ca onechnotz ca quitohua oquimihiyohuilti ca ohuacico yn nopiltzin yn Huitzillopochtli ca nican ychan yez ca yehuatl ontlaçotiz ynic tinemizque yn tlalticpac ca tonehuan auh yn oquimonnonotz yn icnihuan niman ic yaque tlachiyato yn ompa yn quittato yn tenochtli yn oquittaque niman ye tlatlachpana yn itzintla tenochtli ye tlachichihua yn Mexica yc ônmotlallique ye cate yn toltzallan yn acatzallan yn Mexica ca tecococayotica yn onmotlallique choquiztica çan omotlatlamalliaya yn atlan auh yn otlatlachpanque yn otlacuicuique yn itzintla tenochtli oncan contlallique yn tlalmomoz
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 145-v. párrafo: 206
III Tochtli xihuitl Ypan in yn xihuitl yn quitlallique yn tlalmomoz Mexica auh in yehuatl ytoca Xomimitl mahahuiltito yn ompa campa quinamiquito in Colhuacan tlacateccatl quitzitzquiq niman quihualhuicaque yn ocaxitico yn oquihualhuicaque Auh çan yohualtica yn ytic contlallique yn intlalmomoz quiyollotique yn tlacateccatl ytoca Chichilquauhtli yn Colhuacan tlacateccatl ye omito yn ipan xihuitl quitlallique yn intlalmomoz yey tochtli xihuitl {anoço ome tecpatl xiuitl}
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 145-v. párrafo: 207
Auh yn iquac yn ohuacico yn Chichimeca yn Azteca yn Colhuaque yn iquac yn otlachichiuhque yn tenochtli itzintla Auh nimân ye quitohua yn Tenoch yhyoyahue anca yehuatl yn ynic otihualnentlamatiaque ynic otenehuac yn toyollo yn tonacayo
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 145-v. párrafo: 207
Auh yn Quauhtliquetzqui ye quitohua oquimihiyohuilti yn tlacatl ca omaxitico yn Huitzillopochtli ca yehuatl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 145-v. párrafo: 209
Auh yn Xomimitl niman ye quitohua oncan yec in otacico Auh yn Ocellopan niman ye quitohua yn yoyaue anca yehuatl in in ynic otihualnentlamatiaque Auh yn Axollohua ye quitohua yn yoyahue totecuiyoye yn nehuatl ÿn n Axollohua tle yn ye nopan mochihua yn Tenochtitlan Auh yn Ahatl ye quitohua ypalnemohuanie otitechmocnellili ca yehuatl in ynic otinentlamatinenca ynohuian otiyaochihualloque Auh yn Acacitli ye quitohua in yoyahue tloquehenahuaquehe ca yehuatl in ynic nicocha yn n Acacitli yn Chapoltepec yn popoliuhtoc yn notatzin yhuân yn Azcatl Xochtzin yn noteyccaztzin Auh in Tecalle ye quitohua in nehuatl in niTecalle ca yc noyohua yn noyollo ca noconilnamiqui yn ompa Colhuacân yn Contitlan tinauhxiuhtiq Auh yn Tzepanxouh cihuatl nimân ye quitohua totecuiyo tle yn tictoqualtizque Auh yn Acpacuehe cihuatl niman ye quitohua tlacatl totecuiyo anca ye nican yez yn ihiyotl toconmatizque
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 146-r. párrafo: 213
ytoca Calpilcatl ytoca Tolnahuacatl ytoca Matlaomi ytoca Acaten ytoca Tolnex yn itoca yn Apepetz ompa mic yn Apepetzpan motenehua Auh oc cequintin yzcate cihua ytoca Tolxochcihuatl ytoca Atencatzincihuatl ytoca Tequixquipanecatlcihuatl ytoca Quetzalmoyahuatzin yehuatl in y nican mixihuico yn motenehua Mixiuhcan çan no yehuatl yn quitemato yn oncan motenehua Temazcaltitlan auh yn iconeuh ytoca Contzalân oc cequintin quitohua ytoca Cohuatl ycue Auh yn Xiuhxahual niman ye quitohua ma titotlatlamallican auh ye omito yn tlacpac in iquac yn ohuacico yn Chichimeca yn Azteca yn Colhuaque yn iquac yn otlachichiuhque yn tenochtli ytzintla ca çan oc tolxacaltzintli yn inxacal yn oncân mochantique Auh niman yc conpehualtique in ye motlatlamallia yn ipan în omoteneuh yey tochtli xihuitl y nican toltzallan yn acatzallan auh chicue xihuitl yn çan oc motlatlamalliaya auh yn quiyahuallotoque yn tlalhuactli ypan tlaca yn huallachiya ye tlapopotztoque yn atlitic {auh ca} yuhquîn in tzoyac yehuatoc yn quihuallinecui ca mieyequintin ynic micque {yhuan} popoçahuaque auh yhuan miecpa yn quinpehuazquia ahuel quinchihuaya cenca tlapaltique catca yn Mexica
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 149-v. párrafo: 260
VII Calli xihuitl Nican ypan in yn ye yuh onpohual xihuitl onmacuilli cate ÿn nican Tenochtitlan yn Mexica ynic acico Chichimeca Mexitin Colhuaque ypan in yn xihuitl yn mocentlallique mononotzque ynic quitlallique yn intlatocauh auh yehuatl quipepenque quixquetzque yn Acamapichtli tlahtocapilli Colhuacan Auh machitzin nican toconitocan yn iuhqui y catqui yn itlahtocatlacamecayo ynin omotocateneuh ynic ome Acamapichtli yn iuh oc campa tetechpa quiztica yn intech yn Colhuacân tlahtoq yhuan ÿntechcopa yn Mexica auh yehuatl ypampa ynic yehuatl canato
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 150-r. párrafo: 262
Acamapichtli yn quimocihuauhti ytoca Yllancueytl ynin ychpoch yn tlahtohuani Colhuacan yn itoca Xihuitl Temoc auh ca yehuatl yn ipampa ynic occampa tetechpa quiztica ynic ome Acamapichtli ynic ompa canato Colhuacan yn Mexica ynic yehuatl achto yntlahtocauh mochiuh tlahtocaquauhtzonyotl tlahtocanelhuayotl mochihuaco y nican Tenochtitlan yn ipan motlahtocatlalli ye omoteneuh
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 150-r. párrafo: 263
VII Calli xihuitl yehuatl contzinti yn tlahtocayotl Mexico Tenochtitlan ye tlahtocati Auh no yquac yn ipan in xihuitl yn momiquilli yn Oçomatzin Atlauhtecatl Teuhctli tlahtohuani Atlauhtlan Tenanco yn tlahtocat matlac xihuitl auh çan niman ypan in yn xihuitl motlahtocatlalli yn ipiltzin ytoca Huetzin Atlauhtecatl Teuhctli mochiuh yn Atlauhtlan Tenanco
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 151-r. párrafo: 282
I Calli xihuitl Nican ypan in yn momiquillico yn tlahtohuani Tenochtitlan yn Acamapichtli yn tlahtocat cênpohual xihuitl once yn Tenochtitlan auh yn quîncauhtia yn ipilhuan yn quinchiuh ca cempohualli omey yn itlaçopilhuan yn tlahtocapipiltin ynic ce ytoca Quatlecohuatl ynic ome ytoca Yxehuatzin ynic ey ytoca Ometochtzin auh ynin ompa quitlanico yn Tollam ompa tlatocatizquia auh çan ômmomiquillito ynic nahui ynipilhuan yn Acamapichtli ytoca Cuetlachtzin auh no cuel yehuatl in ompa ommotlahtocatlalli yn Tollam auh ompa cihuapilli yn quimocihuauhtitacic ytoca Xillochotzin ynin ychpoch yn itoca Cuetlachihuitl tlahtohuani catca yn ompa Tollam auh yn çatepan yn ompa opiltique Tollam ca ytech oquizque yn Cuetlachtzin Ynic macuilli yn ipilhuan Acamapichtli ytoca Citlalcohuatzin ynic chiquace ytoca Macuextzin ynic chicome ytoca Ytzcohuatzin ynic chicuey ytoca Huehue çaca ynic chiuhcnahui ytoca Tetlepanquetza ynic matlactli ytoca Yaotlantzin ynic XI Yxcuitlantoc
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 151-v. párrafo: 286
VI Acatl xihuitl {ypan in pehuac Yacapichtecatl} Nican ypan in yn ya huitze yn Mexico Tenochtitlan yn cuezcônpiaya yn Amaquemecan quinonotzaco yn tlacateuhctli yn Itzcohuatzin yn iquac yn ayemo tlahtohuani ca çan oc tlahtocapilli y nicân Mexico auh ca yehuatl tlatocati yn Huitzillihuitl yn teomeca yn iuhqui ytoca yn auh ytlan teuhctlatohua yn Quatlecohuatl tlacochcalcati Auh yn yehuantin yn Amaquemeque yn Chalca ca çan oc quinechicohuaya in cintli ytech quipohuaya yn Huitzillihuitl yhuan yn Itzcohuatzin ca yehuatl yn quipiaya yn cuezconpixque eyntin yn cuezconpixque ynic ce tlacatl ytoca Tozmacuex ynic ome ytoca Xoquahue yniqu ey ytoca Tlaltecatl auh ynic quinnonotzaco yn Huitzillihuitl tlahtohuani yhuan yn Quatlecohuatl tlacochcalcatl yhuân yn Itzcohuatzin tlacateuhctli çan quintentlapiquico yn Chalca yn tlahtoque yehuatl yn Huehue Quetzalmaçatzin Chichimeca teuhctli yn Amaquemecân tlahtohuani auh yn yehuatl yn Chalco tlahtohuani ytoca Toteoci teuhctli yn tequachcauhtli yn ompa catca yn Acxotlan yn axcan
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 152-r. párrafo: 287
yn Tociteuhctli yn tequachcuauhtli auh y nehuatl cuix nicân nehuatiaz Ca tihuan yn ticpia yn Chalcayotl ma ça oc no achi nocontoca Auh yn oyaque ÿn tlahtoque auh no niman onyaque onacique yn Mexica yn quinmictizquia yntlahtoq auh ça ontlatlachiyato oyaque yn tlahtoque Chalca aocaque auh yn yehuatl Huehue Quetzalmaçatzin quicauhtehuac yn icihuapil yhuan ytlaçopiltzin ytoca Cohuaçacatzin auh yn ontlatlachiyato yn Mexica niman yc hualmocuepque yn Tenochtitlan quinonoco yn tlahtohuani yn Huitzillihuitzin yhuan Quatlecohuatzin yhuan yn Itzcohuatzin yn oquicacque y nican Mexico tlahtoque yc quintlahtocatlallique yn cuezconpixque auh nimân ya hui quincahuazq yn cuezconpixque quintlallito yn Amaquemecan ce tlacatl Chichimeca teuhctli auh ce tlacatl Teohuateuhctic Auh in yehuatl yn itoca yn Tlaltecatl tequachcauhtic ypatca mochiuh yn Toteoci teuhctli yn tequachcauhtli auh in yehuantin in yn cuezconpixque ca amoma Amaquemeque auh ca ye ompa Tlaelpan tlaca ÿn nitech chiconquiyauhtepetl ca Tlayllotlaque auh in yehuantin cuezconpixque ynic quintentlapiquico yn Chalco tlahtoque cenca yc motlamauhtillique auh yn ixquichtin yn ixtlamati yn achcacauhtin yn tequitlatoque in tiyacahuan yn ompa pipiltin mochi tlacatl ynhuic cetiyac quizqui yn chiquacen Acatl xihuitl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 153-v. párrafo: 291
mononotzque quihtoque ma quicaqui yn totlatol ÿn teuhctli yn Huitzillihuitl yn Quatlecohuatl yhuan yn Tlacateuhctli yn Itzcohuatl ma yc hualmotlalli ma yhuihui ma mitica ma chimaltica yn techitta yn tahuaq yn titepehuaque O yhui n yn quallanque yn Anahuaca yn ipampa yn Chalco tlahtoque auh quicacque yn Huitzillihuitzin yhuan Quatlecohuatzin yhuan yn Itzcohuatzin yn iuh quitohua yn Anahuaca in ye quinyaoyahuallozque in yaoyotica cênca momauhti yn Huitzillihuitzin yn ihuân Quatlecohuatzin yhuan yn Itzcohuatzin quitoque camo ticmati yn queni ynic oyaque yn tlahtoq ca çan otechiztlacahuico maço huillohua ma quimanati yn tlahtoque ma motlalliqui yn ôncan yn inchantzinco auh in yehuantin yn onechiztlacahuico yn tlapalpopol ma quinmictiti yn quexquichtin yn i mochintin yn omotenmacaq ma mochintin quimmictiti ayac mocahuaz auh niman quicaque yn Anahuaca yc moyolcehuique ayocmo quichiuhque yn yaoyotl yn quitohuaya yn quichihuazquia yn îpan Mexica auh niman yc onehuaque in Mexica yn achcacauhtin yn quinmictizque yn cuezconpixque auh yn cacalloc yn quinquatetzotzonaco mochintin yn pipilhuan yn inhuayolq auh in yehuatl yn tlahtohuani yn Toci teuhctli anoto caxitico yn Mexico Tenochtitlan auh quilhui yn tlahtohuani yn Huitzillihuitzin yhuân
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 154-r. párrafo: 292
Auh oncan ce tlacatl catca Mamalhuaçocan ychan ytoca Cohuatzin yn xochipixcauh catca yn Amaquemecan tlahtoque oncan ye quimonnextia yn tlaçopipiltin quihto ca oncate yn tlahtoque yn pilhuan ca nican nemitillo yn Cohuaçacatzin yn itlaçopiltzin yn Chichimeca teuhctli yn Quetzalmaçatzin yhuan y nantzin nican monemitia auh oc ce quinemitia yn Amaquemecan ytocayocan ytztolloytic yn monemitia ytoca Aoquantzin auh niman {quito} yn Huitzillihuitzin yhuan yn Tlacateuhctli yn Itzcohuatzin tla huallano auh canato yn Mexica caxitico in Mexico nimân ye quimitta yn Huitzillihuitzin yhuân yn Quatlecohuatzin yhuân yn Itzcohuatzin quihtoque ca oc cenca piltzintli yn Cohuaçacatzin Auh yn Aoquantzîn ca ye achi yxtlamati ma yehuatl Chichimeca teuhctli auh yn Cohuaçacatzin
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 154-r. párrafo: 293
ma yehuatl teohua teuhctli mochihua auh conmacaque yn Aoquantzin yn tlahtocayotl yn teuhctzontli yhuan yn xihuitzolli conaquique ynin ontlamantli yuhqui corona ypan pohuia yhuan yn ixquich ynic netlahtocatlalliloya yxquich comamacaque auh in yehuatl yn Cohuaçacatzin ca oc cenca piltzintli yn iquac ayamo yehuatl quichichiuhque çan yehuatl quichichiuhque yn cihuapilli yn inantzin yn Cohuaçacatzin ytoca yn cihuapilli Tlacocihuatzin contlallilique yn teuhctzontli yhuan yn xihuitzolli yhuan yn ixquich tlamantli tlahtocayotl conmamaque ÿn cihuapilli auh in yehuatl yn itoca Cohuatzin teuhctli yn Mamalhuaçocan ychan yn xochipixqui no quinahuatique yn Huitzillihuitzin yhuan yn Itzcoatzin quilhuique ynic quinahuatique Cohuatzin momac motepozteco ticcahua tictlallia yn piltzintli yn Cohuaçacatzin oc tiquizcaltiz tichuapahuaz auh ÿn tle ÿn tequitl oc tehuatl tiquitoz tixiptla oc motech ticahua yn teohuateuhcyotl auh yn quenmanian yn oyxtlamatito yn piltzintli ticcahuilliz yn ipetl yn icpal auh yz ca yn cihuapilli timitzmaca ye mocihuauh yuhquin mopiltzin ticchihuaz yn Cohuaçacatzin auh yuh quinnanquilli y nican Mexico Tenochtitlan tlahtoque yn Cohuaçacatzin teuhctli yniuh quichihuaz
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 154-v. párrafo: 293
X Acatl xihuitl Nican ypan in yn motlahtocatlatlallique in Aoquantzîn Chichimeca teuhctli yhuan Cohuaçacatzin macihui y çan oc yehuatl yn inantzin cihuatlahtocamacoc yn Amaquemecan tlahtoque yhuan yc oppa in oncan tlahtocatlalliloc yn Toci teuhctli yn tequachcauhtli tlahtohuani Acxotlan Calnahuac yn otlahtocatlalliloque auh nimân ya huillohua yn quincahuazque yn tlahtoque yn Aoquantzin yhuan
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 155-r. párrafo: 294
yn Huehue Quetzalmaçatzin Chichimeca teuhctli yn Amaquemecan tlahtohuani auh in yehuatl yn Chalco tlahtohuani yn Toci teuhctli tequachcauhtli ca ymomextin yntech peuhtica yn tlatolli ynic nexexelloloc yn Amomollocco auh nimân ye no yehuantin ynpampa yn Aoquantzin yhuan yn Cohuaçacatzin çan no Amaquemecân tlahtoque yqu imontlamanixtîn in yn intechpa yn Amomollocco nexexelloloc auh oncan in yehuatl in yca ynin tlahtolli ynic neci ca huey altepetl huey ciudad catca yn Amaquemecan yn oc ya huecauh yn oc tlani ynic chiquacen tlahtoque catca quipachohuaya quipieya yn ompa altepetl yniquaqui atle ypan mochiuh yn tlahtohuani Ytztlotzin Tlayllotlac teuhctli çan pacticatca yn oncân ytecpan Tzaqualtitlan Tenanco auh ypan in yn xihuitl yn peuh yn ya tepitonahui altepetl Amaquemecan ynic nexexelloloc yn ompa Huitzillac yn Amomollocco quizqui yn matlactli acatl xihuitl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 156-r. párrafo: 305
Auh çâ no ypan in yn IV Tochtli xihuitl y motlahtocatlalli Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli tlahtohuani Tzaqualtitlan Tenanco Amaquemecan ynin ypiltzin yn Itztlotzin Tlayllotlac teuhctli auh yehuatl tlahtocatizquia yn inyacapâ yn itoca Huehue Chimalpahintzin auh çan mocauh ynic mitohua motenehua Huehue Chimalpahintzin Mocauhqui {auh no yquac yn ipan in motlahtocatlalli ÿn Totequixtzin tlahtohuani Opochhuacan Chalco }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 156-v. párrafo: 313
{yn in neltiliztli} Nican ypan in yn miquico yn Huehue Teçoçomoctli tlahtohuani Azcapotzalco yn tlahtocat epohualxihuitl auh quincauhtia yn ipilhuan macuiltin ynic ce ytoca Acolnahuacatl Tzaqualcatl ynin oncan quihuallatocatlalli yn Tlacopan ynic ome ytoca Quaquapitzahuac ynin oncân quihuallatocatlalli yn Tlatillolco ynic yey ytoca Epcohuatzin ynin ompa contlahtocatlalli yn Atlacuihuayan ynic nahui ytoca Maxtlatzin ynin ompa contlahtocatlalli yn Coyohuacan ynic macuilli ychpoch ytoca Ayauhcihuatl ynin /¨¨¨/ conmitlani yn Huitzillihuitl yn Tlahtohuani nican Tenochtitlan yn iqu iz quichihuaco yn tlahtocapilli Chimalpopoca in yehuantin in yn nican omoteneuhque tlahtoque ca oc yehuatl quintlahtocatlallitehuac ÿn omoteneuh yn inttatzin Teçoçomoctli auh çâ niman ipan in yn xihuitl motlahtocatlallico yn Maxtlatzin yn Azcapotzalco ynin cenca tlahuelliloc catca ynic ya Azcapotzalco çan temiccatlapalloto ynic ompa motlahtocatlalli yxiptla mochiuh yn ittatzin omomiquilli ompa onehuac yn Coyohuacan yc ye tlahtocati yn Azcapotzalco
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 158-r. párrafo: 314
yn chinamitl auh niman nic ye quinnotza yn diablo Huitzillopochtli quimilhui macamo xi motequipachocan mochihuaz in tle yn quitlani Maxtlaton auh yn tlalhuic ye oncan n onoc yn chinamitl niman ye quihuillana niman caxitique yn Azcapotzalco caltenco contetecato auh cenca quimotetzanhuique yn Azcapotzalca auh niman ye quitohua yn Maxtlaton aquique in camo tlaca aocmo yazque ma hueynahualtitin auh ynin ma oc oncuicacan xi quimontlauhtitin yn oquichtin ma ymichcue ymichhuipil auh yn cihua ma ymichmaxtli yhuân ymixtilma yhuan xiquimontlamacati amo yuhcciz anoço amo yuhccic yn tamalli yhuân yn molli auh yn atl atle cayotizque auh yn oquinmontlamauhtiq yn oquimontlamacaque yn Mexica yn ye yuhqui niman ye quimilhuia ca quimitalhuia yn tlahtohuani ma oncuicacân yn Mexica auh yn oquicacque Mexica niman ye yc choca auh niman ye noceppa oncan quimilhui yn diablo Huitzillopochtli maca ximotequipachocan tla toncuicacan auh çan oncan conpic yn icuic yn huehuetitlan ynic quimichcuetique auh yn cihua quimichmaxtlatique auh ca yehuatl yc quallan yn cuicatl yn quicuiqueuhque yn Mexica auh macihui yn cuica ca çan ic quicuicaahua yn Maxtlaton coneuhque otech ya maca ychuaya tocue tohuipil hui xa huiao Ypalnemohuani auh yn oyuh quicac yn Maxtlaton yn in yncuic Mexica
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 159-r. párrafo: 316
oncan huel quimixpolloque yn Cuepopan yn Tepaneca yn Azcapotzalca oncan quimonehualtiq in ye quintoca niman ompa quintepehuato yn itocayocan Huizquillocan ompa ye hual monetoltia quitoque totecuiyohuane ma yxquich ma ohuameleltzinquiz o ytzinco ycpatzinco tinenque in tlacatl Totecuiyo auh ynin ma titlacallaquican yn oncan yn ihiyotl ancomomachiltizque ma tontlaquauhtzotzonati ma tontlatetemanati ma toncalquetzati ca ompa toteuhchuacan yez yn Mexico Tenochtitlan yn otonmaxitico yn ti Mexicatl yn ti Tenochcatl auh yn yehuantin yn Tlacopaneca ypan in yn xihuitl yhualmocauhque yn imac Mexicatl ynic tetlan hualcallacque yhuan Colhuaque tetlan hualcallacque yn Mexico ypan in yn xihuitl ya altepetl Azcapotzalco auh çan oc ômpa quauhtla motlallito yn Maxtlaton yhuan yn Azcapotzalca ompa ynpân quiz yn ce tecpatl xihuitl auh yn oc cequintin huehuetque yn iuh quimachiyotia ypan in yn ce Tecpatl xihuitl yn quimictique Mexica yn Maxtlahton tlatohuani Azcapotzalco auh ye ce ayemo mic yquac ca çan yehuatl yn altepetl polliuh yn ipan in xihuitl auh yn o yuh quimonpeuhque yn Azcapotzalca yhuan yn Tlacopaneca auh niman ye quitohua yn Acolhuacan y Cohuatlychan yn cihuapillatohuani yn itoca ¨¨¨ ¨¨¨
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 160-r. párrafo: 317
Momanaco yn yaoyotl yn Tetenco yn ye mamanah onmotecato çacatepec noceppa ommotecato Texcalnepantla o yhuin in quinpeuhque yn Tepaneca yn Coyohuaque ypan in xihuitl polliuh altepetl Coyohuacan auh y no ypan in yn ome calli xihuitl yn quimomamacaque Mexica yn tlalli Azcapotzalco in oqu ic ayamo ompa onyaotlatohuaya Chalco Amaquemecan yn Maxtlaton auh ca ye quin iquac yn oconmat yn oconmomamacaque yn Mexica yn tlalli Azcapotzalco ca yehuatl yc motequipachi ynic ompa yaotlatoto Maxtlaton yn Chalco Amaquemecan auh no ypan in yn xihuitl yn quinpehualtique Xochmilca yaoyotica ÿn Mexica ye teyaochihua
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 160-v. párrafo: 319
yn hualcallacque {Mexico} yn Tetzcoca auh çan yehuatl quichiuh Neçahualcoyotzin ynic pehualloq Tetzcoca auh in ipan xihuitl cenca ye choca yn Maxtlaton niman ic ya yn Tlachco çan moyohualpollo quinhuicac yn teyolloquanime auh yn oya Maxtlaton niman ic hualcallacq yn Tepaneca Coyohuaque yn Mexico quitoq ma tiquinmiltican ma tiquincaltican yn Mexica auh ynic hualcallacque ychcueytl ychhuipilli ychmaxtlatl chalchihuitl çan oc tepi o on teocuitlatl auh yn Maxtlaton yuh quitohua yn huehuetque ompa miquito yn Tlachco ynic aoc can nez y manel ypilhuan yxhuihuan ypampa ca yehuatl concahuilli yn altepetl yn Tepanecayotl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 163-r. párrafo: 335
tlahtohuani Coyohuacan ynic nahui Xillomantzin tlahtohuani Colhuacan ynic chiquacen Tepanquizqui tlahtohuani Tepetenchi Xochmilco ynic chicome Quequecholtzin tlahtohuani Tecpan yn çan ya ompa Xochmilco ynic chicuey Tzompan Teuhctli lahtohuani/ tlahtohuani Cuitlahuac ynic chiuhcnahui Xochitlollinqui ynîn çan no Cuitlahuac tlahtohuani ca ometicatca yn tlahtoque ynic matlactli Quetzaltototzin Mizquic tlahtohuani o ca yehuantin in yn altepetl ypan tlahtoq yn quicaquico yn inteuhctlatol yn Moteuhcçomatzin yhuan Cihuacohuatl Tlacayeleltzin nican quinnahuatique nicân quinmacaque yn intequiuh yn tle yn quichihuazque yn itech monequiz yn inteouh yn Huitzillopochtli auh ca yuhqui hin ynic tequimacoque altepetl ypan tlahtoque auh ca ça no yehuatl {yca} yn Chalco ynic omocnoyttohuaya tlahtoque Mexico auh çan ic quallanque yn Chalco tlahtoque ynic quintequitlalhuito auh ca yehica ypampa ca ayemo ytepehualpan yn Mexicatl Tenochcatl ca çan oc ycohuapan catca auh ca yehuatl in ynic peuh yaoyotl ynic hualmotzauhc Chalco ynin quallantli yaoyotl yc motlalli ca oc yehuatl ytlapehualtil ytlatzintil yn Quateotl tlahtohuani Chalco Tlalmanalco y nehuan yn Toteoci teuhctli Tequachcauhtli tlahtohuani Acxotlan Calnahuac auh yn oyuh peuh yaoyotl Niman ipan in VI Tochtli xihuitl yn momiquilli yn omoteneuh Quateotl tlahtohuani Ytzcahuacan Chalco Tlalmanalco yn tlahtocat
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 163-v. párrafo: 340
XI acatl xihuitl Yn ipan in ic oxihuitl yn ye mayanallo yquac peuhque yn ye tequacocoyo yn ompa Chalco yhuan ynic nohuian yhuan yn tzotzopillo ye tequa yn çan nohuian quauhtla tepetla çacatla yn mihmiquito ÿn telpochtli yn ipochtli ca ça yuhqui yn huehue nacayotl mochiuh ynic xoxollochauh yn innacayo yn telpochtli yn ipochtli catca ca cenca chicahuac yn mayanalloc auh no yquac yn ipan in xihuitl ye noceppa quinyaoyahuallozquia yn Mexica yn Colhuaque yn Huexotlaca yn Quauhnahuaca yn Xochmilca yn Azcapotzalca yn Tepaneca Coyohuaque yuh quitohua tehuan yn Chalca auh ca yehuatl yc oquallanque ynic hualcohuatequitia yn nican Tenochtitlan ynic ye quihualchihua yn ical yn diablo Huitzillopochtli yhuan yn tlahtocacalli in ye quiquetza yc omoxiuhtlatique y ye cianmiqui yc oquichihuazquia yaoyotl yn inpa Mexica auh que ya no oquimolhuique çan yohuatzinco tlaquallizpân
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 165-r. párrafo: 354
y momextin oncan tlahtocatia yn Chalco Atenco auh amo nelli yn momiquillique çan ompa onyaque yn Amaquemecan ynic quintocaque Mexica yn oncân Chalco Atenco Auh ye ytlamian in ÿn matlactli once tecpatl xihuitl yn itech acito yaoyotl yn altepetl yn Amaqmecan yhuan ynic nohuian prouincias Chalco auh ca ye oxicauhca ye opanahuilloca ÿn Mexica yn ômpan Chalco auh ye chocaya y Moteuhcçoma yn ihuan Cihuacohuatl Tlacayeleltzin ya mellaquahuaya ynic ye hualmocuepaya yn Tenochca auh oquimoncahuato yeyntin tlaçopipiltin Mexica oncan yaomicque yn Acolco ynic ce ytoca Tlacahuepan ynic ome ytoca Chahuacue ynic ey ytoca Quetzalquauh ynin micque ynmac yn Chalca auh yntlacamo tecolotl quinnotzani in Mexica ynic ye no mochi cauhque ynic mocuepque ca quimilhui yn tecolotl yn Mexica ca polihuiz yaz yn Chalcayotl auh ca yehuatl ipampa yn in ye no moquichquetzque yn Mexica auh yn ipilhuan yn Quateotl tlahtohuani catca Tlalmanalco ca maltique nicân Mexico hualhuicoque yxpan yn Huehue Moteuhcçoma nican quicihuamacac ya mani yaoyotl Chalco
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 166-r. párrafo: 354
{Yc oppa poliuh yn Chalcatl II ôncexiuhtica auh no ypan în tlacat y Neçahualpilli Tetzcuco yehuatl in moneltiliz } {Ypan in momiquillico yn Ueue Chimalpilli yppan XII Calli ÿn tlahtocat años } yn yahque ompa Huexotzinco auh yn Tenanco omêntin yn tlahtoque yn yaque ompa Huexotzinco Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli yhuan Popocatzîn Atlauhtecatl teuhctli auh yn Tequanipan yn yahqui Huexotzinco ytoca Quetzaltototzin auh yn Panohuayan tlahtohuani ytoca Teuhctlaçocauhcatzîn Tlamaocatl teuhctli auh yn Huehue Aoquantzin Chichimeca teuhctli yhuan yn Cohuaçacatzin Teohuateuhctli yn tlahtocatque onpohualxihuitl oncaxtolli ypan ce xihuitl auh yn Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli yn tlahtocat onpohual xihuitl ypan chicuexihuitl yn Tenanco auh yn Popocatzin Atlauhtecatl teuhctli yn tlahtocat Atlauhtlan cenpohualxihuitl ypan exihuitl auh yn techpeuh Mexico tlahtohuani ytoca Huehue Moteuhcçoma Ylhuicamina auh ytlan tlatzôntequia yn iquac yn itoca Cihuacoatl Tlacayeleltzin auh yn oyuh techpeuh Mexicatl cenpohual xihuitl ypan onxihuitl yn cactimanca yn ayac tlahtocat yn Amaquemecân auh çan yehuantin yeÿntin tlaçopipiltin yn quipieya altepetl ynic ce ytoca Quetzalpoyomatzin ynin ypiltzin yn Huehue Quetzalmaçatzin Chichimeca teuhctli ynic ome ytoca Quauhtlaltzin ynin ypiltzin yn Temiztzin Teohuateuhctli ynic yeyntin ytoca Yaotzitzin ynin ypiltzin Aoquantzin Chichimeca teuhctli ca yuhqui tlahtocapouhticatca auh yn Tzaqualtitlan Tenanco tlahtoque yn quincauhtiaque yn inpilhuan yzca yntoca Xiuhtzin Tlalquicatzin ynin ypiltzin yn Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli ynic ome ytoca Cacamatzin Xocoyotl ynin ypiltzin
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 166-r. párrafo: 356
XIII Tochtli xihuitl Nican ypan in quinpeuhque yn Tepeyacac tlaca oc yehuatl tepeuh yn Huehue Moteuhcçoma Ylhuicamina
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 166-v. párrafo: 358
III Calli xihuitl Nican ypan in mellahuac yn momiquillico yn Huehue Moteuhcçoma Ylhuicamina quitotia yehuatl tlahtocatiz yn Axayaca yn tlahtocat Moteuhcçomatzin cenpohualxihuitl ypan chiuhnauhxihuitl auh çan macuilxihuitl yn imacehualhuan mochiuhq Chalca auh ça niman ye omotlahtocatlalli yn Axayacatzin ynin ypiltzin yn tlahtocapilli Teçoçomoctzin auh ye cuel yxhuiuh yn Itzcohuatzin yn Axayacatzin auh yn oqu ic ayamo motlahtocatlalliaya yn Axayacatzin auh yehuatl quixquetzaya tlahtocatizquia ce ypiltzin yn Huehue Moteuhcçoma ytoca Yquehuac ynic ome quixquetzaya ytoca Machimalle auh yn onmotlahtocatlalli yn Axayacatzin niman no quicocollique oquinamoxque yn intlacallaquil yn Cohuayxtlahuaque
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 166-v. párrafo: 359
yhuan otlanamoxque yn innanhuan yn tecpan cihua otlaquixtique auh yn onezque yc ocholloque yaque yn campa opollihuito yc oquipolloque yn inpillo yn înmahuiço auh yn quinchiuhtehuac yn ipilhuan yn Huehue Moteuhcçomatzin Ylhuicamina chicueyntin çan cen yn oquichtli ye omotocateneuh ytoca Yquehuac inic ome ytoca Chichimeca cihuatl auh yn oc chiquacemin çan moch cihua amo huel momati yn itoca Auh yn ipan in xihuitl yn oquihualma yehuatl Moquihuixtli tlahtohuani Tlatillolco yn onmotlahtocatlalli Axayacatzin yn Tenochtitlan niman quito cuix oquichtli ypan ninocêntlalliz nicmomoyahuaz in Mexicatl yn Tenochcatl auh niman ic ôntenotz yn Moquihuixtli yn Huexotzinco yn Quaochpanco yn Matlatzinco ynic toca necentlalliloc yn Tenochca
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 166-v. párrafo: 360
IV Tochtli xihuitl Nican ypan în polliuhque yn Cuetlaxteca oc ypan yn in peuh yaoyotl yn Huehue Moteuhcçomatzin Ylhuicamina auh yehuatl quitlamico in Axayacatzin auh ça no yquac yn ipan in xihuitl yn tepeuh yn Axayacatzin yn itocayocan Totonacapan Quaxoxouhcan {Ynin nelli ypan }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 166-v. párrafo: 361
V Acatl xihuitl Nican ypan in pehualloque Xochitlan tlaca yehuatl quinpollo yn Axayacatzin Auh ça no ypan in yn xihuitl yn quinpeuh yn Axayacatzin yn Tepeticpac tlaca y Tonalli ymoquetzan tlaca y Maçahuaq in ye motenehua Xiquipilca {Qtzalmamalitzin nican quipalehui yaoc yn Axayacatzin yn Maçahuacan }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 167-v. párrafo: 363
VII Calli xihuitl Nican ypan in ipan yn pehualloque Chiapan tlaca Auh no ypan in yn xihuitl yn iquac polliuhque Tlatillolca {yn in nelli ypân} amo huecauh yn quimonpeuh Axayacatzin ca moquichnenequia yn Moquihuixtli tlahtohuani Tlatilolco ynehuan yn itoca Teconal ÿn tlacamo yehuatl Quaquauhtzin yn ipan tlato ca huel popolihuizquia auh yn oyuh pehualloque Tlatilolca yc no poliuh yn tlahtocayotl auh çan tlaquallizpan quihuallalique yn onpoliuhque ya yquac ÿn quin yacac in tlatoltique Tlatilolca auh in yehuatl Moquihuix y teocalticpac tlecoque yhuan yn itepotzo yquetzalpatzac yn comaquiticaca ycpac yn ical yn intlacatecolouh ÿn quimoteotiaya Tlatillolca yhuân yn itepotzo auh ynic ompa ycpac tlecoque yn inteocal ompan tlecohuayan ynic tlayxnamiquia auh ompa ynpan tlecoque yn Mexica Tenochca ompa quinhualmimilloto quihualmayahuito yn Moquihuixtli yhuan itepotzo auh çan no Tlatillolco ychan ytoca Quetzalhua
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 167-v. párrafo: 365
{Yn ipan VIII Tochtli xihuitl ihcuac ompa Maçahuacan yaoc temac huetzca yn Axayacatzin auh yehuatl quimaquixti in Quetzalmamalitzin tlahtohuani Tihuacan yaoc quiquixtito }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 167-v. párrafo: 367
IX Acatl xihuitl Nican ypan in quinpeuhque Tollocan tlaca Matlatzinca yehuatl tepeuh yn tlahtohuani Axayacatzin yhuan yquac tlallolin cênca totocac miyec yn tepetl xixitin yn huihuiton auh moch papachiuh yn calli {tlallolin}
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 167-v. párrafo: 368
X Tecpatl xihuitl Nican ypan in in polliuhque yn Ocuilteca yhuan Chontalcohuatlan tlaca yehuatl tepeuh yn Axayacatzin auh çan no yquac quinpeuh yn Quauhnahuac tlaca auh no ypan in yn cequintin quitohua yn qualloc tonatiuh Ynin nelli ypan Ocuilteca poliuhque {Ynin nelli ypan poliuhq ÿn Quauhnahuaca }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 167-v. párrafo: 373
Auh çan no yquac quinpeuhque Tochcalco tlaca auh no yquac yn ipan in xihuitl yancuica cuicaco ÿn nican Mexico yn Amaquemeque yehuatl quehuaco yn cihuacuicatl quicuicatico yn Axayacatzîn
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 168-v. párrafo: 375
{Auh quin huel yehuatl quipeualti yn Tiçoçicatzin yn ical Huitzilopochtli ca çan oc centlacol ÿn quichiuh ÿn Tiçocicatzin }
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 168-v. párrafo: 376
ynic matlactli ytoca Yopihuehuetl ynic XI ytoca Coyoltzillin ynic XII ytoca Cecepatic ynic XIII ytoca Teoyohualpachohua auh yn oc macuiltin amo huel momati yn itoca tlahtocapipiltin auh yn oyuh momiquilli Axayacatzin çan niman iquac motlahtocatlalli yn {itiachcauhtzin} /yn ipiltzin/ yn itoca Tiçocicatzin tlahtohuani Tenochtitlan auh yn quitocatehuac tonacayotl yn Axayacatzin ayocmo yehuatl quiqua yn mochiuh Chalco Xocoyoltepec ya yehuatl quiqua /in ipiltzin/ {in itiachcauhtzin} yn Tiçocicatzin
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 168-v. párrafo: 377
III Tochtli xihuitl Ypan in yn cequintin huehuetq quimachiyotia y motlahtocatlalli yn Tiçocicatzin auh no yquac yn ipan in xihuitl yancuica quintequiuhti tlahuillantli yn Chalca yn Tiçocicatzin ompa mohuillan yn Popocatepetl inacaztlan ytocayocan Xochiquiyauhco ynin huelhuey quahuitl yn mohuillan Auh no yquac yn ipan in xihuitl callaliloque ÿn Huexotzinca cenca tlahuelliloque catca oc tehuânme tepeuhque yn Tzapotzan yn Tochpan auh oquitoque tacizque yn Anahuac atle ypan tiquittazque yn quexquich auh oquito yn Tiçocic oquimilhui yn tlahtoque tlaxihualhuian yn antlahtoque ma quenmanian topan yaotlahtoti auh niquitohua y nehuatl ca ninonoz yn tençacatl yn tlalpilloni yn nacochtli
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 169-v. párrafo: 379
V Tecpatl xihuitl Nican ypan in temictique yn Matlatzinca quinmictique ÿn Mexica yn calpixque yhuan cihuatequitque ypampa yn tlacallaquilli auh yquac nican hualcallac yn Chimalteuhctli tlahtohuani Callixtlahuacan nauhxiuhtico yn Mexico auh ça no yehuatl oquihuaque yn onocacito yn imaltepeuh quin yehuatl quitlequechito yn inteocal catca yn Callixtlahuaque auh no yquac ypan in xihuitl tlamato yn Neçahualpilli tlahtohuani Tetzcoco yn Huexotzinco yquac cacic yn itoca Xocoyotl Huehuetzin tlahtocapilli ompa yteyccauh yn Toltecatl teocuitlahuehuetl yn itlahuiz hualmochiuhtia yn Neçahualpilli auh ça no teocuitlahuehuetl yn itlahuiz hualmochiuhtia yn Huehuetzin yn Huexotzinco Auh no ypan in yn xihuitl yn macuilli tecpatl de yn ocallac yn intlahtocatecpanchantzînco yn tlahtoque Reyes Don Fernando yhuan Doña Isabel tlahtoque yn Castilla auh yehuatl yn itoca Don Christoval Colon yn callac tecpan
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 171-r. párrafo: 379
acalli yc quicentlalli quinpapaquilti yn ichan yn quinenemiltiaya acalli auh ynic yehuatl yn queni yc huitz yn aocmo chicahuatihuitz onmomiquilli ça quexquichcauhtica auh yn oqu ic ayamo momiquilliaya ynic cenca quihuellamachtiz yn oquimocallotilli yhuan ynic oquipallehui ynic quicnelli yn oquimomacehui auh yehuatl ynic quimacac amatl yn çan no yehuatl oquichiuh yehica ypampa ca cenca huey no amatini oncan quicuillo yn quenin caca tlalli yhuan yn ipan yn ixquichtlamântli quittac yn huell oquinemilli ynic oquittac ynic yehuatl Don Christoval Colon huel quipaccacelli yehica yn iuh omito omoteneuh ca çan no yuhqui yn itequiuh ynic nemia ynic moyolleuh ynic quilnamic yn quinextiquiuh yancuic tlalli ynic niman mononotzque mixtlatique yn imochtin oc cequintin tlaca huey tlamatinime atitlan yn iuhqui yhuellitilliz Auh ynic oquilnamic yn quitemoz yn intepallehuiliz yn aca ceme tlahtoque Christianos ynic yca yntoca monextiz yn tlalli yâncuic Auh yece ye omito yn iquaqu in huell oqu ipan nemia yn tlahtohuani Don Fernando Rey yn yaoyotl yc manca yn Granada auh yehuatl ypampa ynic mieccampa tetlatlauhtito ynic amo çan nen nemiz quitlatlauhtito yn Portugal tlahtohuani Don Juan Segundo amo quinec auh no quitlatlauhtito yn tlahtohuani
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 172-r. párrafo: 381
Temiztzin ynic ey ytoca Yaotzitzin ypiltzin Huehue Aoquantzin auh yn Tlalmanalco yn tlapiaya yn iuhqui tlahtocapohuia ytoca Xaltemoctzin tlacuillo teuhctli ynic ome ytoca Yaotentzin auh yn tlahtohuani Tiçocicatzin oc yehuatl quilnamic yn tlahtocayotl Chalco quintemo yn tlahtocatepilhuan oc yehuatl quintlallitehuac yn Amaquemecan tlahtoq yn itoca Toyaotzin Chichimeca teuhctli mochiuh yhuan yn itoca Cacamatzin Xocoyotl Teohua teuhctli mochiuh ynin tlahtoq Amaqmecan auh yn Tlalmanalco quintlahtocatlalli ynic ce ytoca Ytzcahuatzin tlatquic Itzcahuacan tlahtohuani ynic ome ytoca Yaotentzin tlahtohuani Opochhuacan auh yn Tepetlyxpan ytoca Quetzaltototzîn auh yn o yuh motlahtocatlallique yn tlahtoq Chalco oc nahuilhuitique yn nican Mexico yn moteuhcçauhque auh niman yc onehuaque yaque oc concauhtiaque yn Tiçocicatzin auh çan imicampa yn onmomiquilli Tiçocicatzin yn tlahtocat Tenochtitlan chiquacen xihuitl auh ye acalco hui yn Chalco tlahtoq yn quihualmatque omomiquilli yn tlahtohuani Tiçocicatzin auh ynin Tiçocicatzin oc no yehuatl quitlatocatlallitehuac yn itoca Huitznecahualtzin tlahtohuani Acxotlan Chalco ynin ypiltzin yn itoca Atlauhtzin Tequachcauhtli auh ye yxhuiuh yn Toteoci teuhctli catca auh ca
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 173-r. párrafo: 384
IX Tecpatl xihuitl Nican ypan in iquac quinpeuhq Tziuhcohuac tlaca yhuan Tetzapotitlan tlaca auh no yquac yn ipan în xihuitl yn huallaque yn quihualhuicaq nahuintin pipiltin yn Chalco Amaquemecan yn quimixpantico yn tlahtohuani Ahuitzotzin ynic yehuatl quinmacaz tlahtocayotl ynic ce ytoca Xiuhtzin Tlatquic ynin ypiltzin yn Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli tlahtohuani catca Tenanco ynic ome ytoca Huehueyotzintli ynin ypiltzin yn Cacamatzin Teohua teuhctli tlahtohuani Amaquemecan auh yn iqu ey amo huel momati yn itoca yehica camo tehuan tlayxquetzalli tlapepentli ca ça tlahantli ca çan yehuantin yn omotocateneuhq omêntin yn tlapepenaltin yn tlayxquetzaltin ce tlahtocatizquia Tlayllotlacan Tenânco ynic ome ompa tlahtocatizquia yn Atlauhtlan Tenanco auh ynic nahui yn ompa huallaque Amaqmecân ytoca Quauhcececuitzin Panohuayan tlahtocatiz Auh yn o yuh quimittac yn Ahuitzotzin niman quinmacac yn tlahtocayotl auh yece
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 173-v. párrafo: 384
ça ce motlalli tlahtohuani yn Tzaqualtitlan Tenanco ytoca Huehue Yotzintli Tlayllotlac teuhctli mochiuh ynin ypiltzin yn Cacamatzin Teohua teuhctli auh yhuan omentin yteuhctlatocahuan ynic mochintin quintlalli Ahuitzotzin ynic ce ytoca Xiuhtzin Tlatquic Tlayllotlac teuhctli ye omito tlacpac ynin ypiltzin yn Quauhtlehuanitzin ynic ome teuhctlato ytoca Atlauhtecatl teuhctli auh ynic ça ce quitlalli Ahuitzotzîn yn tlahtohuani Tenanco yehica ypampa ca çan ic ce altepetl yn Atlauhtlan ça ce tecpacalli quipiaya yn achto yn omentin tlahtoque catca auh yehuatl quipollo yn Ahuitzotzin yn Atlauhtlan tlahtocayotl ynic ça teuhctlato contlalli ompa yhuan Tlayllotlacan ca ça tlanepantla catca yn tlahtohuani Huehue Yotzintli auh ynin Huehue Yotzintli amo no huel yehuatl ynemac yaxca yn tlahtocayotl Tenanco auh ca huel yehuatl yn yaxca ynemac catca yn tlahtocayotl yn Xiuhtzin Tlatquic yn ipiltzin tlahtohuani Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli ca yehuatl tlahtocatizquia yn Tlayllotlacan Tenanco auh ynic yehuatl motlahtocatlalli Huehue Yotzintli ca çan n in tlatlatlauhtiliztica yhuan yn tepopolloliztica yn ittatzin Cacamatzin Teohua teuhctli yn ihuân Toyaotzin Chichimeca teuhctli ynic cênca ye huellitia yn ixpan Ahuitzotzin ca nel achto motlahtocatlallico y nican Tenochtitlan auh
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 174-r. párrafo: 384
no yehica ynic ça ce motlalli tlahtohuani Tzaqualtitlan Tenanco ypampa yn tlacoxeliuh macehualli yn iquac ompa yc tepehuato ÿn Huehue Moteuhcçoma Ylhuicaminatzin yxquich yn yaopan mic auh no yxquich yn quinhuicaq tlahtoque Quauhtlehuanitzin Tlayllotlac teuhctli yhuan Popocatzin Atlauhtecatl teuhctli ynic ompa yaque Huexotzinco auh no yxquich yn campa tepan moyahuac macehualli yn altepetl ipan yaque auh ca ça yuhqui yn altepetepiton yc onmotlalli Tzaqualtitlan Tenanco ynic ca ce tlahtohuani ommotlalli oncan auh yn Panohuayan yehuatl motlahtocatlalli yn itoca Quauhcececuitzin Tlamaocatl teuhctli mochiuh auh ynic motlahtocatlallique ye o yuh nepa exihuitl tlahtocati yn Ahuitzotzin auh no yhuan ye yuh nepa cenpohualxihuitl ypan exihuitl ye yn altepetl yn Chalcayotl yhuan ynic cactimanca yn ayac tlahtocat Tzaqualtitlan Tenanco yhuan Panohuayan auh no yquac chapolqualloc toctli yn Chalco yuhqui yn mixayahuitl anoço yuhqui yn mixtli ynic tetzahuac ynic huia auh yuh mito yuh moma ycpac hualquizque yn Popocatepetl auh yn o yuh quintlahtocatlalli yn Ahuitzotzin yn Chalco tlahtoq yn Huehue Yotzintli Tlayllotlac teuhctli yhuan Quauhcececuitzin Tlamaocatl
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 175-v. párrafo: 392
anoço motlallico yn oncan atenco yn itocayocan Haiti ca ye oncan yn Sancto Domingo yhuan yn çatepan yn oquiximatque yn oc cequi atentli yn quiyahuallotoc auh yc quicauh oncan Don Christoval Colon yn Capitan ytoca Diego de Arana ytlan quincauh cenpohualli oncaxtolli ypan ey yn Españoles ynic quicaquizq oncan tlatolli yhuan yn tle yn motlatitoc yn ipan tlalli auh ynic yehuatl niman mocuep yn ihuan oc cequintin ycnihuan Españoles yhuan matlactin yn macehualtin quinhuicac yhuan cequi yn tle ÿn mochihua yn ipan oncan tlalli yhuan yn inexillo coztic teocuitlatl yn Castilla ynic ompa onacic ypan Viernes ynic caxtolilhuitl mani metztli Março
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 176-v. párrafo: 395
ynic no quinextia ye quezqui xihuitl yn ipan tlalli yn tonatiuh yquiçayanpa auh ynic amo tle onyez yn Pleytos yn nechallanitinemiliztli ynic amo mochallanizque quenmanian yntla monequiz yn intlan yn innepantla yn tlathtoq yn Castilla yhuan Portugal yn ipampa yn tepehualiztli auh quimomellahuili yn çan ya yehuatl ypan Bulla ynic quimoxelhui cemanahuatl ynic ceceyaca cece yehuantin tlahtoq yn intech pouhqui yez yn quipehuazque auh yniqu ipampa in motlanahuatilli ynic çan ye molnamiquiz yc neyolnonotzaliztica mottaz yn ce quaxochtli ynic nipa tlanepântla yn amilpampa tiquitohua {yhuân} ynic tonatiuh ycallaquiampa auh yhuan yn mochi yn ixquich tlalli yhuan yn Provincias {nipa} yn onca tonatiuh ycallaquiyampa ca ytechpouhqui {yez} yn itepehualiz yn itlahtocayo yn icorona yn Castilla yhuân de Leon auh yn ipan onca yn omoteneuh omito yn tlanepantla yn amilpampa ynic tonatiuh yquiçayampa ytech pouhqui yn tlahtocayotl yn Portugal o yuhqui yn ynic quinmoquaxochmaquilli tlahtoque yn Santo Padre yn oc câmpa ynic tepehuazque
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 178-v. párrafo: 396
Españoles caxtolli omey leguas ynic hueca tlalli yn itic Provincia ynitocayocan Cibao yn ômpa conmatia oncan yn coztic teocuitlatl yhuân cenca huehuey ynic onoque macehualtin auh ynic onacic niman yc tlanahuati ynic mochihuaz ce yaocalli quitocayoti Sancto Thomas ynic oncan quicauh onpohualli oncaxtolli yhuan ce tlacatl yn Españoles auh ynic yehuatl no ceppahuatl mocuep çan n inca yn imacehualhuan yn oncan onoque Isabela ynic oncan quimitztacico cequi tlacatl omomiquillique yhuân cenca miyequintin yn mococohua yhuan cenca nentlamattoque moyoltequipachohua yn ipampa yn ixquich yntech monequi ynic tlayhiyohuia yn ittacatl yhuan yn queni cenca monequi ynic tequittihuaz yn ipan ynic motlallia altepetl ciudad yhuân ynic mochihuaz molinos yhuan yn oc cequitlamantli monequi ynic huel mochipa yez altepetl auh cenca monec ynic tequitizque mochintin yn amo tle yc nechallaniliztica yn amo tle yc neyxnamiquînliztica tequitizq auh yc motequipachoque yn pipiltin mahuiztique tlaca yc peuhque in ye quiteyxpanhuia in ye quiteylhuia Don Xr oual Colon Almirante auh ynic motlatlallili quiteneuh ynic quichihuaz yn itla tetlatzacuiltiliztli auh ynic oncan conanq yn quallantli çomalli ynic ye quixnamiqui yn oc cenca yehuatzin Padre Fray Boyl S Benito teopixqui auh yn iqu ac achi omocehuique ynin ynchachallacaya
3 Relacion de Chimalpahin
folio: 180-r. párrafo: 402
Auh yn in tepanahuiliztli yn tepehualiztli auh ca yc yehuatl ypampa yn otetechpouhq ohuillanoq yn ça tepan yn ixquich tlacatl yn aytic tlaca ynic otlacallaquique auh ¨¨¨
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 0
Nican ompehua ontzinti nican mottaz nican nic liuhtoc in cenca cualli in cenca nezcaliltlahtolli in itechpa tlahtohua yn inelhuayo in itepecho in itzintica yn itauhca yn itlahtollo in ipohualloca in huehuenemiliztli motenehua Chronica yn iuh nelhuayotica in yuh tzintitica yn yuh peuhtica huehuetlahtolli in huehuenemiliztenonotzaliztli yn icemihtauhca yn icentlahtollo yn icenpohualoca yn itepecho yn inelhuayo in ipan ceme yn macuiltlayacatl inic macuilcan xeliuhtica tzontecoyotica tlahtocayotica yn tecpilaltepetl ini motenehua Chalchiuhmomozco Amaquemecan Chalco yn oncan ypan yc ontlayacatl yn quitocayotia Tzacualtitlan Tenanco Chiconcohuac yn iuh tzintitica in yuh peuhtica in yuh quihtotiaque in yuh quitlalitehuaque inin huehuetlahtol in ye huecauh onemico in tlaçohuehuetque in tlaahtoque in tlaçotlahtocapipiltin catca yn illque in huehueyntin Teochichimeca catca yhuâ in iz ça tepa onemico in tocihuan in tocolhuâ tonhuan in tomintonhuan in topiptonhuan chichicahuan in yuhqui yn innenonotzal motiuh yn otechcahuilitiaque yn intechcopa iça in tineme axcan cahuipan Ayc polihuiz cahuiz mochipa pialoz ticpiazque yn tepilan in titeixhuihuan in teteyccahuan in titeminnhuan in titepiptonhuan in titechichicahuan n titetentzonhuan in titeyxquamolhuan in titeteyztihuan in titetlapallohuan in titehezçohua in titlayllotlacatepilhuan in ipan otiyolque otitlacatque inic cetlaxillacalyacatl motenehua Tlayllotacan Tecpan y huel oncan catca yhuel oncan omotlahtocatillico yn izquintin in tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque Chichimeca in tlayllotlacatlahtoque in tlayllotlacateteuhctin ynic mihtohua inin tlahtolli Tlayllotlacan Tecpâ pielli auh yehica in ye huecauh ca chicuacen calpoltlaxillacalli macehualli oncatca yn ipanin omoteneuh ce tzontecontlayacatl motenehua Tzacualtitlan Tenenco yhuan ome tlahtocayotl ypan catca oncan ipan inic ome calpoltlaxillacalli motocayotia Atlauhtlan yece yn oncan in catca tlahtocayotl çan tlahtoquilotl mochiuhticatca yn ipan Tenancayotl auh ca yehuatl huel tachcauh catca in tlahtocayotl in ipan catca calpoltlaxillacalyacatl Tlayllotlacan oncan hueycan Tecpan catca ynic oncan huel pielli omochiuh ynin huehuenemiliztlahtolli nican ye motenehuaz yn iuh niman ye onneciz auh yn omoteneuh Atlauhtlan ayc ompa ticuililozque yehica ca nel amo yehuantin yn pialmochiuhtiuh in ye motenehuaz huhuenemiliztlahtolli yhuan nican tocateneuhtoque yn izquintin yn aquique yn cenca huehueyntin oquichtin tiyacahuan yn cenca tlapaltique chicahuaque in tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque in tlaçotlahtocapipiltin in motenehua Teochichimeca Heztlapictin Aztlan tlaca Chicomoztoca quinehuayan tlaca Tzotzôpan tlaca Teotenanca cuixcocca Temimilolca Yhuipaneca Çacanca ca nahuintin in yn ehcoque yn ahcico in tlaltemoco in tlalmecehuaco ynic ontlamantin in huel achtopa tlatzonilpico cococayotica ^y nican Tolteca tzacualtitlan Tenanco in quahuatl ymancan yn chiconcohuatl yyonoyan Auh ye omoteneuh ca macuilcan quiztica macuilcan xeliuhtica macuil tlayacatl ynic tzontecoyotica macuilli tlahtocayotica ynin ce altepetl mochiuhtica yuhqui yn yn catqui y huel achto yc cetlayacatl y huel quiyacatihtica yn iuhqui ymiyahuayocan mochiuhtica altepetl ynic ce tlahtocantli oncan catca huey tecpan ytocayocan ytztlacoçauhcan Chalchiuhmomozco huel oncan in yn achtopa yc quinotzque Totolimpa Amaquemecan auh ynic ontlayacatl yn iuhqui yc occan ymiyahuayocâ mochiuhticatca altepetl ynicc occan tlahtocantli oncâ catca no huey Tecpan catca ye oncan in yn omoteneuh ytocayocan Tolteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Auh ynic Etlayacatl ynic Excan tlahtocantli oncan catca ytocayocan Tecuanipan auh ynic nauhtlayacatl ynic nauhcan tlahtocantli oncan catca ytocayocan Panohuayan auh ynic macuiltlayacatl ynic macuilcan tlahtocantli oncan ytocayocâ tlayllotlacan auh ynin omoteneuh ynic macuilcan quiztica ynic çan cepan catqui inic amo hueca mocauhtoque ynic çan netechantoque in macuiltlayacatl in macuilcan tlahtocayotl ynic macuilcan quiztica xeliuhtica altepetl yn icenmacuilcanixtican ic mocennotza mocentocayotia chalchiuhmomozco Amaquemecan ytenyocan ymachiyocan in totolimpa quauhtlitempa in cepayauhtenco in motenehua xilliquehuac xuchithualco Ayahuithualco yn iztac çolli inmellan yn cohuatl ymomanayan yn ocellome ymnemiyan yn tamoanchan xuchitl icacan yn oncan hecoque ahcico in tepehuaco huel achtopa in ye cuel teyxhuihuan Temintonhuan no nahuintin yn huehueyntin y no cenca tlapaltique chicahuaque y tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque in tlaçotlahtocapipiltin in motenehua Teochichimeca ytztlacoçauhque Tololimpaneca Amaquemeque ynin nahuintin ca huel yehuantin yn achtopa nican tlaltemoco yn tlalmacehuaco yn tlatzonilpico cococayotica yn oncan quitzintico quinelhuayotico quitepechotico quitlalico yn omoteneuh centlayacatl altepetl ytlacoçauhcan chalchiuhmomozco ynic ye no quitocamacaco yca oc centetl yancuic tocaytl ynic quitocayotique Amaquemecan ytemcopa mochiuh yn inteouh catca yn itoca Totollin ye omoteneuh nahuintin in Chichimeca huallaque ce tlahtohuani hualmochiuhtia yhuan Eyntin tlaçotlahtocapipiltin y hualteyacanque yn tiyacacahuan hualmochiuhtiaque yn quitzintico yn quitlallico altepetl ynic ce in tlahtohuani hualmochiuhtia yehuatl in tlacatl Atonaltzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan quitlahtocatlallique quitocayotique chichimeca teuhctli ynic ome ahçico huel ytiachcauhtzin yehuatl yn tlacatl tliltecatzin tlahtocapilli yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan quiteuhctlahtocatlallique chichimeca yaotequihua auh ynic Ey ahçico çâ no ynteyccauhtzin yehuatl yn innepantla hehua in tlacatl ytoca Mapihuatzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan teuhctlahtocatlaliloc cohua yaotequihua auh ynic nahui ahcico huel yntlatzin yehuatl yn tlacatl xuchitzin auh ynin omoteneuhque nahuintin ahcico chichimeca auh ca oc cenca yehuantin no nican huel teneuhticate yn omentin omoteneuhque tlaçotlahtoque yn tlacatl Atonaltzin chichimeca teuhctli yhuan yn tlacatl Tliltecatzin Chi chimeca yaotequihua yn itechpa ynin tlahtocatlacamecayotica ynic quenin huel yehuantin tlahtocaquauhtzonme tlahtocatlacaxinachtin mochihuaco in tlahtocatlacamecayotica yn ipan yc cetlayacatl ytztlacoçauhcayotl yhuan ypan inic macuiltlayacatl yn omoteneuh Tlayllotlacayotl yehica yn oncan in tlahtocanelhuayotl in tlahtocayotl yc peuh motlalli çan oncan hualla çan oncan hualquiz yn itztlacocauhcan y conpehualtico tlahtocayotl yn itoca Temiztzin teohua teuhctli çan oncan yntech hualquiça yn itztlacoçauhcan tlahtoque ynic mihtohua çan ic cectiticate ynin tlahtocatlacamecayotica auh yn omoteneuhque omentin tlahtoque yn Atonaltzin chichimeca teuhctli yhuan Tliltecatzin chimeca yaotequihua ca huel yehuantin yntech hualpeuh hualtzintic yn intlahtocatzintitlizpehualiz in intlahtocatlacatiliz yn intlahtlocatlacamecayo yn iuh tzintitica yn iuh peuhtica in motenehua ingeneraçion yn izquintin in tlaçochichimecateteuhctin in tlaçochichimecatlahtoque yhuan teohuacateteuhctin teohuacatlahtoque motenehua reyesme yhuan tzompâhuacateuhctin tzompahuacatlahtoque// quezquintin yn tlaçochichimecatepilhuan yn omotlahtocatillico ypâ yc cetlayacatl altepetl ytztlacoçauhcan yhuan tlayllotlacan y tzompanhuacan Tecuanipan Auh yn omoteneuh ynic ontlayacatl ypan Tolteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac yn oncan hecoque ahcico Bin ye cuel temintonhuan yn ça no nahuintin y no cenca huehueyntin y no cenca tlapiltique chicahuaque yn amo panahuiliztin in tlaçohuehuetque yn tlaçotlahtoque in tlaçotlahtocapipiltin in ça no motenehua Teochichimeca Tulteca tzacualtitlan Tenâca chiconcohuaca ynin no nahuintin ca huel no yehuantin yn achtopa in çan cenacico çan huel nimâ hualtetocatiaque in no nican tlaltemoco in tlalmacehuaco in tlatzonilpico Cococayotica yn oncan quitzintico quinelhuayotico quitepechotico quitlallico yn omoteneuh yc ontlayacatl altepetl Tulteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Amaquemecan chalco ye omoteneuh no nahuintin in yn chichimeca huallaque omentin yn tlahtoque hualmochiuhtiaque yhuan omentin tlaçotlahtocapipiltin yn ohualteyacanque in tiyacahuan hualmochiuhtiyaque in quitzintico in quitlallico yc ontlayacatl altepetl ynic ce in tlahtohuani tlahtocatachcauh hualmochiuhtia yehuatl in tlacatl Quahuitzatzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan quitlahtocatlallique quitocayotihque tlayllotlac teuhctli ynic ome ahcico tlahtohuani yehuatl in tlacatl huehue ytzquauhtzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan tlahtocatlaliloc Atlauhtecatl teuhctli ynin omoteneuhque omentin huel tlahtoque catca auh ynic e^ytin ahçico çan teuhctlahto yehuatl in tlacatl Quachipaçoltzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan Teuhctlahtocatlaliloc Tlacateuhctli auh ynic nahui ahçico çâ no teuhctlahto yehuatl in tlacatl Teccizmitl ynin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan Teuhctlatocatlaliloc Amilcatl teuhctli auh ynin omoteneuhque nahuintin ahçico Chichimeca auh ca oc cenca yehuantin no nican teneuhticate yn oc no omentin omoteneuhque tlaçotlahtoque in tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli yhuan in tlacatl huehue ytzcuauhtzin Atlauhtecatl teuhctli yn itechpa ynin tlahtocatlacamecayotica ynic quenin huel no yehuantin tlahtocaquauhtzonyome tlahtotlacaxinachtin mochihuaco in tlahtocatlacamecayotica yn ipan yc ontlayacatl tzacualtitlan Tenancayotl chiconcohuac yhuan ycalpoltlaxillacalocmapan motenehua atlauhtlan huel yehuantin intech hualpeuh hualtzintic yn intlahtocatzintilizpehualiz yn intlahtocatlacatiliz yn intlahtocamecayo yn iuh tzintitica yn iuh peuhtica in motenehua ingeneraçion yn izquintin in tlaçotlaylotlacateteuhctin in tlaçotlaylotlacatlahtoque motenehua Reyesme yhuan atlauhtlan Duquesme in tlaçochichimecatepilhuan yn omotlahtocatillico ypan yc ontlayacatl altepetl Tulteca tzacualtitlan Tenenco yhuan ymapan atlauhtlan ynic occan catca tlahtocayotl yn ipan tzacualtitlan Tenancayotl auh yn oc occan ypan calpoltlaxillacalli in motenehuaya tlacatecpan yhuan amilco ye omoteneuhque yn oncan ahçico çan Teuhctlahtoque motenehua Senadoresme yn oncan ocatca atle copilli corona quitlaliaya yn oncan oteuhctlahtoco ynic mihtohua çan teuhctlahtoloyan catca ynic nauhcan tlahtolloyan catca ypan Tenancayotl yhuan ça no cotonico ça no popolihuico ça no tlamico yn intlacamaceyo yn omoteneuhque teuhctlahtoque yn oyeco yn otlahtoco yn ipan omoteneuh occan calpoltlaxillacalli tlacatecpâ yhuan amilco catca oncan cotonico popolihuico yn ipâ XII calli xihuitl años in ihquac techpeuh tichalca in tlacatl huehue Moteuhcçuma ylhuicamina chalchiuhtlatonac Tlahtohuani Mexico Tenuchtitlâ ynehuan yn itlahtoca Teyxtlaticauh yn itlahtocatenanamiccauh catca y huel ytiyachcauh catca in cenca tlapaltic chicahuac yn amo panahuiliztli catca in huey yaotachcauhcatca in tlacatl Tlacaeleltzin cihuacohuatl auh yn omoteneuhque oc omentin tlahtoque in tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli yhuan yn itehuapauhcauh yn itlahtocateyxtlahticauh yn itlahtocatenánamicauh catca tlacatl huehue ytzcuauhtzin Atlauhtecatl teuhctli ca amo can ocotonico amo can opolihuico amo can otlamico yn iuh niman ye onnecitiuh yn itlahtocatlacamecayo ca oncatqui ca yoltica in ye ixquichica ye centzonxihuitl ypan chiuhcnauhxihuitl axcan ynic ompa itech hualpeuhtica y yehuatl tlacatl Totoltecatl Tzompachtli tlaylotlac teuhtli y huel achto intlahtocauh hualmochiuhtia Teotenanca ynic ompa huallhuaque ynchan in oncan motenehua cuixcoc Temimilolco yhuipan Çacanco Teotenanco auh yn omoteneuh tlahtohuani Totoltecatl Tompachtli tlaylotlac teuhctli yehuatl in yttatzin catca yn omoteneuh tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac teuhtli ^y nican hecoc ahcico ^y nican nemico ynic yehuatl nican oquinchihuaco ytech oquizque ytlaquillohuan ytlahtocatlacamecayohuan yn nahuintin ça tepan oquitoquillico tlahtoque in oncan in omotlahtocatilico ^y tlacatl nuchhuetzin yhuan in tlacatl cihuatlahtohuani Xiuhtoztzin yhuan in tlacatl ytztlitzin yhuan in tlacatl Huehue Chimalpahitzin mocauhqui ynin yehuatl tlahtocatizquia tlaylotlacteuhctizquia auh çan quicauhque in tle ynic quicauhque Tenanca ynic oquitocayotique mocauhqui auh ye yehuatl tlahtocatlaliloc yn iteyccauhtzin yn itoca Quauhtlehuanitzin yehuantin in yn otlaylotlacteuhctico yn otlaylotlacatlahtocatico motenehua tlahtocachichimecatepilhuan auh y ye nican ça tepan çan nahintin yn amo ytech quiça yn amo ytlacamecayohuan yn omoteneuh tlacatl tlahtohuani Quahuitza teuhctli yn nican otlahtocatico tlayllotlacan macihui çâ no tel tenanca yece atlauhtlan chaneque ompa tepilhuan yn eyntin yehuatl yn tlacatl huehueyotzintli tlaylotlac teuhctli mochihuaco yhuan in tlacatl Don Thomas de San Martin tlaylotlac teuhctli mochiuhca in tenanco chicoconohuac auh çan chiuhcnauhpohualilhuitl yn ontlahtocatico auh ça tepan ni cuele ompa tlahtocatito yn itztlacoçauhcan ompa Chichimeca teuhctli mochihuato ypampa ynâtzin ynic Eyntin tlahtohuani mochihuaco nicâ tzacualtitlan tenanco yehuatl yn tlacatl Don hernando cortes cihuayllacatzin ytztlacoçauhcan tlahtocatepiltzin quihualpatlato çan quicuilito yn itlahtocayo ^y yn omoteneuh Don Thomas de San martin Quetzalmaçatzin ynic nahuintin tlahtohuani mochihuaco nican tzacualtitlan tenâco yehuatl yn Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui tlaylotlac teuhctli mochihuaco auh y yehuâtin in omoteneuhque Eyntin in tlahtocatico tlaylotlacan macihui yn iuh omoteneuh yn ompa inchan yn ompa Tepilhuan atlauhtlan ca oc cecni quizticate oc no centlamantli tlacamecayotl quipia yn iuh niman ye onnecitiuh tlatzintla tlayxpan yn ipan in huehuetlacamecayoamoxtli auh yehica ypampa amo no yehuatl ytech quiça amo no ytlacamecayohuan yn omoteneuh yn ahçico tlahtohuani huehue ytzcuauhtzin atlauhtecatl teuhctli in quauhtzonyotl mochihuaco tlahtocatlacamecayotica atlauhtlan ypampa yn oquichtlachihualiztica ytlahtocatlacamecayo çan cotonico opolihuico otlamico yn ipan años ytech ynic chicuey tlahtohuani yn itoca Mactzin atlauhtecatl teuhctli auh ynin tlahtohuani yn ihcuac momiquilli macihui yn quincauhtiaca omentin ypilhuan oquichtin ce ytoca catca yxtlilchamapol ynic ome ytoca quetzalpahin catca yn telpopochtin auh ynic aocmo yehuantin in ceme tlahtocatlaliloque ypampa cenca tlahueliloque catca amo tlacanemia Temimictiaya Temihminaya cemihcan yntlahhuitol tetinemia atle ypan teytztinemia auh yehuatl ypampa ynic amo quimonnecque ynic aocmo yehuantin ceme tlahtocatlaliloque yc conmocahuilique in tlahtocayotl o yhui yn yn polihuico yn cotonico yn oquichtica oquichotica ytlahtocatlaquillo yn itlahtocatlacamecayo yn oteneuh tlahtohuani catca huehue Ytzquahtzin atlauhtecatl teuhctli ^y nican hecoc ahcico ^y nican nemico ynic yehuatl in nican oquinchihuaco ytech oquizque ytlaquilihuan ytlahtocatlacamacayohuâ in chicomentin ça tepan oquitoquilico in atlauhtecateteuhctin yn atlauhtecatlahto^q yn oncan in atlauhtlan omotlahtocatilico in tlacatl yllancuetzin ynic ome ytoca ytzcuauhtzin yn tlotli tlatquic y huecontzin yn oçomateuhctli yn huetzin teuhtli niman ic yehuatl yn omoteneuh Mactzin teuhtli yehuantin in yn oatlauhtecateuhctico yn oatlauhtecatlahtocatico motenehua tlahtocachichimecatepilhuan auh yn o yuh momiquilli omoteneuh tlahtohuani Mactzin teuhctli yc niman mictiloque tzonhuiloque yn omoteneuhque omentin ypilhuan yn itoca yxtlilchamapol yhuan ytoca quetzalpahin (auh macihui yn ompa atlauhtlan yntech in yn omoteneuhque tlahtoque ompa yntech hualmoquixtia tlacamecayotica in tlacatl señor don domingo hernandez Ayopochtzin ca amo oquichtechihualiztica ca ça cihuatechihualiztica ynic ompa tetech hualmoquixtia omonello omonepano yn imezco yn intlapallo in itlahtocatlacamacayoc omoteneuh tlahtohuani Quahuitzatzin tlayllotlac teuhctli ynic necoccampa innehuan in tlahtocatlacamecayotitech hualmoquixtia yn omoteneuhzino Don domingo hernandez Ayopochtzin ) Auh yn o yuh momiquilli omoteneuh tlahtohuani Mactzin ataluhtecatl teuhtli yc niman hualmotlahtocatlalli yn ixiptla mochiuh yehuatl yn itoca Popocatzin atlauhtecatl teuhtli yc techiuhcnauhca tlahtohuani mochiuh yn atlauhtlan contzinti oc centlamantli tlahtocatlacamecayotl yehica ynin omoteneuh Popocatzin amo yntech quiça amo quen quinnotzaya yn omoteneuhque achtopa chicueyntin otlahtocatico atlauhtlan ypampa yn omoteneuh Popocatzin atlauhtecatl teuhctli mochiuh ca çan ce tlátlaymetl catca yhuan yn ittatzin ynantzin çan macehualtzitzinti catca yn tatli ytoca catca quiyauhtzin yuh mihtohua çan cocoxcatzintli catca yhuan huel tenancatl huel ompa chane catca ^y quaxochtenco atlauhtlan yn axcan ye motenehua s Miguel ynic huel tlahtocatlaliloc omoteneuh Popocatzin yn ipan iii acatl xihuitl de años çan ipampa ynic hualmacoc yniqu icihuauh mochiuh tlahtocacihuapilli yn iyoca cohuanêtzin ychpochtzin in in tlacatl cohuaçacatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca ompa tlaylotlacan Amaquemecan ynic quihualmacac ^y ychpochtzin çan quittili yn iaxca ytlatqui quipiaya Popocatzin auh yn o yuh quihualmacac ychpotzin cohuaçacatzin ipampa yc niman tlahlocatlaliloc in Popocatzin çan ipampa cihuapilli tlahtocat ynic niman yehuâtin oquichiuhque in cacamatzin ynic Teomeca yn iuhqui intoca omochiuh ^y in ça tepan ompa canaco yn tlayllotlacan Amaquemecan ompa tlahtocatito Teohua teuhctli mochihuato ypampa yn inantzin ompa hualmohuicaca yn iuh niman ye onnecitiuh tlatzintla ynic ye centlamantli ytlacamecayo omoteneuh Popocatzin atlauhtecatl teuhctli yancuican ye no ceppa yehuatl tlahtocaquauhzonyotl omochiuh yn atlauhtlan in ça cemi oquitzacuico otlahtocatico atlauhtlan yece macihui yn iuh mihtohua ^y in çan macehualtzintli catca Popocatzin ca oquinnehnehuilico yn achtopa omoteneuhque chicueyntin otlahtocatico yn iuhqui Duquesme catca yn iuh copilli corona ca quiaya yntzontecompa ca no yuhqui ocaquitia ytzonteconpa yn omoteneuh Popocatzin ynic nelti ca tlahtohuani catca ynic yehuatl ynehuan quipiaya tzacualtitlan tenancayotl in tlahtocatachcauh catca Quauhtlehuanitzin tlaylotlac teuhctli yniqu inehuan yehuantin impan mochihuaco ynic pehualloque chalca yehuantin tepehuaco yn omoteneuh^q in tlacatl huehue Muteuhcçuma ylhuicaminatzin yn inehuan ytiachcauh tlacaeleltzin cihuacohuatl auh yn o yuh tepeuh chalco Mexicatl yc cen ça cemi oncan cotonico oncan polihuico yn atlauhtlan tlahtocayotl aoqu ic ceppa ompa otlahtocatlaliloc ce tlahtohuani yn iuh nepa tlatzintla hualmotlalitihuia tlahtoque auh in yehuantin in omoteneuhque tlahtoque catca yn oc tlateotocanime motenehua gê tilesme catca yn intlahtocatilizpan huel oncatca inhuelitiliz yn inpan ynmacehualhuan ynic oquinpiaco oquinpachoco ynic oquinmamaco oquimitquico yn incuitlapilhuan ymatlapalhuan tzacualtitlan Tenâca chiconcohuaca huel ynmac oncatca miquiliztetlatzontequiliztli ce quauhcalli quipiaya yn oncan teylpiaya huel quittaya mellahuac yehuantin ynic tle ^yn Justicia ^ynpan quichihuaya inmacahualhuan tenanca ynic oteyacanaco otepachoco yn ipan cetlayacatl ymaltepeuh tzacualtitlan tenanco cenca otlacamachoco yhuan otlamamauhtico otlacala//[entre líneas ^q
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 1
qui]lliloque yhuan ocaltiloque oyellimiquilloque otexilliloque otequipanolloque yn ihcuac yehuantin oc moyomahtlahtalhuiaya yn oqu iuh yyoca catca yn ayamo yuh quinhualpehuaya Mexico tlahtoque ye omotocateneuhque auh yhuan nican quezquintin Teneuhtoque yn omoteneuhque ytztlacoçauhcan chichimeca teteuhctin yn chichimeca tlahtoque yhuan in yehuantin in çâ no chichimeca teteuhctin yn ça no chichimeca tlahtoque yn oncan omotlahtocatillico omoteneuh Tecuanipan yn ipan calpoltlaxillacalli huixtoco yhuan in yehuantin yn tlamaocateteuhctin in tlamaocatlahtoque yn oncan omotlahtocatillico ypan nauhtlayacatl Panohuayan No yhuan nican pouhtoc Teneuhtoc in cecenyaca cecenme in tle in xihuitl in ipan motlahtocatlallique No yhuan in tle in ^y xihuitl yn ipan mo miquillique yhuan yn quecizqui xihuitl in motlahtocatillique No yhuan nican tocateneuhtoque yn omoteneuh teuhctlahtoque motenehua Senadoresme catca yn icizquintin yn ipan omoteneuh oc oncalpoltlaxillacalli motenehua Tlacatecpan yhuan amilco ynic cececni oncan oteuhctlahtoco// yn oyeco onemico yn oquimixtlatico yn oquinnanamiquico omoteneuhque omentin in huel yehuantin tlahtoque ynic oquinauhcahuico oquipiaco ye huecauh yn itzinecan Tzacualtitlan tenancayotl auh in ye oncan in omoteneuh occan in tlacatecpan yhuan amilco yn ôcan hualyetihuiya omoteneuhque Teuhctlahtoque ca no yhcuac oncan polihuico in Teuhctlahtoliztli ynic techpeuh tichalca Mexica ynic oncan in huel neci motta ca yn oc ye huecauh yn itzinecan Tzacualtitlan tenancayotl cenca hueycan catca yn axcan ye popolihuiznequi yn ipan in xihuitl de años in ça yuhqui calpoltlaxillacalli yn iuh ypan neztica auh ynin omoteneuh tenancayotl ynitzinecan yn ihcuac hecoque ahcico ca niman yhcuac occan xeliuhque yxtlapanque in tenanca ynic cequintin ompa hualmocauhtiquizque ayotzinco auh ça tepan oncan hualmicuanique in tepopolla Texocpalco ynic no oncan Tenanco mochiuh yn axcan ye motenehua S Juan baptista ynin ce altepetl yc catqui ce gouernador oncan tlapia yhuan oncan moyetzticate Teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque Sto Domingo auh yn oc cequintin tenananca (!) ompa hualmocauhtiaque omoteneuh atenco ayotzinco yn axcan ye ce altepetzintli yc catqui ye motenehua Sancta catalina Martyr yhuan oncan moyetzticate teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque S Augustî yhuan ce alcalde oncan tlapia auh ynin omoteneuh altepetzintli Ayotzinco ompa pouhtica ytech yn altepetl Tepopolla Texocpalco Tenanco ytlatititzal ytlahuillanal ySujecto mochiuhtica auh ynic occan ytlatitizal ytlahuillanal ySujecto mochiuhtica yn omoteneuh altepetl Tenanco Tepopolla Texocpalco yehuatl yn altepetzintli xuchitepec yn axcan ye motenehua Sto Domingo yhuan oncan moyetzticate Teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque yn itlaçopilhuantzitzinhuan omoteneuhtzino totlaçottatzin Sto Domingo yhuan ce gouernador oncan tlapia ynî Xuchitepeca no motenanca ytohua yece amo neltiliztli yehica ypampa ca oc centlamantin oc ce tlacamecayotl quipia ca inhuan pohuan inxeliuhcayohuan in ciudad xuchimilco tlaca achtopa ompa ymacehualhuan catca yn ompa otlapachoco tlahtoque ypan etlayacatl altepetl xuchimilco yn oncan motenehua Tepetenchi yhuan Tecpan yhuan ollac yuh mihtohua ynic nican huallaque yniqu imac motlallico omoteneuh altepetl Tenanco Tepopolla Texocpalco ynic oncâ quinmomacaco yn oncan tlaylotlacateteuhctin yn tlaylotlacatlahtoque yn oncan otlahtocatico yhuan no yehuantin yn ixquichtin in cenca miequintin yn onca hualmocauhtiquizque oncan quinhualcauhtiquiz in tlahtohuani Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli yn tlaçotlahtocapipiltin Teuhctlahtoque moch huehueyntin yn oncan hualmocauhque yn ihcuac yancuica hecoque ahcico auh yehuantin in anoço ye ynpilhuan ymixhuihuan yn oncan quincelique quinmomacehualtihque yn omoteneuhque xuchimilca in axcan ye motenehua xuchitepeca in ye o yuh motemacato intemilticahuan ymelimiccahuan inquaxochpixcahuan quinchiuhque ynic achitzin yntlal quinmacaque Tenanca ynic ompa quintecato ompa cequintin quincahuato yn inquaxochpan tlahtoque Texocpalca yn itocayocan callayoco yhuan quauhtzontzonco yhuan xuchitepec yn oncan axcan omololoque omaltepetlalique auh ynic oncan in omotlalli gouernaçiô ca çan oquintlaócollique oquimocniuhmacaque otehuelitiltihque in Tenanca Tepopolla Texocpalco tlaca ynic ça tepan virreyes oquinmotlachicahuililique yn xuchitepeca yehica in yehuantin xuchitepeca ca amo pilloque amo tlahtocayoque catca auh yn axcan ompa gouernadorti ca çan quauhpipiltin Auh ynic occan xeliuh Yxtlapâ tenancayotl ye oncan in in motenehua tzacualtitlan tenanco chiconcohuac yn axcan ye motenehua Stiago yn oncan hecoco ahcico yn omoteneuh y ye mache huel yehuatl y centlahtocauh catca yn ixquichtin omoteneuh ytoca quahuitzantzin tlaylotlac teuhctli nican achtopa ycpac Amaquemeque tepetl motlallico yn oncan moyetzticate teoyotica oncan motepachilhuia in tlaçoteopixque Sto Domingo auh ynin Tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Amaquemecan ca inxeliuhcayohua inhuanpohuan huel oc no yehuantin Tenanca yn otecauhque nican tzacualtitlan tenanco yn ompa omololoto yn ompa omaltepetlalito omoteneuh quaxochtenco atlauhtlan yn ipan xihuitl de años yn ihcuac omochiuh congregacion auh yn ica teoyotl ytech omopouhque yn altepetl chimalhuacan in çan no yehuantzintzin ompa Teoyotica motlapachilhuia Teopixque Sto Domingo ynic cemeyehuantzintzin ompa atlauhtlan missa quimonmottitilia Tenanca atlauhteca ynic no ce alcalde oncan tlapia yece aocmo mochtin huel Tenâca yn oncan in atlauhtlan omololoco ca cequi ytztlacoçauhque yhuan cequi tlaylotlaque Teohuacâ tlaca quaxochpique yn oncan ohualmololoque yn oncan ohualmopouhque intlan yeppa atlauhteca oncan onoque inic cepan ye tlatenancatilia ahnoço ye tlaatlauhtecatilia o izquican in nauhcan quizticate yn axcan Tenanca chalca No yhuan nican tocateneuhtoq^ yn ixquichtin tlahtocatepilhuan motenehua Principes yhuan in tlahtocateychpochhuan motenehua Princesas yn inpilhuantzitzinhuan yn omoteneuhque in tlaçotlaylotlacateteuhctin in tlaçotlaylotlacatlahtoque yhuan yn atlauhteteuhctin yn atlauhtecatlahtoque yn oc yehuantin tlateotocanime motenehua gentilesma catca No yhuan nican Teneuhtoc ynic onenepaniuh ynic oneneliuh in tlahtocatlacamecayotl in tlahtocaeztli in tlahtocatlapalli ynic nican ypan macuiltlayacatl yn oncan yc macuilcan catca tlahtocayotl ye huecauh yn itztlacoçauhcan Totollimpa Amaquemecan yhuan Tecuanipan yn Panohuayan in tlaylotlacan Teohuacan yn oc tlateotoquilizpan catca yhuan yn axcan ye christianoyopan ynic omotlalli in tlahtocahuayolcayotl cihuatica yn izquicampa yn intlacamecayoc yn omoteneuhque yzquicampa tlaçotlahtoque auh oc cenca yehuantin nican tenehuallo in tzompahuacan Tecuanipan tlahtoque catca çan quezquintin yhuan Ytztlacoçauhcan tlahtoque catca yehica ca ompa yntech yyocampayxti onancaticatqui ytlacamecayo yn omoteneuh tlacatl Señor Don domingo hernandez Ayopochtzin auh yn Panohuayan yhuâ tlaylotlacan teohuacan atle ompa quipia tlahtocatlacamecayotl çan tiquincahua yn ompa tlahtoque catca amo nican tiquintlacamecayotenehua mochintin çan yehuâtin nican tenehuallo yn oneliuh yntlacamecayo mochi nican pouhtoc teneuhtoc ma yc timotlapololti yn ac tehuatl in tichristiano macamo mitztlapololtiz xicmoneltoquiti çan huel ce nelli Dios
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 2
Nican Umpehua ontzinti oc centlamantli çan ye no tenonotzaliztlahtolli ymellahuaca yn intlahtocatlacatiliznelhuayo yn intlahtocatlacamecayo in Teteuhctin in tlahtoque in tlahtocapipiltin y huel nican intlacatyan inchan in Tulteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Amaquemecan yn onemico oyeco otlahtocatico yhuan yn intlacamecayohuan oc cequinquin nemi yn axcan cahuipan nemi pipiltin yn oncan tetechpa hualquizticate Cenca tetech monequi ynic huel momatiz ycuiliuhtiez yehica in tepilhuan in teyxhuihuan in mohuapahua mozcaltia axcan yhuan in quin ya tlacatiquihui yn amo quimatia ytech quittazque quimatizque ytech concuizque conanazque yn iuh catqui tlahtocayeliztli tlahtocatlacamecayotl in campa hualla y huel yehuatl achtopa nican tlahtocaquauhtzonyotl mochihuaco conmatizque in quenî Peuh Tzintic yn imezço in intlapallo yn intlillo in huehuetque tzacualtitlan tenanca yn onemico nican ytlalticpactzinco in tlacatl Totecuiyo Jesuchristo
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 3
Itlatlalil itlatecpan in Don domingo de S Anton Muñon Chimalpain Quauhtlehuanitzin yxhuiuh yn omoteneuh tlacatl Señor Don Domingo Hernandez Ayopochtzin catca umpa ychan yquizcan yolcan yn ipan omoteneuh yc ontlayacatl altepetl Tzacualtitlan tenanco Amaquemecan Prouincia chalco auh maço nellihui yn amo ymacehual ylhuil ycnopil yniqu itequiuhti in quimocuitlahuia yn iteopancaltzin in iSancta Yglesiatzin in cenquizca yxtililoni mahuiztililoni in mocenquizca centlamachtiani in hueytettatzin S Antonio Abbad yn ipan in Tecpilaltepetl hueycan ciudad Mexico Tenuchtitlan yn oncan omohuapauh ytequiuhti ymamal mochuihua ynic quitta quimocuitlahuia yn omoteneuh yTeopancaltzin ySancta yglesiatzin Sancto in ye yxquichica cempohuallonchicuacen xihuitl axcan ypan in ticate xihuitl de Auh ynin huehuetlahtocanemiliztli in huehuetlahtocatenonotzalizamoxtlahtolli nican ye mihtoz ye motenehuaz in ye mopohuaz ca amo çan çaçanilli ca amo çan tlapipictli amo çan tlahtlaquetzalli ynic tlatecpantli ca mochi neltiliztli ca mochi omochiuh ca yuh oquitotehuaque ca yuh oquiteneuhtehuaque yuh otechtlalilitehua^q yn inhuehuetlahtol in huehuetque yllamatque in tlahtoque in pipiltin tzacualtitlan tenanca in tocihuan Tocolhuan in tachtonhuan in tomintonhuâ in topiptonhuan nican onemico yn iuhqui yn innenonotzal mochiuhtiuh yn otechcahuilitiaque ynin altepenenonotzaliztlahtolli yhuan tlahtocatlacamecayonenonotzaliztlahtolli in tliltica tlapaltica ycuiliuhtoc machiyotoc amapan ayc polihuiz ayc ylcahuiz mochipa pieloz auh ca yetlamantli ^y nican ye mihtoz ye motenehuaz in tlaçotlahtocatlacamecayotl in ipan oncatqui yn omoteneuh ynic ontlacayacatl altepetl tzacualtitlan Tenanco chiconcohuac yn ipehuayan yn itzinecan auh oc cenca yehuatl achtopa nican mihtoz motenehuaz oc cenca yehuatl achtopa nican neztica oncan in mottaz mopohuaz yn ipan in yc centetl huehuetlahtocanemilizamoxtenonotzaliztli yn itlahtocatlacamecayotzin yn omoteneuh yehuatzin tlacatl Señor Don domingo hernandez Ayopochtzin motenehua huel oc yehuatl in chichimecatlahtocapilli catca in tzacualtitlan Tenanco chiconcohuac Amaquemecan chalco chane catca yn oquimohuiquilli tt Dios yn ipan yc mani metztli Abril yn ipan xihuitl de años ynic oncan yxquichica ^y caxtolpohualxihuitl ypan Epohuallonchiuhcnahui xihuitl in çan niman amo cana ocoton opoliuh yn itlahtocatlacamecayotzin yn ompa yxquichica ytech hualeuhtica hualpeuhtitica in tlacatl Totoltecatl Tzompachtli tlayllotlac teuhctli y huel achtopa ycentlahtocauh catca yn ixquichtin Tenanca in quinhualyacan in quinhualhuicac yn ompa ye no yc huallehuaque yn oncan miec xihuitl mochantica yn oncan motenehua Teotenanco cuixcoc Temimilolco yhuipan çacanco quin oncan in quihualcuitiquizque in Teocchichimeca ynic otocayotiloque cuixcocca Temimilolca yhuipaneca çacanca auh yn ompa chicomoztoc yc huallehuaque ca çan oqu ixquich yn ompa yntoca hualmochiuhtia heztlapictin chicomoztoca auh yn omoteneuh tlahtohuani Totoltecatl Tzompachtli tlaylotlac teuhctli in tlahtocatachcauh hualmochiuhtia ca huel oc yehuatl ompa ^ytech hualquiztica hualleuhtica yn intlacamecayopan yn imezçopan yn intlapallopan ynic motenehua intzicuehuillo intlapanca yntech hualquiça in yehuantin omentin tlahtoque chichimeca omoteneuh Totoltecatl tzompachtli tlaylotlac teuhctli ynehuan huehue ytzcuauhtzin atlauhtecatl teuhctli in ye yxquichica ompa omoteneuh ynic huallaque ynic acico nican tzacualtitlan Tenanco y huel ye nican ahcico tepiltzin tlahtohuani quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli ca chicontlamanpa ye ixhuiuhtzin yn omoteneuhtzino tlacatl señor Don domingo hernâdez hualtzintli amo pilli catca nican tlacocalecan Tepepan tzacualtitlan Tenanco chane catca O yhui yn in quimotenehuilitia omoteneuhtzino tlacatl Señor don domingo hernandez Ayopochtzin catca auh yn i nantzin catca huehueyotzintli amo yhuan quimotenehuilitiuh yn tle y// Auh ynic omentin omoteneuh huehuetque in quineltilitihui ^y omoteneuh ytlacatiliz huehueyotzintli in camo ypiltzin omoteneuh tlacatl cacamatzin yehuatzin in tlacatl Señor Don Feliciano de la Sumpcion calmaçacatzin catca yn oquimohuiquili tt Dios Ypan xihuitl de años Yz catqui yn itlahtoltzin mochiuhtiuh yuhqui ^y yn oquimihtalhuitia in yehuatzin tlacatl huehueyotzintli tlahtohuani mochiuh in nican tzacualtitlan tenanco tlaylotlacan yn inantzin catca ytoca Yztac xuchitzin ompa tlacat in tlacpan Tepepâ yn itocayocan tentzonpolecan ynahuac ^y in S Martin ymichpoch catca ^y in ceme calpolleque tlaxillacaleque motenehua panhuaque auh in yehuatl omoteneuh ymichpoch yn itoca Ytztac Xuchitzin yn ihcuac ye otztli quimacato quitlauhtito in panhuaque yn omoteneuh tlacatl cacamatzin oqu itelpochtian quiceli ycihuauh mochiuh auh amo huel momati in tle yca ^y tle ypampa yn quimacato yn quitlauhtito pahuaque tle yc quinec in cacamatzin yn omoteneuh cihuatzintli in çan macehualpan motlacatilli amo nel ahço qualli mahuiztic cihuatl catca ahço yehuatl yc quinec yc conan yn cacamatzin ynic quimocihuauhti tle noço quittili yhuan huel quimatqui in cihuatl ye quimaca ca ye otztitihuitz piltontli ye yhtic huitz ahnoço yetihuitz ynic çan quihto cacamatzin yn on piltontli yhtic yetihuitz ma nohuehueyo auh yn o yuh macoc cihuatzintli yc niman quixima ytlan motecan in cacamatzin ynic mihtohua ca ça tlatlapihuilli xinachtica in tlacatl cacamatzin ynic huel quimopiltzintli yn ihcuac tlacatico piltzintli ynic quitocayoti huehueyotl yyacapantzin mochiuh quizcalti quihuapauh hueyyaco auh yn ihcuac tlayllotlacan Amaquemecan canaco yn omoteneuh tlacatl cacamatzin ynic onpa tlahtocatito toehua teuhctli mochihuato ypampa yn inatzin auh yehuatl ytlaytlaniztica mochiuh Mexico yxpan in omoteneuh tlahtohuani Ahuitzotzin ynic nican tzacualtitlan tenanco tlayllotlacan quihualtlahtocatlalli Yn ipiltzin ye omoteneuh huehueyotzintli ynic yehuatl tlaylotlac teuhctli mochiuh ca atlauhtlan yn tlahtocatiquia yn auh çan quicuilico yn in tlahtocayotl Texihxicoliztica in tlacatl Xiuhtzin tlatquic yehuatl oncan in tlahtocatizquia huel yehuatl axcahua catca yehica ca ytlaçopiltzin in catca in tlahtocaTachcauh catca ypan tzacualtitlan tenâcayotl in tlacatl Quauhtlehuanitzin tlaylotlacteuhctli tlahtohuani catca ynipan mantia Chalcayotl auh ça yteuhctlahtocauh mochiuh yn omoteneuh Xiuhtzin tlatquic o yuhqui yn in quimihtlalhuitiuh omoteneuhtzino tlacatl Señor Don feliciano de la Sumpcion calçamatzin auh ça yxquich amo tle yhuan quimotenehuilitia aquin achtopa cotzti aquin yoquichhui catca omoteneuh cihuatl yztac xuchitzin yn icihuauh mochiuh omoteneuh tlacatl cacamatzin auh yn ixquichtin ytlaçopilhuan oquîchiuh yhuan yxhuihuan yccatotonhuan omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli ca onoyehuatico omahuiztico in tlahtocayotica pillotica yn ipan tzacualtitlan Tenancayotl yehica ca oncan in ce ypiltzin otlahtocatico ytoca Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui auh quillmach ynin ychtacaconetl catca amo huel ypiltzin catca in tlahtohuani huehueyotzintli catca auh ca çan no yuh yehuatzin quimihtalhuitiuh yn omoteneuhtzino tlacatl Señor Don Feliciano de la Sumpcion calçacatzin catca yuhqui yn yn oquimihtalhuitia in yehuatzin tlacatl cihuapilli catca Doña Magdalena de S Pedro xiuhcacaltzin yn inantzin catca tlacatl Don Juan Maldonado Mihiçahuitzin tlahtohuani catca ytztlacoçauhcan y huel oqu ichpotzin catca omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli huel yehuatzin ycamapatzinco niccan nechmolhuilitia nehuatl Don Feliciano de la Sumpcion in cihuapillim in yehuatl niuhc Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui amo huel ypiltzin catca in tlacatl tlahtohuani huehueyotzintli yn tottatzin catca yehica y huel tipilhuan tizquintin y huel tiezçohuan Tiuhque yn Timahuiztique Tichipahuaque yn itech tiquiça huehueyotzintli auh yn Don Joseph amo quiquixti amo no techquixti yehica amo chipahuac amo no qualxayaque ca nel amo ypiltzin// in tlahtohuani catca huehueyotzintli yehica yn inantzin catca Don Joseph de castilla hecaxoxouhqui yn itoca catca achtopa yn oc tlateotoquilizpan ynic quinotzaya chimalmantzin auh yn ça tepan ic moquaatequi ytoca mochiuh Doña catalina ychpotzin in catca yn itzcahuatzin tlatquic tahtohuani catca yn itzcahuacan tlalmanalco chalco yn omoteneuh cihuapilli Doña catalina chimalmantzin quitlaxin ychtaca in tlahtohuani huehueyotzintli amo quimomachilti in quimomecatiaya cihuapilli ychtaca callaquia tecpâ oquichtli ytoca quehquetza nican tenanca o yhui yn oncan tlami yn yn itlahtoltzin omoteneuhtzino tlacatl Don Feliciano de la Sumpciô calamçacatzin auh yn iqu iuhqui ^y quimihtalhuitia Doña Magdalena de S Pedro xiuhcacaltzin ca quimotiliaya ypampa ce ynantzin catca ^y auh macihui yn iuh omihto yn yn amo huel ypiltzin catca//hueyotzintli yece ynic cenmochintin Tenanca yhuan Amaquemeque quicenpiltzintique in huehueyotzintli ynic huel tlahtocat Don Josep de castilla hecaxoxouhqui nican Tzacualtitlan Tenanco // O yehuatl in oncan tlami yn yn itlahtollo in quenin nican tzacualtitlan Tenanco yetlamantli oncatqui in tlahtocatlacamecayotl in huel cececcan quiztica auh yn achtopa omoteneuh tlaçotlahtocatlacamecayotl ca huel ompa quihualhuicaque in canin Teotenanco hualehuaque Teochichimeca auh yn oc ontlamantli omoteneuh çan nican tzacualtilan tenanco otzintico opehuaco in tlahtocatlacamecayotl çan ^y tlanequiliztica mochiuh yn oc cequintin tlahtoque ynic quintlahtocatlalique omoteneuhque tlacpac in ye no yancuican quitzintique tlahtocatlacamecayotl yece tel amo oquichtiliztica in quicuique in tlahtocayotl mahuizçotl amo quinnehnehuilizque yn iuh yehuantin achtopa otlahtocatico in motenehuaya tlaçochichimecatepilhuan ynin hueytiacauhchicahualiztica yn iuh yehuantin yxquichtlamantli oquichihuaco ynin chichimecanemiliztica ynin yaooquichtiliztequiuhtica ynic onemico amo quinencuique in tlahtocayotl in mahuizyotl yn ipan in tzacualtitlan Tenancayotl
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 0-r. párrafo: 4
Auh yn ac tehuatl in tamapouhqui yn ticpohuaz ynin altepehuehuenenonotzalizamoxtlacuilolli tzacualtitlan Tenanco ynic huelmoyollomaciz in campa on ic quixti on ic nechico in mochi yn ixquich huehuenemiliztlahtolli yn axcan nican niccentlalia nictecpichohua y ye no ceppa nicyancuilia yn iuh monequi yez auh xicmomachilti ca macuiltetl in huehueamoxtlacuiloli y yehuacauh in tlatlalil huehuetque tlaçotlahtoca pipiltin catca ni can tzacualtitlan tenanco chiconcohuac achtopa nican niquintenehua Eyntin yn oc ynmacehual ymicnopil mochiuh yn oc inpa ahcico yn itlanextzin yn itlahtolneltococatzin tt Jesuchristo y nelli ytlaçopiltzin Dios ynic ce ytoca Don Balthasar Ahuiliçatzin ynic ome ytoca Don Diego hernandez Moxuchintzetzelohuatzin ynic Eytin ytoca Don Francco cuetzpaltzin tlaylotlacteuhctli ynic Eyntin huel ytlaçopilhuantziztin in tlacatl xiuhtzin Tlatquic tlaylotlacteuhctli tlahtocapilli ynin huel oqu itlaçopiltzin catca in omoteneuh tlacpac tlacatl Quauhtlehuanitzin tlaylotlacteuhctli tlahtouhani catca yn ipan mantia chalcayotl auh yn omoteneuhque Eyntin huehuetque tlaçopipiltin y ye christianosme mochiuhtihui ca yehuantin quimopieliaya yn altepehuehuetlahtolli yhuan huehuetlahtocatlacamecayotl yn oc in tlateotoquilizpan in tlacatecolonotzalizpan Texamatlacuilolpan quittaya oncan ypan quipiaya yn inhuehuenenonotzal mochiuhtiuh yn oc nepa inttatzin incoltzintzinhuan tlahtoque quincahuilitiaque auh yn omoteneuh yn altepetexamatlacuilolli yhuan huehuetlahtocatlacamecayotl oquimopielique yn ixquichica oquinmonemiltilico tt Dios tlalticpac oc cenca yehuantin yn omoteneuhque omentin Don diego hernandez Mochintzetzelohuatzin ynin tlahtocapilli yuh mihtohua mespañolchichihuaya yhuan yhcuac momiquilli yn ipan ce calli xihuitl de yhcuac manca yn cocoliztli in toyacacpa quiz eztli ce xihuitl ^y manca yehuatl in yc momiquilli yn omoteneuh Moxochintzetzellohuatzin auh yn ixquich omoteneuh Texamatlacuilloli ^y huehuetlahtocatlacamecayotlacuilloli mochi quimocahuilitia yn itlaçopiltzin omoteneuh tlacpac yn itocatzin Don domingo hernandez Ayopochtzin ynin quimomachtitzino yn amoxpohualiztli yhuan cuecuetziuhcaamatlacuiloliztli ynic yehuatzin cuecuetziuhcatlacuiloltica letratica amoxpan oquimicuilhui oncan ypan oquimopieli ynic ce libro quimochihuili in maca çâ tezcatl oncan techmotlalili auh yn ihcuac omomiquilli omoteneuhtzino Don domingo hernandez ayopochtzin yn omoteneuh altepeamoxtli libro yhuan tlahtocatlacamecayotlaculolli ni cuelle quimopialtilitehuac yehuatl yn imontzin yn itocatzin catca Juan Agustin yxpintzin yn omomiquilli yn oquimohuiquilli tt Dios ypan xihuitl de años Ynin quimomontitzino çan nauhtlamampa ymachtzin catca ynic oncan onitlacatico nehuatl Don domingo de S Anton Muñon chimalpain quauhtlehuanitzin ynic ye no axcan oc ceppa nicyancuilia nicuicuillohua amoxpan ynin mochi huhuetlahtolli ca nel ono nomac huetzico yn amoxtli libro auh yn ipampa quimopialtilitehuac omoteneuh Don domingo hernandez Ayopochtzin yn imontzin omoteneuh Juan Agustin yxpitzin yehica ayamo quimomachiltiaya yn omentin ypilhuan tzintzinhuan oc huel pipiltzinti catca yn ihcuac yn axcan monemiltia notlatzitzinhuan Don diego hernandez yhuan don x^poual de castaneda y ye oppa gouernador mochihua Amaquemecan ca oconmanilique yehuatzintzin mochi yn onicteneuh huehueamatlacuiloli yhuan huehue libro yn inan motenehua Originales yn itech onitlacopin yn onicyancuilli ye quimopielia ca nel ymaxcatzin in huehuetlahtocatlacamecayotl yn itech oniquixti ynin huehuetlahtolli y ye onmottaz auh ynic omentin huehuetque omoteneuhque yehuatzin in tlacatl Don Franco cuetzpaltzin tlaylotlac teuhctli catca ynin no centetl yaltepeamoxtzin quimotlalilitia ahnoço yehuatl quimotlalilitia yn itlaçopiltzin yn itoca catca Don Miguel de S Tiago tetlantoloticatzin ynin yehuatl quimopialiaya yn amoxtli libro çan tepiton yece huel qualli yc tlatecpantli huel qualli yc tenonotza yn itechpa tenancayotl ynic huallaque tenanca auh ynin libro ono nomac huetzinco otechmacatia yehuatl yn ipiltzin omoteneuh Don Miguel de S tiago Tetlantoloticatzin yn itoca catca Don Juan de Sto Domingo omomiquillito Tetzcuco auh ynin libro ynic huel qualli neltitliztlahtolli yn itech tecpantica oncan ytech cequi onicquixti in huehuetlahtolli onicnehnehuilli oniccetilli yn itlahtol tlatecpaltzin yetiuh yehuatzin omoteneuhtzino Don domingo hernandez Ayopochtzin auh ynic eyntin huehuetque yehuatzin in señor Don vicente de la anunciacion nauhtlamampa yteyccauhtzin catca yn omoteneuhtzino Don domingo hernandez Ayopochtzin yn omoteneuhtzino Don vicente de la anunciacion/ Dios] ynin no yehuatl quimopielia centetl yn amoxtli libro achi huey yn ytech tlahtohua tzacualtitlan tenancayotl ynic huallaque tenanca o nomac huetzico yehuatzin ynomatzinco y nocoltzin omoteneuhtzino Don vicente de la anunciacion yn onechmotlaneuhtilica yn omoteneuh libro onicnocuepilili yn itech onicquixti ynic çan niccentetilia axcan huel oc no cenca qualli mochi neltilizhuehuetlahtolli yn itech tecpantoc ynic oc no cenca yehuatl onictocac ytech onicquixti in tlahtolli ynic oniccetilli onicnehnenehuilli yn ontetl amoxtli libros tlacpac omoteneuh^q yn iuh niman ye onmottaz yn ipan in huehue amoxtli
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 1-r. párrafo: 4
Auh ynin omoteneuh huehuetlahtolli yn itech tlaquixtilli tlacopintli amoxtli libro quimopialia omoteneuhtzino Don vicente de la anunciacion ^y nican ye mihtoz ye motenehuaz nicnotlatlanili ypampa nehuatl Don domingo de S Anton Muñon chimalpahin quauhtlehuanitzin nicnolhuili campa oticmoquixtili yn ixquich huehuetlahtolli Tzacualtitlan Tenancayotl nican oticmihcuilhui y huel momatzintica ypampa niquixi mati y momatzin yc timocuecuetziuhcatlacuilhuia yc niman onechmonanquilili oquimihtalhui noxhuiuhtzine xicmomachilti ynin Texamatlacuilloli huehuetlahtocatlacamecayotlacuilolli nican ticmottilia ca nechmocahuililitia y nottatzin catca machcohcoltzin Don Miguel de S tiago teuhcxacantzin catca auh çan huel quinamiqui ynin libro ynic tlatecpantli omoteneuh tlahtocatlacamecayotl ompa ychantzinco niquixtito niccopinato y nomontatzin catca Don Rodrigo de rosas Xohecatzin pilli catca Ytztlacoçauhcâ ytech ce huey libro huecapan ycalcuac manca moch oncan ytech ca ytech ycuiliuhtoc yn ytlahtollo ynic macuiltlayacatl altepetl yn itztlacoçauhcan yn tecuanipan yn Panohuayan yn tlaylotlacan Teohuacan amo noconcopin amo nic quixti auh çan iyoca noconquixti niccopin yn itlahtollo nican centlayacatl altepetl Tzacualtitlan Tenanco auh// yuh niccopin in huehuetlahtolli ça n oc ceppa oncan noconmah yn calcuac amo nel ça n oncan opoliuh ynin huey huehue libro aoc tle neci ahço çan oncan opallan auh çan iyoca noconcopin ynî ytlahtollo nican altepetl tzacualtitlan Tenanco auh çan oncan niccauh yn oc nauhtlayacatl altepetl ytlahtollo auh ynin onicteneuh huey huehue libro huel ymatica ycuecuetziuhcatlacuiloltzin mochiuh yn onicnotenehuili nomonttatzin catca Don Rodrigo de Rojas xohecatzin catca ytlan escriuanotic in Andres de S tiago xochitototzin calli xuchimilco ychan catca nican Jueztico yn ipan altepetl Amaquemecan ypan xihuitl de años yhcuac tlacenquixtilli tlacentlalili yhcuac tlaneltitlili ynin huehue tlahtolli yn ixquich nican ye mihtoz ye motenehuaz ipantzinco yhcuac tlahtocati in tlacatl Señor Don Antonio de Mendoça y huel achto visurrey mochiuhtzinoco Mexico Tenuchtitlan yhuan moch ic nohuiyan Nueva españa ye yuh matlactlonnahui xihuitl motlahtocatilia yn ihcuac ytencopatzinco nican Amaquemecan quihualmihualli omoteneuh Juez Andres de S tiago xochitototzin yhcuac ytlacauhticatca in nican omotenteuh altepetl Amaquemecan mahuaya yn omêtin tlahtoque catca ynic ce yehuatl yn Don Thomas de S Martin quetzalmaçatzin chichimeca teuhctli Tlahtoani catca yn ompa omoteneuh yztlacoçauhcan Totollimpa Amaquemecan yn yhcuac yn ye yuh cempohuallonchicuacen xihuitl tlahtocati çan iteyccauhtzin yn inehuan mahuayan yn itoca Don Juan de Sandoval tecuanxayacatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca tlaillotlacan Amaquemecan yn ihcuac ^y ye yuh cenpohuallonnahui xihuitl tlahtocati in Teohuacan yehuatl pehuaya ^y yn cahuaya ytiachcauhtzin auh ynic nican hualcallac Juez quin yehuatl quinnenotzaltico quin cepan tlacualtico ynic quimicniuhtlaco auh yhuan ynin omoteneuhque omentin tlahtoque catca ca quipopollohuaya yn oc Excampa tlahtocayotl yn oncan catca huel cehcen petlatl ycpalli tlahtocayotica ynic ceccan ye oncan in in tzacualtitlan Tenanco chiconcohuac yhuan Tecuanipan yhuan panohuayan yn iuh quinequia yn iExcanixti yn aocac oncan tlahtocatizquia aocmo connequia ynic oncan ceme tepilhuâ Teyxhuihuanyxquetzalozquia ynic oncan tlahtocatizquia ynic cecenyaca cecenme quipiazque ymaltepeuh yn iuh quinequia omoteneuhque omentin tlahtoque amo çan iyocan oncan y huel yntlahtocatian y huel yyeyampa in tlahtocatizque auh ca çan no yhuan quixtocaya huel quimotechtica yn omoteneuh ompa oc Excampa tlahtocayotl y yeppa huecauh nepa ôcan oncatca huel quipoloca quitecuilica auh ypâapa yehuatl in ynic cenpohualxihuitl in ça cactimanca yn aocac tlahtocat tzacualtitlan Tenâco ça quauhtlahtolloc no yuh tlamanca yzqui xihuitl in tecuanipan yhuan Panohuayan auh yniqu ipampa yn iuh omoteneuh in ça quauhtlahtoloc yn iExcanixti ^y ynic aoaca^q tlahto^q catca in ça cactimanca auh macihui yn iuh omihto ^y in ça quauhtlahtolloc yn iExcanixti miec xihuitl auh yece ye omoteneuh ca huel yExcanixti huel quicuica quimotechtihca yn etlayacatl altepetl yhuan tlahtocayotl ynin ça yçeltin omoteneuhque omentin tlahtoque huel yuh quinequia ça huel yceltin ^y tlacamachozquia yhuan ça ^yceltin yn intecpan tlacenmachozquia y tlatecpanolozquia in tecpanozquia in tequitlacaquizquia yn ixquichtin tlaçopipiltin yn oncan tlahtocatepilhuan tlahtocateyxhuihuan yn ipan omoteneuh Excampa tzacualtitlan Tenanca yhuan Tecuanipan tlaca yhuan Panohuayan tlaca yhuâ in oncan in yzquican macehualtin moch quinmomacehualitiaya ynic cenca hueycococ Teopouhqui Techichinatz Tetoliniliztli yn techquipachohuaya ynic quinnotzaya amo cualtica tlahtolica Auh huel quinchiuhca ynca mocahcayahuaya ynic cequintin cholloca yhuan oc cequîtin yc cen yah^q yc quitlalcehuique yn altepetl Amaquemecan yn tlaçopipiltin yn iuh yehuantin tlayllotlaque Tecalco tlaca quichiuh^q nican tzacualtitlan tenanco pouhque catca auh yhcuac ompa callacque ompa mopouhque yn inxeliuhcayopan mocuepque in tenanco Tepopolla Texocpalco yc cen ompa yahque aoqu ic ohualmocuepque o yuhqui yn yn quichihuaco omoteneuhque omentin tlahtoque catca in omenico ye ypâ chritianoyotl aocac huel ynmac tlahtohuaya ynic cenca otlatollinico yhuan otlamahmauhtico yn imacuilcanixti nican ypan altepetl Amaquemecan Ynic niman oquiteylhuito Mexico yxpantzinco yn omteneuhtzino tlahtohuani Don Antonio de Mendoça visurrey auh yzcate nican Tocateneuhticate y yehuantin yahque Mexico yn quichihuato Pleyto Eyntin pipiltin ynic ce ytoca Don Pablo mocuatlahuitectzin yhuan ymach ytoca Helias de S Juan Tetzauh yllamatzin ynin omentin ce ypiltzin ce yxhuiuh in tlacatl Toyaotzin chichimeca Teuhctli tlahtohuani catca ytztlacoçauhcan ynic Ey ytoca Thoribio quimichcual tecpoyoachcauhtli ynin çan quauhpilli catca yhuan macuiltin teopan tlaca catca ynic ce ytoca Domingo xuarez fiscal catca ynic ome ytoca Pedro cuetzpal ynic Ey ytoca Melchior Ordiz Ynic nahui ytoca Joseph de Sta Maria tzilintoc ynic macuili ytoca Leonardo de S Tiago Moçauhquitta in macuiltin in yehuantin amatlacuilloque capitulos quintlalilique yn imomextin omoteneuhque tlahtoque Don Thomas de San Martin quetzalmaçatzin yhuan yteyccauh Don Juan de Sandoual Tecuanxayacatzin huel quintlalilique quimicuilhuique yn ixquichtlamantli in tle in quichihuaya ynic tlatoliniaya ynic quintlaecoltiaya yn izqui campa macehualtin yhuan yn occequi tlamantli yc tecamocahca yahuaya moch capitulo ypan quintlalilique ynic quimottitilito yn omoteneuh tlahtohuani Don Antonio de Mendoça visurrey yn o yuh quimottili ^y yc niman ypâpa yn nican quihualmihualli yn omteneuh Juez Andres de S Tago xuchitototzin ynic yehuatl tlachiaco moch quitehtemoco yn quenin catqui ynic tomacuilcantian macuitlayacatl altepetl Ama^qmecan yn iuh cacatqui ytlatlahtollo motenehua y tetzonaltepetl yn iuh huel cehcen ahxiliztli titlan ypil catca telchiuh] ticpia yhuan macuilli tlahtocayotl auh tel ynic tlamacuilcantilia tlahtocayotl motenehua teohua teuhcyotl yn ompa catca tlayllotlacan ynin tlahtocayotl amo quihualhuicaque ompa yn campa huallehuaque tlayllotlaque ynic nican motlallico Ama^qmecan amo hualpillotiaque yn imaxiliztica auh ynic ye cecni maltepeyttoticate tlayllotlaque ynic ce tlahtocayotl quipia ca ye quin iz peuh itzintic ypan xihuitl de años auh çan oncan in ytech yn iztlacoçauhcan tlahtocayotl ohualquiz in tlahtocayotl teohua teuhcyotl inic peuh motlalli tlayllotlacn ynin omoteneuh Teohua teuhcyotl in ça tepan cencaquihueyllico quihuecapanoco quimahuizçotico in ihcuac oncan in tlahtocatico tlayllotlacan in cenca chicahuac tlapaltic in huey yaotachcauh catca i huel achtopa yehuatl ytoca mochiuh huehue Cacamatzin teohua teuhctli yehuatl in in quincenyacanaya yaoyotica Tepehualiztica yn izqui altepetl in mocentenehua chalca ynic ompa quiquetzato inquaxoch chalca yn techixco ytztapallapan caltenco yehica ynin omoteneuh huehue cacamatzin yn iuh quinequia acan Mexico yezquia (auh yn iuh conitohua yehuantin huehuetque Mexica Tenuchca yn ihcuac quimonyaochihuaya Cacamatzin oc ompa in chapoltepec yc catca Mexica chichimeca oc yehuatl ypan y huel achto intlahtocauh catca yn itoca huehue huitzilihuitl ynin ça tepan maltic cacique yehuantin yn culhuaque yn ihcuac nauhcampa quinyaoyahualloque mexica yn oncan chapultepec auh yn ihcuac yn o yuh cacique culhuaque yn omoteneuh tlahtohuani huehue huitzilihuitl yc niman ça tepan ompa quihuica^q in culhuaque yn inchan culhuacan ompa quimictito // auh ayac ypiltzin in quicauhtia çan ic cen mixpopolotia auh ynic niman yehuantin Mexica ytencopa yn inteouh catca huitzillopuchtli huallehuaque chapultepec oncan hualmicuanique in culhuacan quin oncan in quitlallico ynic oc yehuatl quinyacanaz in Tenuchtzin oquauhtlahto ynin çan Mexicatl amo pilli cenpohuallonmacuilli xihuitl yn oncan culhuacan quinyacan Mexica yece ynin omoteneuh Tenuchtzin
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 1-r. párrafo: 5
macichui yn amo tlahtohuani catca yece ca yuhqui n quitlahtocapohuaya Mexica quicemittaya çan içel quitlacamatia yn ica tlein quinnahuatiaya ytlapacholhuan Mexica ynic yehuatl oncan culhuacan quihuallehualti ynic yaoyotica quinhualtocaque quinhualyacantia in Mexica quimaxitico yn oncan Tenuchtitlan yc motlallico ynic oncan oc no cenpohualloncaxtolli ypan nauhxihuitl oquinyacanaco yn omoteneuh Tenuchtzin ynic yehuatl ynehuan omoteneuh huehue cacamatzin Teohua teuhctli monamiquia yaoyotica mopehuaya necoccampa in ihcuac ayamo yuh motlahtocatlaliaya in tlacatl Acamipichtli in ye no yehuatl contzintito tlahtocayotl Tenuchtitlan oncan culhuacan quitlanico in Mexica Tenuchca ynic intlahtocauh mochiuh auh ynin omoteneuh tlacatl Acamapichtli in ipan xihuitl de años motlahtocatlalli Tenuchtitlan çâ no ypan y momiquilli tlacatl cacamatzin teohua teuhctli tlahtohuani catca nican tlaylotlacan Ama^qmecan o yehuatl in yn itlahtollo yniqu iuh quinequia acan Mexico Yezquia ynic quimonpehuaya Mexica ach quen mochihuazquia ytlacamo çan quitonallanque Tepaneca yc momiquilli omoteneuh huehue cacamatzin yehica ca nahualli catca ynin huey yn itenyo quicauhtia yn intlan yxquichtin chalca yn iyoquichtiliztica ytla ye oc nemini o yehuatl in yn itenyo ynic macuiltlayacatl yn ipan tlayllotlacayotl ynic yehuatl omoteneuh Juez Andres de S Tiago Xochitototzin mochi quitemoco in macuilcan huehuetlahtocatlacamecayotl yn iuh catqui huel cehcen tlahtocayotl ynic tomacuilcantian ticate auh yn ipampa yn ynic mochi quitemoco yn omotenuh Juez yn huehuealtepenenonotzaliztlahtolli in quenin catqui ynic tomacuilcantian ynic yehuantin nicâ huehuetque tlaçopipiltin catca in necentlaliliztica ihcuac quinemilique quicenquixtihque y huehuetlahtolli yhuan amoxpan quitecpanque camoxyhcuilloque yn iuh cacatqui macuiltlayacatl yniqu ixpan quinextihque huel yuh quittitique y yehuatl omoteneuh Juez huel nel tiliztlahtoltlatecpanpa in quitlachialtihque huehuetque catca ca nel huel iuhque catca yn amo huel yztlacatia teyxpan huel quimellauhcatlatecpanilique in tlahtocatlacamecayotica in tlapalhuehuetlahtocatlacamecayotlacuiloltica ynic tomacuilcantian yn itechpa ynic huel cehcen ahxiliztli hecoliztli ticpia yhuan huel cehcen tlahtocayotl oncan mopia ca y nauhcanme huel ompa nican huallh tocayotiaque in can in chicomoztoc huallehuaque ynic nican huallehua^q ynic nican aahcico ynic hehecoque ^y nauhtlamanixtin huehuetque chichimeca catca ynic çan yehuatl ypan hualhuillohuac yn oc nepa tlatzintla ypehuayâ ypan centlamantli huehuetlahuiquiliztli catca ynic hualhuillohuac quihualmomacatiaque yn intlahuiquiliz yn oc yehuantin impan centlamâtin huhuetque tlahtoque catca auh çâ nimâ ayc cana quicotonque yhuan ayc huel aquin oquinpolhuica in ihquac oc yehuan// moyocatlahtalhuiaya yn ayemo can tetech pohuia ynic nican macuilcan quipiaya tlahtocapetlatl ^y tlahtocaycpalli tlahto^q ca çan mochipa ceceyaca cececni çan intech catca quihualpixtiaque yn ixquichica ihuac momiquiliaya çan quihualmomamacatiaque çan ic hualmotlalitiaque hualmocaupeuhtiaque in tlahtoque yn izquicampa ynic macuilcan catca tlahtocayotl ynic ayc ceppa campa opoliuhque tlahtoque yn ixquichica ynic oncan ypan î xihuitl de años ynic techpehuaco tichalca in tlacatl huehue Moteuhcçuma ylhuicaminatzin tlahtohuani catca Mexico Tenuchtitlan ynic nican Amaquemecan hualcallac Quin yehuatl techpolhuica yn omoteneuh nican n oncatca macuilcâ tlahtocayotl Amaquemecan yhuan yn izquican ynic mocentenehua chalco yn izquican oncâ tlahtocatihuaya yn oc oncan catca altepetl tlacochcalco atenco ihcuac micuani yn axcan ye motenehua tlalmanalco yhuan acxotlan yhuan chimalhuacan nohuiyan quipolloca in tlahtocayotl huel ixquinchica cenpohuallomome xihuitl yn aocac tlahtocat çan ocuauhtlahtolloc nohuiyan ynic cen Chalco auh yn o yuh techpeuh tichalca yn omoteneuh huehue Moteuhcçuma ylhuicaminatzin çan macuilxihuitl in timacehualhuan ticatca ynic niman onmomiquillico ypan xihuitl de años auh çâ niman ipan in yn omoteneuh xihuitl quixquetztia yehuatl yn ixhuiuhtzin oncâ hualmotlahtocatlalli in tlacatl Axayacatzin yc chicuacen in tlahtohuani muchiuh in Tenuchtitlan in tlahtocat matlactlomome xihuitl auh yn ixquichica yn amo noyac tlahtocat ynic macuilcan nican Ama^qmecan yhuan yn izquican omoteneuh ynic cen chalco çan nohuiyan ocuauhtlahtolloc auh yn omomiquillico tlacatl Axayacatzin ypan xihuitl de años auh çan niman ipa// yn omoteneuh xihuitl oncan hualmotlahtocatlalli in tlacatl Tiçocicatzin ynin tlahtocat Tenuchtitlan chicuacen xihuitl auh y no yxquichica yn anoyac tlahtocat ynic macuilcan nican Amaquemecan yhuâ yn izquican omoteneuh yc cen chalco çan ye quauhtlahtolloc auh yn omoteneuh huey tlahtohuani Tiçocicatzin ye ymiquiztempa in quintemo in yehuantin tlaçopipiltin in tlahtocapipiltin yn izquican nican tepilhuan ynic cennohuiyan chalco ynic ye no yehuatl quincuepillico yn inteuhcyo yn intlahtocayo yn inpetl ymicpal chalca in quincuillica in quinpolhica yn incoltzin catca huey tlahtohuani huehue Moteuhcçuma ylhuicaminatzin yn ihcuac techpeuh ticenchalca auh ynic quintemo tlacatl tiçocicatzin ynic quin hualteantla nican yzquican yc cen chalco yn izquintin tlaçotlahtocapipiltin yn inpilhuan ymixhuihuan in tlahtoque catca yn inpan poliuh yn inpan mantia chacayotl auh ca temoloque in campa cequintin motlatihtinemia tlahtocapipiltin yn o yuh temolloque yn o yuh nezque yc niman huicoque in Mexico tenuchtitlan quinnextito yxpan yn omoteneuh huey tlahtohuani Tiçocicatzin auh yn o yuh quimittac yn o yuh yttitiloque tlahtocapipiltin chalca yc niman quincuepilli quinmacac yn intlahtocayo in copilli corona çan oc chicomentin in quihualtlahtocatlalli yn izquican yc cen chalco yn oncan yeppa mopiaya yn achi huehueyxtiticatca tlahtocayotl yn oquinpolhuica yxquichica omoteneuh cempohuallomome xihuitl auh çan oc omentin yn quî hualtlahtocatlalli nican Amaquemecan ynic ce yehuatl in tlacatl Toyaotzin chichimecateuhctli mochiuh in ytztlacoçauhcan ynic ome yehuatl ^y tlacatl Cacametzin ynic teomeca yn iuhqui ^ytoca ^y mochiuh teohua teuhctli mochiuh yn tlayllotlacan auh yn o yuh hualtetlahtocatlalli nican chalco yn omoteneuh huey tlahtohuani tiçocicatzin yc niman momiquilli ypan xihuitl de años auh çâ niman yhcuac yn ipan in omoteneuh xihuitl oncan hualmotlahtocatlalli yn iteyccauh yehuatl in tlacatl yn itoca Ahuitzotzin yc chicuey tlahtohuani mochiuh in Mexico Tenuchtitlan quin yehuatl in quihualcencauh yn izqui altepetl ynic ye cennohuiyan chalco quîhualtlalli tlahtoque yn oncan oc quezquican polihuia yn oc quicauh yn ayemo// quintlallitia tlahtoque yn omoteneuh tlahtohuani Tiçocicatzin auh yn omoteneuh huey tlahtohuani Ahuitzotzin ye quin yehuatl quihualtlahtocatlalli nican tzacualtitlan Tenanco y tlacpac omotocateneuh tlacatl huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli mochiuh ypiltzin in yhuehueyo mochiuh ynic ome ytoca cacamatzin teohua teuhctli yn iuh omihto tlacpac in tlacatl Ahuitzotzin çan cenquinhualtlahtocatlalli yn omoteneuh huehueyotzintli yn itoca Quauhcehcecuitzin tlamaocatl teuhctli mochiuh tlahtohuani Panohuayan in quinhualtlahtocatlalli ypan xihuitl de años auh yn omoteneuh tlahtohuani ahuitzotzin ynic macuilli ça tepan quihualla xilti nican Amaquemecan in quihualtlahtocatlalli ypan xihuitl de años yehuatl in tlacatl Miccacalcatl tlaltetecuintzin chimeca teuhctli mochiuh tlahtohuani Tecuanipan ypampa ynantzin ynic nican tlahtocatico auh yn ittatzin catca yehuatl in tlacatl Tlilpotoncatzin cihuacohuatl tlahtocapilli Mexico tenuchtitlan ynin huel ytlan catca yteyxtlaticauh ytenahnamicauh catca yn omotenuh tlahtohuani Ahuitzotzin ynin Ahuitzotzin yehuatl quihualcetilli in ome tlahtocayotl oncatca nican ypan tzacualtitlan Tenancayotl ytech cetiac yn omoteneuh huehueyotzintli ynic tlayllotlac teuhctli mochiuh auh aocmo quinec yn ahuitzotzin ynic oc ce tlahtohuani ompa motlalizquia atlauhtlan auh ytla quinequini Ahuitzotzin ynic oc ceppa quintlalizquia omentin tlahtoque in nican tzacualtitlan tenanco yn omoteneuh huehueyotzintli ye ompa tlahtocatizquia yn atlauhtlan yehica ca ompa Tepiltzin mochiuh auh ynic macoc yn oncan in Tecpan tlayllotlacan tlahtocayotl ynic tlayllotlac teuhctli mochiuh ca çan texihxicoliztica teca necahcayahualiztica yehuatl quichiuh ypan tlahto yn ittatzin omoteneuh cacamatzin teohua teuhctli yn ompa ye tlahtocatia ompa canaco yn tlayllotlacan Amaqêmecan Teohuacan auh yn oncan in omoteneuh tlayllotlacan Tenanco auh ca huel yehuatl oncan nemaque in tlahtocayotica y tlacpac ye cecni omoteneuh yn itoca xiuhtzin tlatquicatzin yehuatl tlahtohuani tlayllotlac teuhctli mochihuazquia auh yehica ce yehuatl huel oncan in Tepiltzin ytlaçopiltzin catca yn omoteneuh tlacatl Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli tlahtohuani catca yn oncan in omoteneuh Tecpan tlayllotlacan yn ipan mantia ynic poliuh chalcayotl yn ihcuac omoteneuh techpeuh Mexicatl auh macihui yn iuh mihtohua yn techpeuh Mexicatl in tichalca yece in ça cemi yhcuac tlamico yaoyotl ayac maltic ayac ceme quimacique yn izquintin nican tlahtocatia ynic cen ypan chalcayotl auh ca çan mochintin mohuicaque quitlalcahuique yn imaltepeuh yn oncan tlahtocatia yn ihcuac oquittaque ye incallacallaqui Mexica yc quihualcenmatque yn amo huel ynmac motlaçazque Mexico tlahtoque ynic çan mohuicaque tlahtoque chalca huexotzinco tetlan mocallaquito yuh mihtohua yn ompa ya achto celiloque yn amaquemecan tlahtoque Auh tlalmanalco yhuan chimalhuacan tlahtoque ça tepan in callaquillotique ynic celiloque huexotzinco auh ça ynpilhuan in quincauhtiaque nican yzquican chalco ynic yehuantin ça tepan otlapiltillique auh yn omoteneuh tlahtohuani Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli catca yn ihcuac // mohuicac huexotzinco ynic mihtohua panhuetz auh ca çan omentin ^y nican tzacualtitlan tenanco quincauhtia ytlaçopilhuantzintzin ynic ce ya yehuatl yn omoteneuh yn itoca xiuhtzin tlatquic Teuhctli çan icentepiltzin catca yn oquichtli ynic huel yehuatl ytech pouhticatca tlahtocayotl yn oncan in omoteneuh tecpan tlayllotlacan ca huel oncan in tlaxillacalyacatl yhuan huel achto oncan tlahtolloyan catca yuh cacicama yn omoteneuh Ahuitzotzin tlahtohuani catca Tenuchtitlan ypampa yn amo huel quipollo yn oncan in tlahtocayotl auh ynic omentin ypilhuantzintzin quincauhtia omoteneuh tlahtohuani Quauhtlehuanitzin tlayllotlac teuhctli cihuatzintli ytoca Teoxutzin ynin ycihuan mochiuh yn omoteneuh ynic o// ytoca cacamatzin teohua teuhctli ynic yehuâtin quichihuaque oncan motlacatilli in tlacatl Don Alonso gregorio Quauhtlehuanitzin tlacochcalcatl teuhctli ynin no ce ypiltzin quichiuhtia yehuatzin yn tlacatl Don feliciano de la Ssumpcion calmaçacatzin ye tlacpac omotenehu in
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 1-r. párrafo: 6
Auh macihui yn omoteneuh yn oc ce tlahtocayotl ompa catca yn Atlauhtlan camo cenca hueycan ca çan itoquillo mochiuhticatca y tlayllotlacan tlahtocayotl huell oncan in hueycan tlahtolloyan catca ynic tzacualtitlan tenanco auh ynic çan itoquillo mochiuhticatca yn achi huey tlahtocayotl catca tlayllotlacan yn atlauhtlan ynic amo cenca huey catca yn ompa tlahtocayotl ypampa yn quipollo yuh cacicama yn omoteneuh huey tlahtohuani Ahuitzotzin aocac tahtohuani oncan quihualtlalli yn atlauhtlan Oyhui yn ynic hueycan catca oncan omoteneuh tlayllotlacan ynic huel oncan in yehuatl omoteneuh tlacatl xiuhtzin tlatquicatzin teuhctli ytech pohuia yyaxca catca yn oncan in tlahtocayotl tlayllotlacan catca yn quicuillique çan texihxicoliztica // Auh amo yehuantin intechpohuia yn omoteneuhque Atlauhtlan tepilhuan pipiltin amo yehuantin ymaxca catca in tlahtocayotl tlayllotlacan auh yehica ypampa ca yuh huallaque yuh huallotlatocatiaque yn oc ye nepa ye huecauh yn ihquac ayemo yuh techpehuaya Mexicatl ca amo huel quimocuiliaya amo no huel quimopatiliaya yn inpetl ymicpal yn îtlahtocayo ca çan huel nononqua catca çan huel yyeyeyan momatticatca auh ynic nican quipiaya altepetl cetlayacatl barrio principal Tzacualtitlan Tenancayotl ca concahuiticatca in tlahtoque yhuan ymomextin quitzontequia yn ipan tle y Justicia quichihuaya achtopa quicaquia in tlahtohuani tlayllotlacan in tle y// innetequipachol oncatca tzacualtitlan Tenanca auh ça tepan quicaquia çan contenotzallania in atlauhtlan tlahtohuani çan hualhuia oncan in tecpan tlayllotlacan yn ichan tlahtocatachcauh catca oncan quicaquiltiaya in tle y innetequipachol tenanca oncan quimocepanyeyecalhuiaya ynic ynehuan quitzontequizque auh no oncan quinhualnahnamiquia yn teyxtlatiliztica in consejotica yn oc omentin omoteneuhque tlacpac teuhctlahtoque in tlacatecpan Tlacateuhtli yhuan amilco tlacatehcutli quinuahcahuiaya ynic tle yn Justicia quichihuaya ypan tzacualtitlan tenancayotl ynic qualli yectli yc otlamaniltico yuhqui n çan ce yyollo catca ynic ayc omixnamiquico ahnoço omoyaochiuh^q çan cemihcac tlamatca catca in tlahtoque yhuan inmacehualhuan O yuhqui yn in tlamanca yn iuh niman ye onnecitiuh tlayxpan yn ipan in huehuenemilizamoxtli chronica
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 1-r. párrafo: 7
Auh macihui in yehuatl omoteneuh tlacatl huehueyotzintli yn oncan in omoteneuh tlahtocatico tlayllotlacan yece ca yuh quihtotihui yn ixquichtin huehuetque tlaçopipiltin ocatca ca ynic nican tzacualtitlan tenanco tlayllotlacan quihualtlahtocatlalli Huehueyotl yn Ahutzotzin Mexico Tenuchtitlan tlahtohuani catca ca çan tlanepantla quihuallali ynic necoccampa quipiaya tlahtocayotl nican ypan tlaxillacalyacatl tlayllotlacan yhuan ypan ynic ontlaxillacalyacatl atlauhtlan yece huel oc cenca nican tlayllotlacan yn tlahtocatico huehueyotzintli ynic tlayllotlac teuhctli mochiuh oncan in cetiac in tlahtocayotl tzacualtitlan tenanco ypan in tlahtocayotl atlauhtlan yn omoteneuh tlahtohuani Ahuitzotzin yece omentin Teuhctlahtoque ytlan quihuallalli in huehueyotl ynic amo quimocemaxcatiz omoteneuh occan tlahtocayotl yhuan ynic amo no niman quicenpoloz yn iuh nepa tlatzintla hualyetia tlahtocayotl yyocanixtli oncan quihuallali teuhctlahtoque in tlahtozque in quinahnamiquizque in teyxtlatiliztica in tlahtohuani yehuatl ypampa yn ynic mihtohua çan tlanepantla catca in Huehueyotzintli yn itlahtocatilizpan ynic ce Teuhctlahto ytlan quihuallali yn oncan in tlayllotlacan yn ahuitzotzin yehuatl yn omoteneuh y huel oncan in Tepiltzin xiuhtzin tlatquicatzin ça teuhctlahto tlayllotlac Teuhctli quihualchiuh auh ca huel yehuatl in nican tlahtocatizquia huicoca in Mexico auh ynic ome Teuhctlahto quihuallali tlahtohuani Ahutzotzin ompa yn atlauhtlan yehuatl quihuallali yn itoca Tetlatzin atlauhtecatl teuhctli quihualchiuh ynin yuhqui yn ompa tlahtocapouhticatca/ lauhtlan auh ynin omêtin omoteneuhque Teuhctlahtoque ca ymomextin mochipa quintemachiticatca quinahnamicticatca yn omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli amo tle huel quichihuaya amo huel mixcahuiya in tle yn quitzontequia Justiciatica intlacamo ymeyxtin quicepanhuiaya quecahuiaya tlatzontequia ynic qualli yectli otlamanitico
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 8
auh yn omoteneuh Ahuitzotzin in tlahtocat Tenuchtitlan caxtollomome xihuitl no yxquichcauh yehuatl ytlahtocatlapacholhuan mochiuhque yn omoteneuhque nican chalco tlahtoque catca ynic niman omomiquillico ypan xihuitl de años auh çâ niman yhcuac yn ipan in omoteneuh xihuitl oncan hualmotlahtocatlalli in tlacatl Moteuhcçumatzin xocoyotl auh ynin caxtollome xihuitl in tlahtocat Tenuchtitlan no yxquichcauh// ytlahtocatlapacholhuan mochiuhque yn omoteneuhque nican Chalco tlahtoque catca auh yehuatl ipan in yn omoteneuh tlacatl Moteuhcçumatzin Xocoyotl yhcuac tlahtocati yn tenuchtitlan ypan acico in hernando cortes yn capitan hualmochiutia yn ixquichtin quinhualhuicac españoles in ça tepâ nican oquimotocayotico conquistadores auh yehuatl omoteneuh hernando cortes in ça tepan Marques del Valle mochihuaco yn callaque Mexico Tenuchtitlan ypan yc mani Metztli Nouiembre ypan xihuitl de años auh yn ipan huehuetque catca yn incemilhuitlapohual catca hecatl auh yn ipan in inMetztlapohual catca matlaquilhuitia quecholli yhcuac oncan ypan in polihuico in huey tlahtocayotl oncatca Mexico Tenuchtitlan yhuan y moch ic nohuiyan ypan nueva españa oncatca tlahtocayotl mochi poliuh y huel nelli intlahtocayo Xihuitzolli anoço copilli yn incorona catca Mexica tlahtoque yhuan nueva españa tlaca oquincuillico yn españoles auh yc niman ohualcallac yehuantin quicallaquico yn ontlahtocayotzin yn incoronatzin in huehue^ytin tlahtoque Reyes españa Auh in yehuantin omoteneuhque Mexico Tenuchtitlan tlahtoque catca ynic tinmacehualhuan ticatca tichalca çan onpohualloncaxtolli xihuitl auh yn oncan oc ceppa yc quinhualcuepillica intlahtocayo chalca in tlacpac omoteneuh tlacatl Tiçocicatzin ynic ye no cuel nican hualtetlahtocatlallica ynic oc ceppa ontlahtocatihuac chalco çan ixquich cenpohuallonmatlactli ypan nauhxihuitl ynic nimâ o ynpan acio yn omoteneuh hernando cortes capitan yhuan oc cequintin españoles yn oquihualhuicaque tlaneltoquiliztli
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 9
Auh yn ihcuac nican Amaquemecan oquiz omoteneuh hernando cortes capitan ça tepan Marques del Valle omochiuh çan yehuantin nican quinamicque yn omentin tlahtoque ynic ce yehuatl yn omoteneuh ynic ome ytoca cacamatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca tlayllotlacan Ama^qmecan ynic ome yehuatl yn omoteneuh tlacpac yn itoca Quauhcehcecuitzin tlamaocatl teuhctli tlahtohuani catca panohuayan auh ynin omentin tlahtoque ontecpantli yn cihua quinnechicoque in cenca cuacualtin mahuiztique in chipahuaque catca çan nican macehualtzitzinti ymichpochhuan catca quimitlanilique yn omoteneuhque tlahtoque catca yhuan oc cequintin tlaçopipiltin catca ynic quimitlanque quinmochpochtihque quinchichiuhque quinmacaque in quenami yhcuac on quinemiltiaya tlahtoque yncihuahuan in mahuiztic cueytl yhuan huipilli yc quinchichiuhque yhuan yuh mihtohua quintenque quimaaltihque temazcalco quinyecxoteçonhuique quinyeyectzicahuazhuique quinxauhque auh// ye oquincencauhque inca tenamicque in omoteneuhque omentin tlahtoque quimonnamictihque quintlauhtihque yn españoles yhuan quimonnamictihque chicontzontli ypan matlacpohualli pesos ypâ ca in coztic teocuitlatl ynepapan cozcatl yc tlachiuhtli auh yn iyacayocan ynic cetlayacatl ytztlacoçauhcan y huel oncan motenehua amaquemecan ayac tlahtohuani catca yn ihcuac ^y auh quemaca oncatca// yn oncan in yn itech pohuia tlahtocayotl oqu ichichiyan coçoltica onoc yn ihcuac quimacaca Mexico Tenuchtitlan tlahtohuani catca Moteuhcçozatzin xocoyotl ca ytlatzin yhuanyolqui catca yece yn ihcuac nican quiz omoteneuh hernando cortes capitan ca piltontli ye quin ye chicuexiuhtia yn omoteneuh cihua yllacatzin ayemo quimati macichui yehuatl ytech catca ytztlacoçauhcan tlahtocayotl / auh ca quihtotihui in huehuetque catca/ yn ihcuac nican quiz omoteneuh hernando cortes capitan amo quimocuiti in cacamatzin Teohua teuhctli ynic tlahtohuani catca tlayllotlacan Amaquemecâ quitlatlani quilhui in capitan aquin tlahtohuani nican Ama^qmecan cuix tehuatl yc nimâ quinanquilli çan quihuil Ca a// nehuatl in nitlahtohuan ca ye amomiquilli yn tlahtohuani catca ytoca Ayoquantzin chichimeca teuhctli auh ca ça ypiltzin yn oncatqui ytoca cihua yllacatz ma canati yc niman canato yn ocanato yc niman connexti quittiti yn capitan hernando cortes yn oquichpiltzintli cihua yllacatzin quilhui Teotle ma ximottilli ca huel yehuatl in in tlahtohuani nican ytztlacoçauhcan Ama^qmecan auh yn o yuh quittac Capitan yn oquichpiltzintli cihua yllacatzin yc niman quihto in capitan ynin piltzintli aocmo ytoca yez cihua yllacatz yehuatl nicmaca y notoca yn ihcuac mocuaatequiz ytoca yez Don hernando Cortes O yhui n oncan in quimacatiquiz yn itoca Capitan yn piltzintli cihua yllacatzin ynic ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don hernando cortes auh ^y nican tlahtohuani catca huehueyotzintli tzacualtitlan tenanco amo tenamic amo quimottiti yn omoteneuh hernando cortes capitan yuh quihtotihui yn huhuetque catca can motlati mochololti mochtin quinhuicac yn icihuahuan ompa motlatito yn itocayocan tlacoyahualco yn icanpa xoyactepetl // ça tepan hualmocuep ^y nican motlallico auh ça ycel nican quicauhtiaca yn omoteneuh yteuhctlahtocauh// yn itoca xiuhtzin tlalquicatzin tlayllotlac teuhctli no yhuan yehuatl tenamic Auh çan no yuh mochiuh yn Miccacalcatl tlaltetecuintzin chichimeca teuhctli tlahtohuani catca tecuanipan çan mauhcaya yuhqui n çan chollo yn oquimah ye huallaci españoles amo nican quinmochielti ye Mexico callac ytlan motlallito yn ihuayolqui huey tlahtohuani Moteuhcçomatzin xocoyotl yc cen yah aocmo yc hualmocuep ^y nican tecuanipan Ama^qmecan auh yn omoteneuh hernando cortes capitan çan omilhuitihtiquiz in mocehui nican Ama^qmecan auh y macehualtin nican quinpa //hui oncate onxiquipilli ypâ matlactzontli ynic tomacuilcantian auh yc niman yah callac in Mexico Tenuchtitlan yn capitan ytlan motlallito in huey tlahtohuani Moteuhcçomatzin xocoyotl çan pacca yocoxca quihualnamic yn ipan omoteneuh xihuitl de años auh yn o yuh yah Mexico tenuchtitlan in capitan hernando cortes auh çan icampa yn onmomiquilli yn omoteneuh cacamatzin Teohua teuhctli tlahtohuani catca tlayllotlacan Ama^qmecan ynin ye omihto ca nican tzacualtitlan tenâco ychan catca huel ompa tlacatl yn atlauhtlan quaxochpan auh ynic ompa tlahtocatito omoteneuh tlayllotlacan Ama^qmecan çan ipampa yn icihuauh yn itoca tlahco cihuatzin tlahtocacihuapilli ompa ychan yn itztlacoçahuacan Ama^qmecan ynic oncan ytech otlacatque yn omoteneuhque omentin tlahtoque Don Thomas de Ssan Min Quetzalmaçatzin yhuan yteyccauh Don Juan de Sandoval tecuanxayacatzin auh yn ihcuac y ye momiquiliznequi yn omoteneuh tlahtohuani cacamatzin Teohua teuhctli yuh mihtohua quinnahuatitehuac yn omoteneuhque omentin ypilhuan quimilhui xihualhuiayan yn annopilhuan xiccaquican ytla ye oninomiquilli niman anyazque yn ompa tochantzinco Tzacualtitlan tenanco ompa anquipiatihui yn altepetl ompa antlahtocatitihui ca tel oc yehuantin quimati in tzacualtitlan Tenanca ca amî pilhuan yn annopilhuan ca yehuantin ompa amechtlahtocatlalizque yehica yn oncan in nicatqui ca amo tochan ca çan tocihuacan ma camo nican amo ca necahcayahualoz Ca huel ompa tochan o quichtechihualiztica in tzacualtitlan Tenanco yc niman quinanquillique quilhuique tlacatle tlahtohuanie otlacauhqui y moyollotzin otitechmocnelili ytla otimomoquilli ma yuhqui ticchihuazque ma tiyazque in tzacualtitlan tenâco yn iuh titechmonahuatilia auh yuh quichiuhque yn o yuh momiquilli tlahtohuani cacamatzin yn ompa tlayllotlacan Ama^qmecan yc niman huallaque in nican tzacualtitlan Tenâco yn omoteneuhque omentin ypilhuan quetzalmaçatzin yhuan Tecuanxayacatzin motlallico auh ynin omoteneuhque omentin tlahtocapipiltin macihui motenehua ymomextin nican tzacualtitlan Tenanca yece ye omihto tlacpac ca amo nican tlayllotlacan pouhque catca ynic ceccan yyacayocan tlahtolloyâ catca yn ipan î tzacualtitlan Tenancayotl auh ca ye huel ompa pouhque huel ompa tepilhuan catca yn atlauhtlan quaxochtenco ynic occan catca tlahtocayotl nican ypan tzacualtitlan tenancayotl yn ihcuac oc ye huecauh catca yn o yuh mihto tlacpac yn ayemo yuh techpehuaya Mexicatl auh y ye yuh otechpeuh yhcuac yc cen poliuh yn atlauhtlan tlahtocayotl yece in ompa tepilhuan pipiltin amo yc poliuhque yn itech quiça Popocatzin atlauhtecatl teuhctli catca yn iuh yehuantin nican omoteneuhque omentin ca yxhuihuan yhuan oc cequîtin miequintin ca mochintin ypilhuantzitzinhuâ yehuatl yn omoteneuh tlacatl cacamatzin Teohua Teuhctli catca motenehua atlauhteca pipiltin
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 10
Auh yn o yuh momiquilli tlacatl cacamatzin teohua teuhctli catca auh yn oc ce ytlaçopiltzin y huel yacapantzin catca ahnoço çan quimopiltzinti yn iuh omoteneuh tlacpac yn itoca huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli tlahtohuani catca nican tzacualtitlan tenanco çan quitocatia yn ittatzin no niman yc momiquilli ypan xihuitl de años auh yn omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli in quexquichcauh tlahtocat ca no yxquichcauh ytlan teuhctlahto yn iteuhctlahtocauh catca (Senador ) yn omoteneuh yn itoca catca Xiuhtzin tlatquicatzin çâ no tlayllotlac teuhctli catca auh y yehuatl in çan cen momiquillique yn omoteneuh tlahtohuani huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli yn ipan omoteneuh xihuitl de años auh yn omotenehu in Xiuhtzin tlatquicatzin tlahtocapilli catca Tlayllotlacan yn ihcuac momiquilli in quincauhtia ytlaçopilhuantzitzin macuiltin mochtin oquichtin in tlahtocapipiltin motenehuaya tlaçochichimecapipiltin y huel yehuantin in oncan in tlayllotlacan axcahuaque catca tlahtocayotica ynic ceme yehuantin in oncan tlahtocatizquia tlayllotlacâ ynic ce ytoca Tlalnahuacatzin ynic ome ytoca quetzaltecpintzin ynic Ey ytoca Ahuiliçatzin ymim ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don Baltasar ynic nahui ytoca Mochuchchintzetze lohuatzin ynin ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don diego hernandez ynic macuilli ytoca Cuetzpaltzin ynin ça tepan yc mocuaatequi ytoca mochiuh Don franco ^y macuilixtin in ytlaçoyxhuiuhtzitzinhuan in tlacpac omoteneuh tlahtohuani catca Quauhtlehuanitzin tlaylotlac teuhctli yn ipan mantia ynic poliuh chalcayotl yn ihcuac techpeuh Mexicatl yn ipan tlacpac omoteneuh xihuitl
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 12
Auh ypan iiii Tochtli xihuitl de años ypan in mictilloque omentin tlaçopipiltin quetzaltecpintzin yhuan tlalnahuacatzin i yehuantin in ye omoteneuh tlacpac ymomextin ytlaçopilhuantzi tzinhuan catca in tlacatl xiuhtzin tlatquicatzin tlayllotlac teuhctli tlahtocapilli in teuhtlahto catca auh ynic mictilloque ma achitzin nican toconitocan yn ihcuac yn o yuh mihto tlacpac yn o yuh huallaque nican tzacualtitlan tenanco yn omoteneuhque omentin quetzalmaçatzin yhuan yteyccauh Tecuanxayacatzin yn otlacatito tlayllotlacan Ama^qmencan yn ipilhuan omoteneuh tlahtohuani cacamatzin Teohuan teuhctli yn o yuh hullaque niman yc ye quinemilia in quenin huel quicuizque nican Tzacualtitlan Tenâco tlahtocayotl tlayllotlacan yehica ypampa ^ytech meleltiaya intech motzotzonaya yn oqu ic oncate macuiltin tlaçopipiltin yn iuh omoteneuh y huel yehuantin ymaxca ^ytlatqui yntech pouhticatca nican tzacualtitlan tenâco tlahtocayotl tlayllotlacan ye omoteneuhque yn itlaçopilhuantzitzinhuan yn omoteneuh xiuhtzin tlatquicatzin çan tentlapictica çan quintlahtolchichihuilique ynic quimonpoyomictihque quintzonhuique yn ipan in nahui tochtli xihuitl de años yn omentin y huel teachcahuan catca yn tlalnahuacatzin yhuan yteyccauhtzin quetzaltecpintzin auh ça yeyntin yn quincauhque ca noço macuiltin catca in tlaçotlahtocapipiltin auh ynic quinmictihque ynic quintzonhuique ye omihto yehuantin intemcopa mochiuh yn omoteneuhque Don Thomas de S m^jn Quetzalmaçatzin yhuan yteyccauh Don Juan de Sandoval Tecuanxayacatzin yhuan ynic huel quinchiuhque no yhuan ye huatl quimachiztico quenin quilhuito yhuicpa ontlayhuaque quitlatitlanilica ynic quiztlacatlahtolmacato omoteneuh Don hernando de guzmâ omacatzin Teohua Teuhctli tlahtohuani opochhuacan tlacochcalco tlalmanalco ynic no yehuatl ytem//pa mochiuh no quinhuallatzontequilli yniqu intlacepanhuil mochiuh ynic mictilloque ynic tzonhuilloque yn omoteneuhque omentin tlaçopipiltin ynic mahuiztli quitlazque yhuan ic xicyotl intech quitlallique yn oc Eyntin quincauhque teteyccahuan yn amo tehuanme quinmictihque yn itoca Don Baltasar Ahuliçatzin ynic ome Don Diego hernandez Moxochintzetzellohuatzin ynic Ey Don franco cuetzpaltzin ynic aocmo ceme yehuantin otlahtocatque tzacualtitlan Tenanco ça omocnonemiltico yhuan ça opiltique ça oquinchicoquetztinenque aoc tle yc oyehuatico auh ye oc cenca yehuantin omoyehuatillico yn omoteneuhque omentin ypilhuan Cacamatzin Teohua teuhctli yhuan yxhuihuan yn iuh no yehuatl ypilhuan huehueyotzintli ca omoyehuatillico yn ipan tzacualtitlan Tenancayotl aocmo no can oquimonpohuaco yn omoteneuhque E^ytin tlaçopipiltin auh ynic huel quichiuhque yn intemictiliztequiuh yn omoteneuhque Don Thomas de S M^jn quetzalmaçatzin yn inehuan Don Juan de Sandoval Tecuanxayacatzin yhuan yxquichtin Amaquemeque pipiltin ca quicepanhuique yn ipan in xihuitl de años yhuan ynic nican tzacualtitlan Tenanco ynic quimonmictihque omoteneuhque omentin tlaçotlahtocapipiltin ynic huel mochiuh caocac ompa conixittaque in Mexico auh y ye yuh omictilloque ynin omoteneuhque omentin tlahtocapipiltin in tlalnahuacatzin yhuan yteyccauhtzin Quetzaltecpintzin
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 13
Auh yc niman yc huel onmotlahtocatlalli yn ipan in omoteneuh xihuitl años in Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin tlahtohuani tlayllotlac teuhctli mochiuh ^y nican tzacualtilan Tenâco tlayllotlacan yc oncan ye tlahtocati auh yn ihcuac nican tzacualtitlan Tenanco ye tlahtocati yn omoteneuh Don Thomas de S m^jm quetzalmaçatzin tlayllotlac teuhctli yz catqui in quichihuaya yuh mihtohua macihui yn o yuh hualla nican tzacualtitlan Tenanco ynic oncan ye tlahtocati auh yece amo niman yc quincauh in pipiltin Amaquemeque yn iztlacoçauhque ^y tlayllotlaque Teohua^q yn itlahuan ypilhuan yn icoltzin catca Toyaotzin chichimeca teuhctli tlahtohuani catca ytztlacoçauhcan yhuan yn oc cequintin pipiltin yhuayolque amaquemecan mochtin impan onquiztinenca quimonittaya ynic quintlaçotlaya inca ontlatlantinemia in quen cate auh ynic no yehuantin omoteneuhque ytlahuan cenca oquitlaçocamatque yhuan yn oc cequintin yhuayolque Amaquemeque yc motlaçocamatque yn amo yuh imca quichihuaya yn oc ce immachch intlahtocauh yn itoca Don hernando Cortes cihua yllacatzin inin çan catca yn itztlacoçauhcan Ama^qmecan ca nel oc piltontli yn ihcuac yn ayemo quimati quin chiuhcnauhxiuhtia auh yn ipampa yniqu iuh ynca quichihuaya ^y yn itlahuan yhuan yhuayolque yn omoteneuh quetzalmaçatzin chichimeca teuhctli anoço tlayllotlac teuhctli auh niman yqu ipan yehuatl ye mocentlalia ye mononotza yn omoteneuhque ytlahuan yhuan yhuayolque pipiltin Amaqueme^q ytztlacoçauh^q ye quihtohua ye quimolhuia ma//ço ye yehuatl totlahtocauh mochihua in quetzalmaçatzin ca huel mahuiztic tlacatl cualli tlacatl ma yehuatl nican techpiaqui yn itztlacoçauhcan ca yhuiyan yocoxca in moneniltia ca tetlaçotlani yhuan Teca tlátlanini Tepan quiçani auh y yehuatl Don hernando cortes cihua yllacatz ca ye hualixtlamati yn itech pouhtica nican tlahtocayotl ma ticmictican ma quihualilhuiti in Don hernando omacatzin Teohua Teuhctli tlahtohuani tlalamanalco auh ynic niman conilhuito yn omacatzin Teohua teuhctli çan quinhualilhui yn titlanti xiquimilhuican yn amaque^qme ca amo huel mochihuaz ynic mictiloz ca oquittac in capitan hernando Cortes intla quitemoz aoc ac cuix amo niman yc techpipiloz ypampa techtlahtlatiz ma çan motlechihua macamo mictilo cuix amo tehuantin yc titlatzacuazque auh y yehuatl ypampa oniccac in quetzalmaçatzin tlayllotlac teuhctli in quinequi Amaquemeque ynic ompa ytztlacoçauhcan intlahtocauh yez ca niquitohua ynic huel tlahtocatitiuh yn ompa ypetlapan ycpalpan yn iteyccauh cihua yllacatz ynic huell mochihuaz ma çan mopatili ma ye ompa tlahtocati in tzacualtitlan Tenanco yn cihua ylacatz ma yc mixiptlayotili ^y tlaylotlac teuhcyotl ynic moyolcehuiz ma yuhqui ^y mochihua yuh xiquinnonotzati yn itztlacoçauhque auh yc niman hualmocuepque in titlanti quimonilhuico yn Ama^qmeque yn iuh oquinhualilhui Don hernando de guzmâ Omacatzin Teohua teuhctli auh yc niman yuh quichihuaque yn itztlacoçauhque pipiltin cocanaco yn quetzalmaçatzin auh çan nopohualilhuitl/ ahnoço yn iuh oc cequintin huehuetque quimachiyotihtiaque chiuhcnapohualilhuitl / yn ontlahtocatico nican tzacualtitlan Tenanco tlayllotlacan auh ynic conanaco Ytztlacoçauhcan Ama^qmecan quihuicaque ynic ompa quitlahtocatlallique chichimeca teuhctli mochiuh ypan xihuitl años yn ihcuac yn ye omihto yehualixtlamati ye matlacxiuhtiaya yn Don hernando cihuallacatzin ynic çâ texixicoliztica concuilito yn itlahtocayo yn itech pohuia chichimeca teuhcyotl y çan ontlamâpa Ytiachcauh Don Thomas de S m^jn quetzalmacatzin(sic) çan cihuatlachihualli yconetzin in yn tlahtocacihuapilli Tlacocihuatzin yyahuitzin catca yn omoteneuh Don herdo cihua yllacatzin auh yn omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin ynic ompa motlahtocatlalito Yztlacoçauhcan Ama^qmecan ca quitlachicahuilli no yehuatl ytencopa mochiuh in capitan don Fernando cortes Marques del valle ca quimachiztique yn ama^qmeque ynic no yehuatl quimacac in chichimeca teuhcyotl ypampa huel quiximatia ycniuh ca noço quinamic yn ihcuac yancuican nican Ama^qmecan quiz capitanm yhuan ça tepan yconpadre mochiuh ce ipiltzin yn omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin quicuaatequi yn omoteneuh Marques del valle auh y yehuatl omoteneuh Don herdo cortes cihua yllacatzin yc niman nican tzacualtitlan tenanco tlaylotlacan quihualtlahtocatlalique tlaylotlac teuhctli quihualchiuhque yn amaquemeque yn çâ niman ipan in omoteneuh xihuitl años yc quiyolcehuique ynic aoctle quihto yn ic atle quihtoz ca nel piltontli auh yn ixquichtin nican tzacualtitlan tenanco pipiltin yn ipilhuan nican quincauhtia omoteneuh tlacpac Cacamatzin teohua teuhctli Teomeca yhuan ypilhuan catca tlahtohuani huehueyotzintli tlayllotlac teuhctli catca cenca achi quezquintin catca auh amo cenca yyollocacopa ynic quicelique ynic yntlahtocauh mochiuh cihua ylacatzin ynic ye ica mocahcayahua ye quiquehquellohua auh yehica ye omihto yn ihcuac nican tzacualtittlan Tenanco hualmotlahtocatlalli ca ayemo cenca quimati ye quin matlacxiuhtiaya auh ynic nican tlahtocatico tzacualtitlan Tenanco tlayllotlacan çan chicuacenxiuhtico ynic niman quitohtocaque ypan xihuitl años yn tzacualtitlan Tenanca yhuan Amaquemeque ca quicepanhuique ypampa yuh mihtohua ynic quitlahtocatlazque cenca tlahuanaya ^y nican tenanco yhuan mihtohua çan quichololtihque in tzacualtitlan tenanca yn ipilhuan cacamatzin Teohua Teuhctli ^y nican quincauhtia yhuan ypilhuan huehueyotzintli auh ynic niman ompa yah yacapichtlan yn Don herdo cihua yllacatzin ompa intlan monemiltito yn ompa catca yhuayolque auh ça tepan ompa huallehuac y yacapichtlan ynic ye no ni cuel nican callaquico ychan ytztlacoçauhcan Amaquemecan ça onmotlallico aocmo tlahtohuani mochiuh yn iuh niman ye onneciz
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 16
Auh ye tlacpac oniquinteneuh yn eyntin tlaçotlahtocapipiltin Don baltazar Ahuiliçatzin yhuâ Don diego hernandez Moxuchintzetzellohuatzin yhuan Don Franco Cuetzpaltzin tlayllotlac teuhctli yn quimopieliaya huehuealtepetlahtolli yn huehuetlahtocatlacamecayotlahtolli mochi onomac huetzico ynic oc ceppa axcan nicyancuilia niquicuillohua amoxpan auh ynic nahuintin ye no tlacpac onicteneuh in huehuetque yehuatzin in Don Vicente de la anunciacion ynic no yehuatzin centetl quimopialiaya in achi huey huehueamoxtli yn itech niquixti huehuetlahtolli yn onicnenenehuilli oniccentetili inic ce amoxtli libro onicchiuh auh ynic macuiltin huehuetque yehuatzin in Señor Don Bartholome de S tiago tenmahuiztzin autenetzin yn oquimohuiquilli tt Dios ypan xihuitl de años ynin no yehuatl centle quimopieliaya in huehueamoxtli libro çan achi tepiton yn itechpa tlahtohua tzacual titlan Tenancayotl ynic huallaque Tenanaca omomac huetzico ytech oniquixti cequi in huehuetlahtolli ynic ça niccentetilia axcan auh macihui yn çan tepiton in yece huel cualli huel neltiliztli ynic tecpantica huehuetlahtolli yn itech in onicnehnehuilli yn oc cequi huehueamoxtli ynic oniccentetilli yn iuh niman ye onmottaz ytech in amoxtli // Auh ynic chicuacen huehue ca yehuatzin in miecpa tlacpac otictotenehuilique tlacpatl tlacatl Señor Don Feliciano de la Ssumpcion calmaçacatzin catca ma quimotlamachtitzinotie in tt Dios cemihcac yn ompa ilhuicac yn oquimohuiquilli ypan xihuitl de años ynin no centetl yehuatzin cuecuetziuhcatlacuilolpan letratica amoxpan quimicuilhuitia xiuhtlapohualamoxtli libro oquimochihuilitia in ma ca çan tezcatl oncan ytech otechmotlalilitia yn ixquichtlamantli in tle ^y nican omochiuh ye huecauh Amaquemecan çan tepiton yn oncan tetlan actica yn itech tlahtohua tzacualtitlan Tenancayotl yn itech xiuhtlapohualamoxtli yn tlahtohua ytech altepetl ytztlacoçauhcan yhuâ tlayllotlacan Ama^qmecan ahxilztli hecoliztli y huel ymaticatzinco amoxpan quimotecpanilitiuh auh ynin huehuexiuhtlapohualamoxtli oc monemiltia oc yehuatzin yyomatzinco y nechmotlaneuhtilitiuh ynic oniquixtlapan oniccopin yn iuh tecpantica xiuhtlapohualamatlahtolli// ynic no ytech onitlanénehuilli mochi oniccentlamantilli yn oc cequi onicteneuh huehuetlahtolli yn itech tlahtohua Tenancayotl yn iuh niman mochi ye onmottaz
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 17
Auh yn omoteneuh tlacpac yn ihcuac nican hualcallac omotocateneuh Juez Andres de S Tiago Xochitototzin xuchimilco ychan ynic nican quihualmihualli tlahtohuani Don Antonio de Mendoça Visurrey ynic tlachiaco yhuan tlatehtemoco yhuan tetlahtocatlallico yn oncan oqu excan poliuhticatca tlahtocayotl ^y nican ypan altepetl Ama^qmecan moch quitemoco yn tomacuilcantian yc ticate nican yn iuh cacatqui y Tetzonmacuiltlayacatl Altepetl ynin huel mochiuh yxquich ytzinecan ynelhuayocan yuh mellahuac neltiliztica quittitique yn iuh huel cécen ahxiliztli hecoliztli ticpia yzquican /niquihtohua tlaca çan nauhcan) yhuan quitemo mochi y ye huecauh huehuetlahtocatlacamecayotl yn iuh oncatqui huel cehcen tlahtocayotl ynic nican Tomacuilcantian Ticate Amaquemecâ huel iuh quittitique yhuan yttitiloque yn aquique huel oc yehuantin tlaçopipiltin in tlahtocapipiltin in tlahtcaoquichtlachihualtin no yhuan yttitiloque y yehuantin monetehua tlahtocacihuapiltlachihualti pipiltin yn oquinchiuhque tlahtocacihuapipiltin motenehua yn inpilhuan cihuatlachihualtin pipiltin moch quimittac yxpan nezque yn omoteneuh Juez yn iuh yehuantin catca omoteneuhque Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin yhuan yteyccauh Don Juan de sandoval Tecuanxayacatzin auh yn imomextin in yn oncan macihui tlahtocatia Amaquemecan ce ytztlacoçauhcan ce tlayllotlacan Teohuacan yece yuh mihtohua ca çan incihuachan çan ipampa ^ynantzin yhuan ypampa yncitzin ^ycitzin ynic ompa tlahtocatia auh yn itechpa inttatzin cacamatzin ynic mihtohua oquichtlachihualti ca huel nican tepilhuâ tzacualtitlan Tenanco atlauhtlan mihtohua huel tenanca yn oquichtlachihualiztica auh ca çan cihuatica ynic ompa Tepilhuan Amaquemecan ynin huel mochi yuh quittitique yn omoteneuh Juez auh ya yehuatl ipampa yn ynic oncan quimilhui yn amehuantin quetzalmaçatzin yhuan Titecuanxayacatzin ca ancihuatlachihualtin yn axcan oncan antlahtocati Ama^qmecan ca amo cenca huel amochan ca çan amocihuachan yn amoncate ca ye oniquittac yc o noyollo pachiuh yn iuh catqui amotlacatiliz ca antzacualtitlan tenanca amatlauhteca yn oquichtlachihualiztica yhuâ no yehuatl ypampa ^y yniqu iuh quimilhui yn omoteneuh Juez yhcuac no yxpan moteylhui in Don hernando cortes cihua yllacatzin tlahtocapilli ye omoteneuh tlacpac huel yehuatl in ytech pouhticatca huel yaxca yn omoteneuh ytztlacoçauhcan tlahtocayotl auh macihui yn oncan î tlahtocatia omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin ca çan iuhqui quipialiaya ytlahtocayo auh yehica ypampa yn omoteneuh Don hernâdo Cortes cihua yllacatzin ca oncan in oquichtlachihualli catca huel ytlaçopiltzin yehuatl catca yn tlahtohuani Ayoquantzin chichimeca Teuhctli yc teomeca yn iuhqui yntoca ^y ompa maltiqu in moyaomiquillito huexotzinco yn oc tlateotoquilizpan ypan xihuitl años yuh mihtohua ompa cuacualloc y huexotzinco yhuan yuh mihtohua ynin omoteneuh ynic Teomeca Ahoquantzin yn inantzin catca tlahtocacihuapilli Mexico Tenuchtitlan hualmohuicac quil ychpoch y huey tlahtohuani Axayacatzin auh yhueltiuh y huey tlahtohuani Moteuhcçumatzin xocoyotl ynic mihtohua ymachtzin yc quinotzaya temach catca yn Ayoquantzin auh yn o yuh moyaomiquillito ^y huexotzinco yn omoteneuh Tlahtohuani Ahoquantzin chichimeca teuhctli yc niman quimachiztito y huey tlahtohuani Mexico Moteuhcçomatzin yn quenin omoyaomiquillito huexotzinco yn imachtzin Ahoquantzin auh yn ihcuac yn o yuh yyollo pachiuh Moteuhcçomatzin auh ye niman y yehuatl omteneuh tlahtohuani Ahoquâtzin ^y nican quicauhtia ytlaçopiltzin yn itoca Don hernando Cortes cihua Yllacatzin macihui yn oc coçoltica onoc yc niman quihualmacac y tlahtocayotl y chichimeca teuhcyotl ytztlacoçahucan Ama^qmecan ynic mihtohua oc coçoltica onoc y cihua yllacatzin y macoc tlahtocayotl quihualmacac yTencopa mochiuh in tlacatl Moteuhcçomatzin Xocoyotl huey tlahtohuani Mexico Tenuchtitlan yn ihcuac ^y mochiuh ayemo huallacia yn españoles auh y yehuantin ytztlacoçauhque amaquemeque quicelica ynic intlahtocauh mochiuhca yn cihua yllacatzin ypan xihuitl de años yn ihcuac ^y ye yuh nepa nauhxihuitl moyaomiquillito huexotzinco yn ittatzin Ahoquantzin catca auh çan nauhxihuitl yn itech oncatca tlahtocayotl y chichimecaTeuhcyotl yn omoteneuh cihua yllacatzin yn itztlacoçauhcan auh çan quicahualtihque yn itlahtocayo ynic quicauh yn oc yehuatl quimaca ca ytlatzin Moteuhcçumatzin Xocoyotl auh ça tepan concuillito yn omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin yn iuh niman ye onnecitiuh
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 18
Auh macichui yn iuh omoteneuh yn moteylhui Don hernando Cortes cihua yllacatzin yn ixpan omoteneuh Juez yn ipampa ytlahtocayo chichimecateuhcyotl ytztlacoçauhcan yn oquimaxcati yn oquicuilli y çan ontlamanpa ytiyachcauh omoteneuh Don Tomas de S m^jn quetzalmaçatzin yece aocmo huel macoc y cihua yllacatzin yn quitlania ytztlacoçauhcan tlahtocayotl yhaun aocmo no huel quiquixtilli yn tlahtocayotl omoteneuh Don Thomas de S m^jn quetzalmaçatzin ye ça quimontlachicahuilico yn Juez in inehuan yteyccauh Don Juan de sandoval Tecuanxayacatzin amo huel quinpolhuico yn oncan tlahtocatia yyeyeyan ceceyaca yn oncan tlapiaya ypan ontlayacatl alte petl yece ça quimoyoyocatlalico nononcua ynic ceceyaca yntlapacholpan yn ipan yc cecentlayacatl yn oncan tlahtocatia huel quimonnononcuaquixtico yn iuh nepa ye huecauh hualhuillohuac yn amo yhuan quimaxcatizque yn oc Excan omoteneuh tlahtocayotl Teaxca auh çan ye tel yuh tlacauh yn iuh nepa ye huecauh hualhuillohuac ynic mochipa tequitlacacoyan mochiuhtihuitz ytztlacoçauhcâ auh ynic quiyollalique Amaquemeque omoteneuh Don hernâdo cortes cihua yllacatzin ontecpantli macehualli ytech quipouh Juez yn quicaltiaya in quelimiquiliaya yc moyollali yc aocmo tle ytlah quihto // Auh yn o yuh hualcallac nican Amaquemecan yn omoTeneuh Juez Andres de Sanctiago xochitototzin aocmo ma ohuecahuac yn omoteneuh tlahtohuani Don Thomas de San Martin quetzalmaçatzin çan niman // yhcuac yn ipan xihuitl años yn onmomiquilli yn tlahtocat ytztlacoçauhcâ cenpohualxihuitl onmacuilli yxpan mochiuh yn omoteneuh Juez auh yn ipampa mochi quitemoco omoteneuh Juez ynic tomacuilcantiâ yn huehuealtepenenonotzaliztlahtolli yn iuh quenin cacatqui ceceyaca cehcentlayacatl auh yn ipampa ^y yn ixquichtin huehuetque tlaçopipiltin catca ynic tomacuilcantian in necêtlaliliztica nononqua yhcuac cececcan quinemilique quicenquixtihque ynic amoxpan quicuilloque quitecpanque camoxyhcuilloque yn iuh cacatqui macuiltlayacatl altepetl huel yuh yxpan quinextihque yuh quittitique y yehuatl omoteneuh Juez neltiliztlahtoltlatecpanpa yn quitlachialtihque yniqu iyollo pachiuh ca nel yuhque catca y huehuetque yn amo huel yztlacatia teyxpan huel quiyectlatecpanilique y tlacamecayotica y huhuetlapaltlacamecayotlacuiloltica y nauhcan huel cehcen ahxiliztli hecoliztli ticpia yequene ynic tomacuilcantian huel cehcen tlahtocayotl oncan mopia ca yzquican tlahtocayoticate auh ynic huel quicemittac quicentlalli mochi ynin huehuetlahtolli yn omoteneuh Juez Andres de s tiago xuchitototzin yhcuac ytlan escriuanotic yn Rodrigo de roças xohecatzin pilli ytztlacoçauhcan yehuatl quicuillo amoxpan yn axiliztli yn ehcoliztli yhuan yn iuh cacatqui tlahtocatlacamecayotl tomacuilcantia Amaquemecan yn quitemoco omoteneuh Juez yn quittitique in quipohuilique huehuetque tlaçopipiltin catca tomacuilcantia
8 Relacion de Chimalpahin
folio: 2-r. párrafo: 19
Auh ^y nican tzacualtitlan Tenanco ca omentin y huhuetque tlaçopipiltin y huel quimatticatca in quenin catqui yhuehuenenonotzallo ^y nican tzacualtitlan Tenanco altepetl yn quitlapohuillique omoteneuh Juez ynic ce y